Saga - 2007, Side 104

sjúk dómi. Fyrst er sjúk dóms l‡s ing á fling stjórn inni, sí› an grein ing á
sjúk dómn um og a› sí› ustu til laga Gu› mund ar um sjúk dóms me› -
fer› og lækn ingu vi› mein semd um fling stjórn ar: skur› a› ger›, flar
sem æxli› skuli fjar lægt og n‡tt líf færi grætt í ís lensk an fljó› ar lík ama.
Bók in skipt ist í flrjá meg in hluta. Fyrsti kafli ber heit i› „Skugga -
hli› ar fling ræ› is ins“. fiar er l‡st fling stjórn, flokka valdi, óstjórn og
stjórn mála spill ingu í Nor egi og Banda ríkj un um, á Spáni og Eng landi.
L‡s ing in er nokk u› ein tóna: Alls sta› ar hef ur fling stjórn in leitt til n‡s
ein veld is. fijó› fling i› ræ› ur öllu, er ein valda í öll um mál um. fiing -
stjórn ar skipu lag inu held ur áfram a› hnigna og dag ar fless eru tald ir.
Grund völl ur fling stjórn ar eru fals kenn ing ar um full veldi kjós enda
sem og jafn an og al menn an kosn inga rétt fleirra, seg ir Gu› mund ur.
Ann ar kafli nefn ist „fiing ræ› i›“ og er al menn sjúk dóms grein -
ing á fling stjórn um. Frum smit ber inn er, a› mati Gu› mund ar, trú in
á a› all ir menn séu jafn ir og a› manna mun ur spretti af ólík um ytri
kjör um fólks. fietta sé al gjör firra og einn fram úr skar andi ma› ur a›
sönnu meira vir›i en flús und ir me› al menna. Í meiri hluta stjórn
fling stjórn ar inn ar rá›i mestu vilji fá tækra, kon ur me› me› al greind
og flar fyr ir ne› an. Í krafti flokka valds lei›i fling stjórn in óhjá -
kvæmi lega til fless a› einn ma› ur e›a ör fá ir rá›i öllu. Vandi fling -
stjórn ar sé skipu lag i› sjálft og sjúk dóms ein kenn in blasi vi› öll um
me› opin augu: „Ó›ar en full veldi fólks ins er kom i› í kring, sjer
ma› ur feita, hvíta ma›ka skrí›a al sta› ar út úr flví“ (bls. 16).
Í flri›ja kafla, „Út úr ógöng un um“, kem ur um fjöll un Gu› -
mund ar um sjúk dóms me› fer› og lækn ingu. Eitt er ljóst: lyfja me› -
fer› kem ur ekki til greina. Sjúk dóm ur inn, fling stjórn in, ber me›
sér ban vænt inn an mein og án upp skur› ar lei› ir fla› til dau›a.
fiing stjórn in sáir flannig fræj um eig in dau›a. Spurn ing in er ein -
göngu um hva›a stjórn skipu lag tek ur vi› af fling stjórn inni. Ein -
göngu flrír kost ir koma til greina, seg ir Gu› mund ur: ein veldi,
fárra manna stjórn e›a múg stjórn. Gu› mund ur hafn ar ein veldi og
múg stjórn en vel ur fá menn is stjórn. Vand inn er ekki flar me› leyst -
ur, flví a› um flrenns kon ar fá menn is stjórn er a› ræ›a: höf› ingja -
stjórn, full trúa stjórn og úr vals stjórn. Gu› mund ur tel ur bestu
lækn ing una fel ast í úr vals stjórn. fiar sé til sta› ar full trúa fling en
stjórn lands ins sé í hönd um bestu (karl)manna fljó› ar inn ar. Gu› -
mund ur Hann es son benti me› vel flókn un á svip a› ar til lög ur
nafna síns Finn boga son ar.
Vert er a› sko›a nán ar hug mynd ir Gu› mund ar Hann es son ar
um „úr valss stjórn“. Grein ing hans á stjórn mál um og úr bóta til lög ur
svanur kristjánsson104
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 104