Saga - 2007, Page 155
koma upp öfl ug um flota. Í flví skyni fer› a› ist hann til Hollands og
Eng lands og sagt er a› hann hafi unn i› flar vi› skipa smí› ar í dul ar -
gervi til a› kynna sér slíkt verk lag frá fyrstu hendi. fiessa flekk ingu
n‡tti hann sér til a› gera Rúss land a› flota veldi og lét reisa Pét urs borg
í upp hafi 18. ald ar flar sem a› gang ur a› hafi var trygg› ur. Jón haf›i
greini lega tölu vert álit á Pétri mikla, taldi hann mik il hæf an mann sem
hef›i fló ákve›na skap ger› ar galla, en hon um hef›i me› a› ger› um
sín um tek ist a› gera Rússa a› stór fljó› á evr ópska vísu. Í hand riti Jóns
má lesa sögu Róma nov-ætt ar inn ar ár frá ári og um fyrstu til raun ir
Pét urs til a› efla her Rússa og gera land i› a› flota veldi. Ör lög Pét urs
eru rak in ít ar lega í hand rit inu, í 86 flétt skrif u› um köfl um á jafn mörg -
um bla› sí› um í folio-stær›. Sagt er frá fer› um Pét urs til Hollands og
Eng lands flar sem hann kynnti sér skipa smí›i heima manna, strí› um
vi› Svía og upp hafi Pét urs borg ar. fiar seg ir m.a.:
Pét ur zar ná›i frá Sví um eft ir flað er Notu borg var unn in … og
lét efla kast ala gjör› í Kronustad vi› ána Neuvu, ætl a›i hann a›
láta reisa flar höf u› borg mikla, og smí›a flar her skipa flota er
jafn an gæti tek i› í móti Sví um … Sendi hann út um allt ríki
kast ala gjör› ar menn til a› reisa kast ala en efla sum sta› ar, hvar
sem flurfti. Borg flá er hann hóf at byggja kalladi hann hina
helgu Pét urs borg og lét Hol lend inga … smí›a flar hi› fyrsta
hús sér til íbúd ar í brá› og á fleirra hátt … Voru hin ir helstu
höf u›smi› ir Nor› ur álfu manna a› borg ar gjör› inni, og unnu
að xx flús und ir manna en fló var flar torfelt a› h‡sa vand lega
flví a› grund völl ur í land inu var vot ur, laus og for a›a sam ur …
var› a› sækja mold a› í sekkj um langa vegu og all ar nau› synj -
ar, og ur›u vand ræ›i ótelj andi.6
Um um bæt ur og einka líf Pét urs seg ir m.a.:
Hann lét og setja skóla til a› kenna sæ far ir all ar og sjó ar her -
skap og vinnu hús … Skip a›i lög í landi, bætti si›i og gaf út
pen inga mynt n‡ja. I›j a›i hann og starf a›i alla daga til kvölds
í slíku, en a› aftni gekk hann á drykkju stofu e›a fékk sér fylgi -
konu flá svo mátti ver›a. fió var› nú nokk u› minna um
kvenna ást ir hans en á›ur, flví hann tók sér flá Katrínu hina Líf -
lend sku að fylgi konu stö›ugri, og yf ir gaf hana aldrei síð an.7
Katrín kom einnig vi› sögu í ö›ru hand riti Jóns (ÍBR 29 4to), en hún
var keis ara ynja í Rúss landi á ár un um 1725–1727. Upp runi henn ar
úr fórum handritadeildar … 155
6 Hdr. ÍB 49 fol, bl. 97v–97r (nú tíma staf setn ing og -greina merki).
7 Hdr. ÍB 49 fol, bl. 97r.
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:32 PM Page 155