Saga - 2007, Side 183

liggi Láru mik i› á hjarta og fyr ir vik i› ver› ur stíll inn á köfl um nokk u› pól -
emísk ur og reynd ar dá lít i› á skjön vi› hinn ríkj andi stíl verks ins.
En rit ger› in er ekki ein ung is merki legt fram lag til ís lenskr ar mi› alda -
sögu. Einn áhuga ver› asti kafli verks ins er a› heita má end ur sko› un á ein -
um fræg asta at bur›i norskr ar mi› alda sögu, hinni svoköll u›u sætt ar ger› í
Túns bergi ári› 1277, flar sem full trú ar kon ungs valds og kirkju ré›u sín um
mál um. Lára s‡n ir me› sk‡r um hætti fram á a› fá n‡ mæli voru sta› fest á
fless ari sam kundu flví a› um flesta flætti sætt ar ger› ar inn ar haf›i ver i›
sami› á und an gengn um ára tug um. fiessi kafli er at hygl is vert inn legg í
norska mi› alda sögu og á skil i› a› vera kynnt ur á er lend um vett vangi. Rit -
ger› in er einnig fram lag til fræ›i legr ar um fjöll un ar um bann fær ingu í al -
mennu evr ópsku sam hengi. fia› hef ur ver i› ríkj andi sko› un a› bann fær -
ingu hafi hnign a› á sí› mi› öld um í Evr ópu af or sök um sem ekki er til efni
til a› fara ofan í hér. Lára fær ir hins veg ar gó› rök fyrir flví a› ekki sé hægt
a› heim færa flessa flró un upp á ís lenskt sam fé lag. fivert á móti er ljóst a›
bann fær ingu var beitt hér á landi allt til si›a skipta og reynd ar leng ur (fló
skilj an lega und ir nokk u› ö›r um for merkj um). Ég myndi halda a› flessi
ni› ur sta›a henn ar eigi einnig er indi á al fljó› leg an vett vang.
fiá vil ég venda kvæ›i mínu í kross og snúa mér a› at huga semd um og
gagn r‡ni. Ég mun deila máli mínu í eft ir far andi flrjá hluta: Í fyrsta lagi at -
ri›i sem var›a skipu lagn ingu og stíl rit ger› ar. Í ö›ru lagi fla› sem l‡t ur a›
jafn vægi, e›a rétt ara sagt skorti á jafn vægi, á milli tveggja höf u› flátta rit -
ger› ar inn ar, fl.e. ann ars veg ar gagn r‡ni á hef› bundna sögu sko› un og hins
veg ar rann sókn ar á ís lensk um heim ild um. Í flri›ja lagi mun ég minn ast á
nokk ur at ri›i sem var›a hi› al fljó› lega e›a rétt ara sagt evr ópska sam hengi
sem rann sókn in sty›st vi›. Ég byrja flá á skipu lagn ingu og ni› ur rö› un efn -
is me› flví a› vísa í stutt an und ir kafla sem ber heit i› „Efn is tök“:
Hug mynd ir og hug tök eru fless e›l is a› flau ver›a ekki rædd sem
fram vinda og grein ingu á starfs hátt um dóm stóla kirkj unn ar er held -
ur ekki hægt a› setja fram í línu legri frá sögn. Hi› sama er a› segja um
um ræ›u um hug mynd ir og lög sem mörk u›u stö›u kirkj unn ar í
stjórn kerfi sí› mi› alda. Efni bók ar inn ar er fló sett fram í tíma rö› a› flví
leyti sem sögu leg fram vinda get ur varp a› ljósi á út brei›slu hug -
mynda og laga til Ís lands (bls. 36).
Hér er ég ekki al veg me› á nót un um. Ef ég skil rétt flá er flví hér hald i›
fram a› línu leg frá sögn í hug mynda sögu sé ekki mögu leg (e›a heppi leg) af
ein hverj um óút sk‡r› um ástæ› um en á hinn bóg inn sé efni bók ar inn ar sett
fram sem sögu leg fram vinda (sem ég a.m.k. á erfitt me› a› greina frá línu -
legri frá sögn). Eins og ég sag›i nefn ist flessi stutti kafli „Efn is tök“ og hl‡t -
ur flví a› inni halda nokk u› mik il væga vís bend ingu um flá a› fer›a fræ›i
sem lög› er til grund vall ar rann sókn inni í heild. Hér hef›i flví mátt út sk‡ra
bet ur inn tak kafl ans og jafn framt tengsl hans vi› nálg un og skip an efn is.
Á stund um á ég bágt me› a› skilja flá lógík sem höf› er a› lei› ar ljósi
vi› ni› ur skip an efn is. Rit ger› in skipt ist í fimm kafla: „Bann fær ing ver› ur
andmæli 183
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 183