Dagblaðið Vísir - DV - 22.03.2019, Blaðsíða 16

16 FÓKUS - VIÐTAL 22. mars 2019
M
álefni útlendinga hafa
verið mikið til umræðu í
þjóðfélaginu undanfarin
misseri. Í þeirri umræðu
hefur séra Toshiki Toma, prestur
innflytjenda, tekið virkan þátt og
lagt sín lóð á vogarskálarnar. DV
ræddi við Toshiki um uppvöxt-
inn í Japan, komuna til Íslands og
hvernig málefni útlendinga hafa
þróast síðan hann kom hingað fyr-
ir 27 árum.
Varð undir í samkeppni
Séra Toshiki Toma fæddist árið
1958 í Tókýó í Japan og bjó þar
í rúmlega þrjátíu ár. Faðir hans
starfaði sem geðlæknir og móðir
hans sem húsmóðir. Toshiki á einn
eldri bróður sem enn býr í Japan.
Faðir Toshikis lést fyrir fimm árum
og Toshiki segir það mikla gæfu að
hann hafi náð svo háum aldri. Árið
1945 var hann kvaddur í herinn
en seinni heimsstyrjöldinni lauk
tveimur vikum áður en hann átti
að fara á vígvöllinn.
„Hann var aðeins nítján ára
gamall. Ef hann hefði farið í bar-
daga hefði hann dáið. Á þessum
tíma var stríðið orðið örvæntingar-
fullt og ungir hermenn sendir í
sjálfsmorðsárásir,“ segir Toshiki.
Hvernig var Japan þegar þú
varst að alast upp?
„Ég þekkti ekki fátækt eftir-
stríðsáranna. Það var mikill upp-
gangur í landinu þegar ég var að
alast upp. Á meðal barna og ung-
linga var mjög hörð samkeppni
um að komast í bestu mennta-
og háskólana. Ég komst í góðan
menntaskóla og stefndi á feril í
stjórnmálafræði en þá hófust mín
vandræði. Flestir aðrir nemend-
ur voru duglegri en ég. Þó að ég
lærði og lærði voru einkunnirnar
mínar ekki háar og ég varð undir í
samkeppninni. Þá fór ég að hugsa
um hver væri tilgangur minn.“
Toshiki komst inn í sæmilegan
háskóla. Hann hafði mikinn áhuga
á sósíalisma og tók þátt í stúd-
entapólitíkinni. Á háskólaárunum
opnuðust augu hans einnig fyrir
kristinni trú og þar fann hann sinn
tilgang. Toshiki er sá eini í sinni
fjölskyldu sem er kristinn. Hann
segir að þetta hafi komið móð-
ur hans nokkuð á óvart en hún sé
ekki mjög trúuð. Faðir hans var
shinto-trúar en studdi son sinn
eindregið á þessari vegferð.
Stefnan var hins vegar enn sett
á stjórnmálin. Í þrjú ár eftir há-
skólann starfaði Toshiki í verka-
mannahreyfingunni. Hann seg-
ir það hafa verið góðan tíma en
kirkjan hafi togað í hann.
„Ég held að ég hafi verið of ein-
lægur maður til að lifa af í pólitík-
inni,“ segir Toshiki og glottir út í
annað. „Í japönskum stjórnmál-
um þarf maður að ljúga og mis-
nota fólk. Því ákvað ég að fara í
prestaskóla.“
Áfram á Íslandi eftir skilnað
Skömmu fyrir útskriftina í presta-
skólanum fékk Toshiki tækifæri til
að heimsækja landið helga. Sænska
kirkjan hélt tveggja mánaða nám-
skeið og bauð guðfræðinemum
víðs vegar að úr heiminum að
koma til Jerúsalem. Þar kynntist
hann séra Helgu Soffíu Konráðs-
dóttur og eftir hálft ár giftust þau og
fluttu til Japan.
Toshiki fékk prestsstöðu í
borginni Nagoya og þar bjuggu
þau í tvö ár. Hann segir að þetta
hafi ekki hentað þeim vel og engin
tækifæri fyrir Helgu að þjóna sem
prestur. Þau gerðu frekar ráð fyr-
ir að hafa jöfn tækifæri á Íslandi og
því fluttu þau árið 1992.
Voru það viðbrigði að flytja til
Íslands?
„Það var ekki auðvelt. Sam-
skipti á milli Íslands og Japan voru
ekki jafn auðveld og í dag á tímum
netsins. Foreldrar mínir sendu mér
dagblöðin í pósti en það tók um
mánuð að fá þau í hendur. Á þess-
um tíma var Helga ekki með fasta
vinnu og ég var að læra tungumál-
ið. Sonur okkar var eins árs, eftir tvö
ár, annað barn á leiðinni.“
Fjölskyldan bjó í Keflavík til að
byrja með, síðan á Snæfellsnesi og
loks fluttu þau til Reykjavíkur þar
sem Helga fékk fasta vinnu í Há-
teigskirkju. Tækifærin buðust Tos-
hiki þegar hann hafði fengið ís-
lenskt prestaleyfi árið 1997. Þá tók
hann við stöðu prests innflytjenda,
sem var tilraunaverkefni á vegum
kirkjunnar.
Hvað tók það þig langan tíma
að aðlagast landinu?
„Það gerðist smátt og smátt og
ekki hægt að segja nákvæmlega til
um það. Ég get þó nefnt eitt dæmi
um hvenær mér fannst ég vera
orðinn Íslendingur. Í Japan seg-
ir fólk ekki nei í venjulegum sam-
skiptum, það þykir dónaskapur.
Japanir segja alltaf já en viðmæl-
andinn verður að átta sig á merk-
ingunni eftir því hvernig það er
sagt. Já þýðir já og nei þýðir nei á
Íslandi. Ég þurfti að aðlagast þessu
og læra að segja nei. Þegar ég fór í
sumarfrí til Japan fannst fólki ég
vera orðinn hvass og þá sá ég að
ég var orðinn meiri Íslendingur en
áður.“
Smiðjuvegur 4C - 202 Kópavogur - S 587 2202
Ryðga ekki
Brotna ekki
HAGBLIKK
Álþakrennur & niðurföll
Litir á lager:
Svart, hvítt, ólitað, rautt, silvurgrátt og dökkgrátt
Kristinn Haukur Guðnason
kristinn@dv.is
„Kirkjan
verður að
leggja sitt af
mörkum fyrir
flóttamenn“
n Toshiki Toma er prestur innflytjenda
n Áfram á Íslandi eftir skilnað
n Bænastundir og beinar aðgerðir
MYND HANNA/DV
Prestur innflytjenda Séra Toshiki fagnar
auknum stuðningi kirkjunnar við málaflokkinn.