Saga - 2007, Side 237

NOR DIC HI STOR ICAL NATIONAL ACCOUNTS. Proceed ings of
Works hop VI Reykja vik 19–20 Sept em ber 2003. Ed ited by Gud mund -
ur Jons son. Institu te of Hi story, Uni versity of Iceland. Reykja vík 2003.
272 bls.
Efna hag ur ein stak linga, efna hag ur heim ila, efna hag ur heilla sam fé laga —
allt eru fletta mis mun andi stór ar ein ing ar til a› rann saka sama efni: efn is -
leg lífs skil yr›i manns ins í tím ans rás. Hver a› fer› hef ur sína styrk leika og
veik leika en all ar segja flær sína sögu um neyslu menn ingu og efn is menn -
ingu manns ins frá ein um tíma til ann ars. Rann sókn ir af flessu tagi hafa
lengi tí›kast í ‡ms um lönd um og um nokk urra ára skei› hef ur starf a› hóp -
ur nor rænna fræ›i manna, sagn- og hag fræ› inga, sem fæst vi› ger› sögu -
legra fljó› hags reikn inga flar sem neysla og fram lei›sla heilla sam fé laga er
und ir.
Hóp ur inn hef ur gef i› út nokkr ar rann sókn ar sk‡rsl ur um efn i› og me› -
al fleirra er sú sem hér er greint frá, Nor dic Hi stor ical National Accounts. Eins
og fyrri sk‡rsl ur er hún af rakst ur vinnufund ar sem hóp ur inn hélt á Ís landi
ári› 2003. Flest ar grein arn ar fjalla um end ur bæt ur á eldri talna söfn um e›a
a› fer› um sem fræ›i menn hafa beitt vi› ger› sögu legra fljó› hags reikn inga.
Í bók inni er t.d. at hygl is ver› grein fyr ir ís lenska fræ›i menn eft ir Ragn ar
Árna son, pró fess or í hag fræ›i, flar sem hann ger ir til raun til fless a› taka
ver› mæti fisk stofna me› í fljó› hags reikn inga og gera flá flar me› „græna“.
Ástæ› an fyr ir fless ari til raun er me› al ann ars sú a› fljó› hags reikn ing ar
hafa um hrí› ver i› gagn r‡nd ir fyr ir a› flar sé t.d. ekki tek i› til lit til um -
hverf is, fl.e. r‡rn un ar e›a aukn ing ar nátt úru gæ›a. Sé fla› ekki gert, komi
ekki í ljós hvort t.d. hag vöxt ur sé á kostn a› um hverf is og nátt úru au› linda
e›a ekki. Eins og Ragn ar bend ir á í grein sinni kann flessi úti lok un fisk -
stofn anna líka a› valda skekkj um fleg ar rætt er um hag vöxt og or sak ir
fram lei›ni breyt inga.
Í aug um ís lenskra fræ›i manna er grein Sveins Agn ars son ar sagn- og
hag fræ› ings og Gu› mund ar Jóns son ar sagn fræ› ings líka for vitni leg en flar
fást fleir vi› a› sk‡ra or sak ir hag vaxt ar á Ís landi á tíma bil inu 1870–1945.
Gu› mund ur birti ári› 1999 sögu lega fljó› hags reikn inga fyr ir Ís land á tíma -
bil inu 1870–1945 og me› til vís un til fleirr ar rann sókn ar benda fleir á a› á
sí› asta ára tug 19. ald ar hafi greini lega byrj a› tíma bil já kvæ›s hag vaxt ar
(vax andi fram lei›slu ver› mæt is á föstu ver› lagi) á Ís landi flótt vöxt ur inn
hafi ver i› mjög sveiflu kennd ur eft ir tíma bil um og at vinnu grein um. fiessi
hag vöxt ur var meiri en ann ars sta› ar á Nor› ur lönd um og meiri en í flest -
um Evr ópu lönd um. Meg in spurn ing höf unda er hverj ar hafi ver i› ástæ› ur
flessa já kvæ›a hag vaxt ar um svo langt skei›: fleiri vinn andi hend ur, meira
fjár magn sem lagt var í fram lei›slu grein ar, meira land not a› til fram lei›slu,
e›a fla› sem eft ir stend ur og ver› ur ekki sk‡rt nema me› meiri fram lei›ni.
Me› fram lei›ni eiga höf und ar vi› meiri fram lei›slu ver› mæti sem hafi
ná›st me› hlut falls lega minni til kostn a›i en á›ur.
ritfregnir 237
Saga haust 2007 nota:Saga haust 2004 - NOTA 11/19/07 4:33 PM Page 237