Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1996, Blaðsíða 22
/
Arsæll Már Arnarson:
Skýrsla um stutta námsferð í
^Danmörku, 17. - 24. mars '96
Imars síðastliðnum gafst undir-
rituðum tækifæri til að taka
þátt í viku námsferð á vegum
“Ungs fólks í Evrópu”. Viðfangsefnið
var vinna með ungu líkamlega og
andlega fötluðu fólki. Sjálfur hef ég
unnið síðastliðin tíu ár í sumarbúðum
fyrir fötluð börn og unglinga, starfað
í frístundanefnd Landssamtakanna
Þroskahjálpar, setið í stjóm Styrktar-
félags lamaðra og fatlaðra, og haft
umsjón með Félagsmiðstöð fatlaðra.
Efnið höfðaði því mjög sterkt til mín
og því vil ég byrja á að þakka aðstand-
endum verkefnisins “Ungs fólks í
Evrópu’’ kærlega fyrir það frábæra
tækifæri sem þau gáfu mér. Svo ég
geri grein fyrir gangi ferðarinnar, þá
flaug ég til Danmerkur sunnudaginn
17. mars og hitti hina þátttakendurna
17, auk starfsmanna “Information-
center for studie- og udveklingsrejser”
í Kaupmannahöfn, þar sem við dvöld-
umst á Cab Inn hótelinu. Um kvöldið
var stutt kynning á dagskránni, auk
þess sem allir þátttakendur kynntu sig
og sitt starfssvið. Þetta var fjölskrúð-
ugur hópur fólks, 8 karlar og 10 konur,
á aldrinum 19 - 55, frá 12 löndum.
Mánudagurinn 18. mars hófst á frek-
ari kynningu á verkefninu “Ungt fólk
í Evrópu” auk þess sem við fengum
rækilega kynningu á Danmörku. Að
loknum hádegisverði kom maður frá
Iþróttafélagi fatlaðra í Danmörku og
kynnti starfsemina.
eir bjóða upp á þjálfun og keppni
í bogfimi, badminton, boccia,
sitjandi blaki, markbolta, innanhús-
hokkí, fótbolta, hestamennsku, sigl-
ingum, skotfimi, skíðamennsku,
snóker, borðtennis, hjólreiðum, frjáls-
um og hjólastólakörfubolta. Þátttak-
endur eru um 20.000 í 270 undirfélög-
um. I umræðum á eftir komu fram
ýmsar mögulegar áherslur í íþróttum
fatlaðra á komandi árum, svo sem
frekari þróun íþrótta fyrir fötluð börn
og unglinga, þróun nýrra íþrótta fyrir
mjög fatlaða einstaklinga o.s.frv. Eftir
Ársæll Már
Arnarson.
að fyrirlesarinn varfarinn, ákvað hóp-
urinn að sitja eftir og ræða saman,
Aðalumræðuefnið var blöndun,
hvernig gengi að koma hinum fötluðu
út í samfélagið. Auk þess flugu spurn-
ingar út og suður, um aðstæður sem
fólk þarf að vinna við í mismunandi
löndum. Það var augljóst að löndin
tólf skiptust í þrjá flokka. I fyrsta
flokki eru Norðurlöndin þar sem þjón-
usta við fatlaða er mjög góð, í öðrum
flokki eru lönd Mið-Evrópu og í
þriðja flokki eru lönd Suður-Evrópu
auk Irlands, en hjá þeim löndurn eru
vandamálin svo yflrþyrmandi, að það
er meiriháttar mál að fá einföldustu
þörfum sinnt.
riðjudeginum 19. mars var eytt í
Geelsgard Kostskole sem er
sérskóli fyrir hreyfihamlaða einstakl-
inga, en nokkrir þeirra eru líka greind-
arskertir. Þetta var mjög merkileg
heimsókn, þar sem slíkir skólar eru
afturhvarf til fyrri tíma, þ.e. að hinn
fatlaði er ekki í almennum skóla.
Ástæðan fyrir þessu, sögðu þeir
Geelsgards-menn, væri sú að þetta
gæfi fötluðum börnum og unglingum
færi á að vera í friði fyrir allskonar
aðkasti. Um þetta sköpuðust mjög
fjörugar umræður í hópnum og
sýndist sitt hverjum. Helstu mótrökin
gegn Geelsgards-mönnum voru þau
að einhvern tíma hættu þessir ein-
staklingar í skóla og þyrftu þá hvort
eð er að takast á við samfélag þar sem
fordómar leynast inn á milli. Auk þess
eru fötluð börn ekki ein um að verða
fyrir aðkasti í skólum og því var spurt
hvort ekki væri eins þörf á sérskólum
fyrir of feit börn, börn með gleraugu
o.s.frv. Miðvikudaginn 20. mars var
hópurinn sendur á fund Öryrkja-
bandalags Danmerkur (Dansk Handi-
cap Forbund) þar sem fulltrúar ýmissa
hópa fatlaðra í Danmörku kynntu þau
málefni sem helst brenna á þeim.
Fyrir Islending var mjög merkilegt
að heyra um reynslu þeirra af
færslu málaflokks fatlaðra frá ríki til
sveitarfélaga. Til dæmis hafa komið
upp vandamál þegar fatlaðir hafa
verið að flytja milli sveitarfélaga, því
þá verða þeir að skilja eftir öll hjálp-
artæki sem sveitarfélagið sem þau
flytja frá, hefur útvegað og verða að
fá allt nýtt hjá því sveitarfélagi sem
þau flytja til. Þetta hefur í för með sér
fáránlegan kostnað fyrir sveitarfélög-
in og tímasóun fyrir einstaklinginn þar
sem hann þarf að fara í nýtt örorkumat
o.s.frv. Stærri sveitarfélög hafa því
horfið frá þessu, en mjög lítil sveitar-
félög hreinlega geta ekki gefið eftir
hjálpartæki fyrir milljónir króna með
einstaklingum sem ekki búa þar leng-
ur. Þegar þessunr fundi var lokið hélt
hópurinn til Jótlands þar sem ætlunin
var að kynnast Egmont lýðskólanum,
sem hefur lagt ríka áherslu á að blanda
saman fötluðum og ófötluðum nem-
endum. Þangað komum við seinnipart
dags, þannig að aðeins gafst tími til
almennrar kynningar á sögu og hug-
myndafræði lýðskóla.
Fimmtudeginum 21. mars eyddum
við í að kynna okkur skólastarfið.
Um morguninn var okkur boðið að
velja okkur kennslustund til að sitja í
og stóð valið milli sálfræði, fjölmiðla-
fræði, heimspeki, tölvufræði, náttúru-
fræði og tónlistar. Undirritaður valdi
tvö síðastnefndu fögin. Allar kennslu-
stundimar voru upphaf á sex vikna
dagskrá þar sem nemendurnir helguðu
sig einu fagi. Náttúrufræðin byggði
mikið á nánasta umhverfi, þ.e. ungl-
22