Saga - 2007, Blaðsíða 64
vins og Tómas ar til Reykja vík ur næsta keim lík, en bá› um fannst
höf u› sta› ur inn held ur óhrjá legt pláss flar sem inn bú arn ir voru
frem ur dansk ir en ís lensk ir.68 fiar gat flví eng in fljó› leg jurt vax i›
og íbú arn ir ur›u ósjálfrátt a› ein hvers kon ar dansk-ís lensk um
blend ing um sem voru hvor ugri fljó› inni til sóma.
fieg ar kom a› si› fer› is mál um fljó› ar inn ar tók flri›ji me› lim ur
flessa vi› reisn ar tríós, Jón Sig ur›s son, nokk u› ann an pól í hæ› ina.
Eins og frægt er gekk Jón gegn flest um lönd um sín um í flví a›
halda Reykja vík fram sem fling sta›, flví a› hon um flótti fling i› bet -
ur sett í höf u› sta›n um en á fiing völl um. Hrædd ist hann í flví sam -
bandi ekki meint si› spill andi áhrif bæj ar ins á fling full trúa, flví a›
hon um flótti slík ur ótti bera vott um ótrú lega van trú á vænt an leg -
um fling mönn um. Eins fannst hon um ekki rétt a› for› ast Reykja vík
fyr ir flá sök a› „hún væri danskt óræsti og mótsnú in öllu fljó› erni
Ís lend inga …“, flví a› miklu nær væri ein fald lega a› gera bæ inn ís -
lensk an.69 Einnig er allt ann ar tónn í flví sem Jón skrif ar um deyf› -
ina og a› ger›a leys i› á Ís landi, flótt hann hafi ver i› al ger lega sam -
mála Tómasi um mik il vægi al fl‡›u mennt un ar í fram fara vi› leitni
Ís lend inga.70 Do›i Ís lend inga var í huga Jóns Sig ur›s son ar ekki
fyrst og fremst af lei› ing al menns og nátt úru legs si› fer› is brests
manns ins, held ur mátti rekja hann miklu frek ar til ábyrg› ar leys is
valda lausr ar fljó› ar og skorts á sam skipt um Ís lend inga á milli.
fiessi „deyf› fljó› ar and ans er æf inliga vön a› koma, fleg ar einn e›a
fáir fá rá› in í hend ur, flví flá fer hverr a› hugsa um sig, og mál efni
fljó› ar inn ar gleym ast“, seg ir hann í rit ger› um skipu lag Al fling is71
— lífg un fljó› ar and ans fólst flví ekki í ein hvers kon ar si› fer› is legri
vakn ingu, bygg›ri á kristi leg um grunni, held ur í bein um áhrif um
fljó› ar inn ar á stjórn lands ins. Jón var líka mik ill tals ma› ur sam taka
og fé lags skap ar, en í grein sem hann skrif a›i um flau mál í fjór›a
hefti N‡rra fé lags rita ver› ur hon um einmitt tí› rætt um mik il vægi
frjálsra fé laga sam taka fyr ir fram far ir hvers lands. Benti hann á a›
stofna mætti fé lög á Ís landi til „a› koma á verzl un frá Ís landi sjálfu,
a› koma upp fiski vei› um e›a hvala, a› bæta vörutil bún íng, a›
guðmundur hálfdanarson64
68 Ár mann á al flingi 1 (1829), bls. 10–12, og Tómas Sæ munds son, „Al flíng“, bls.
99–101.
69 Jón Sig ur›s son, „Um al flíng á Ís landi“, N‡ fé lags rit 1 (1841), bls. 127–128.
70 Sjá t.d.: Jón Sig ur›s son, „Um bænda skóla á Ís landi“, N‡ fé lags rit 9 (1849), bls.
86–101.
71 Jón Sig ur›s son, „Um al flíng“, bls. 22–23.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 64