Tímarit Máls og menningar - 01.02.2006, Blaðsíða 115

TÓ N L I S T
Jónas Sen
Draugar, djöflar og eitraður penni
Ég virðist hafa farið óvenjumikið í taugarnar á fólki á árinu sem leið. Að
minnsta kosti var ég skammaður meira en venjulega í aðsendum greinum og
lesendabréfum í Morgunblaðinu. Og ekki bara í Morgunblaðinu, heldur líka í
sjónvarpinu og á Netinu á bloggsíðum tónlistarfólks sem ég hafði fjallað um í
greinum mínum.
Nú er í sjálfu sér ekkert óeðlilegt að fólk mótmæli gagnrýnanda sem á annað
borð hefur þor til að segja skoðanir sínar. Og gagnrýnandi sem þolir ekki
skammir ætti að finna sér eitthvert annað starf. Var það ekki Harry S. Truman
forseti sem sagði: „If you can’t take the heat, get out of the kitchen“? Ég kippi
mér ekki upp þótt ég fái aðfinnslur af og til. Gagnrýnandi sem aldrei hreyfir
við neinum er bara rola og ekkert annað.
Flest af því sem var skrifað um mig á síðasta ári var augljós afleiðing særðra
tilfinninga, sérstaklega stolts. Það er jú alltaf leiðinlegt að fá vonda dóma.
Eitt sérkennilegt atriði var áberandi í málflutningi gagnrýnenda minna. Það
var að þeir sem hafa lagt mikla vinnu í undirbúning tónleika eigi skilið að fá
góða dóma. Valdemar Pálsson sagði t.d. að umsögn mín um tvenna tónleika í
Skálholti í sumar hefði verið „móðgun við tónlistarfólkið sem spilaði úr sér
hjartað þennan dag eftir margra mánaða strangar æfingar og vafalaust litla
umbun erfiðisins.“
Og Ólafur Kjartan Sigurðarson, sem söng eitt aðalhlutverkanna í uppfærslu
íslensku óperunnar á Toscu eftir Puccini í febrúar, sagði í Morgunsjónvarpi
Stöðvar 2 að hann hefði vaknað á sunnudagsmorgni eftir frumsýninguna og
hefði lesið „einhvern Jónas Sen eða hvað þeir nú heita þessir kallar“, og fannst
neikvæður dómur minn verulega óréttlátur í ljósi allrar vinnunnar sem hann
hefði lagt í hlutverk sitt.
Frammistaðan er það sem gildir
Þessi rök eru auðvitað tóm vitleysa. Ég var um árabil kennari í elstu mennta-
stofnun á sviði tónlistar hérlendis, Tónlistarskólanum í Reykjavík, en þar þurfa
nemendur reglulega að taka próf sem felst í því að spila fyrir framan dómnefnd
nokkurra kennara. Snemma var tekin sú afstaða í skólanum að eingöngu bæri
að gefa einkunn fyrir frammistöðu þá stundina, án tillits til aldurs, hversu
TMM 2006 • 1
113