Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1996, Blaðsíða 47
Hér fjalla um niðurstöður greiningar Unnur Árnadóttir,
Maggý Magnúsdóttir, Pétrína Þorsteinsdóttir, Steingerður
Sigurbjörnsdóttir og Rannveig Traustadóttir.
svo inn á milli lækni
og félagsráðgjafa.
Úti á landi er svip-
uð þjónusta veitt á
heimasvæðum tengd
svæðisskrifstofum, þar
sem m.a. er farið á
leikfangasöfn en
Stefán benti á að 14
slík væru nú á landinu.
Hins vegar væru börn
utan af landi eina viku
á stöðinni til greining-
ar, þar sem lagðar
væru línur um áherzlur
í meðferð.
Með börn sem
komin væru á leik-
skólaaldur og eldri
væri grunnregla að öll
meðferð færi fram í almennum
stofnunum, leikskólum eða skólum og
hjá þjálfurum utan Greiningarstöðvar,
t.d. Æfingastöð Styrktarfélags lam-
aðra og fatlaðra.
Stefán vék svo beint að vikuathug-
uninni þar sem hópur sérfræðinga
með mismunandi fagþekkingu skoð-
uðu barnið og legðu til við foreldrana
og meðferðaraðilana hvað gera skyldi
- vikuathuganir færu fram einu sinni
til tvisvar á forskólaárum en einnig á
milli væri farið til stakra sérfræðinga.
Þegar um er að ræða börn með flókn-
ari fatlanir þarf oft að koma til 5 til 6
vikna dvöl á dagdeild stofnunarinnar,
þar sem bömin dvelja daglangt og eru
skoðuð í nokkurs konar leikskóla-
umhverfi. 90% þeirra sem koma eru
forskólabörn.
á kom hann inn á það sem hann
kallaði sérhæfðar móttökur -
annars vegar væm þar á ferð böm með
klofinn hrygg - hins vegar börn með
tauga- eða vöðvasjúkdóma - þ.e. böm
með mjög fjölþættar þarfir sem þyrftu
á miklu sérhæfðu liði að halda. Þessi
börn koma á stöðina á sex mánaða
fresti með fjölskyldu sinni en fjöl-
skyldurnar hittast einnig til að bera
saman bækur sínar. Þá er kannað
hvernig mál standa, hvað þau þurfa
mikið af hjálpartækjum o.s.frv. og
þessum börnum er fylgt til 16-18 ára
aldurs, þrátt fyrir reglubundna skóla-
göngu og sjúkraþjálfun. Þetta er m.a.
gert til að þau þurfi ekki að leita á
marga ólíka staði með öllu sem því
fylgir í umstangi og kostnaði. Þessar
sérhæfðu móttökur sagði Stefán að
þyrfti áfram að þróa t.d. gagnvart
börnum með heilalömun, hvað varð-
aði t.d. hjálpartæki, tjáskiptatæki, um-
hverfisstjóm o.s.frv.
Stefán kvað hér farið fljótt yfir
sögu um hið margslungna starf stöðv-
arinnar, alla þá miklu og fjölþættu
vinnu sem lögð væri í hvern einstakl-
ing til að búa hverjum og einum sem
bezta möguleika til framtíðar.
Hann hvarf þessu næst að öðrum
hlutverkum stöðvarinnar. Samkvæmt
lögunum bæri Greiningar- og ráðgjaf-
arstöð ríkisins að vera með forystu-
hlutverk í faglegum vinnubrögðum
innan málaflokksins; málefna fatl-
aðra. Það væri reynt s.s. frekast væri
kostur nr.a. með nánu samstarfi við
svæðisskrifstofur um málefni fatlaðra.
Einu sinni á ári hverju er farið í
vinnuferðir, heimsóknir til allra svæð-
isskrifstofanna, en að auki eru farnar
sérstakar ferðir þegar þess gerist þörf.
Greiningar- og ráðgjafarstöðin á
einnig að stunda fræðilegar
rannsóknir, en í því efni er alltaf viss
vinna í gangi, þó hin daglegu störf og
þeirra þörf sé vissulega látin hafa
forgang. En varðandi fræðslustarfið
ber vornámskeiðin hæst - tveggja
daga námskeið á hverju vori. Þau hafa
verið með afbrigðum vel sótt, yfir 300
manns verið á hverju námskeiði síð-
ustu árin. Stefán nefndi sem dæmi
um annað námskeiðshald, nýlegt
námskeið um málhamlanir á vegum
Endurmenntunarstofnunar H.I., sem
um 100 manns hefðu sótt, en sérfræð-
ingar Greiningar-
stöðvar voru margir
meðal fyrirlesara.
Þá kom Stefán inn á
ráðgjafardeild um ann-
ars háttar tjáskipti, litla
deild sem sinnti ráðgjöf
og þjálfun fyrir þá sem
ekki geta talað, inn í það
samhengi kæmi “bliss-
ið” fyrir hreyfihamlaða
og tákn með tali fyrir
ýmsa þroskahefta.
Stefán var að því
spurður hvaða hópum
barna og ungmenna
væri helzt þjónað.
Hann sagði þroskaheft
börn og ungmenni
stærsta hópinn, þá
koma börn með hinar ýmsu hreyfi-
hamlanir, langflest einhverf börn
koma til greiningar og síðan eru þama
fjölfötluð börn. Hann sagði að
yfirleitt kæmu ofvirk og misþroska
börn ekki nema þá að fleira kæmi inn
í myndina.
Stefán sagði nýjar tilvísanir á
stöðina árlega í kringum 100.
Hluti barna færi í stutta athugun og
væri vísað í önnur úrræði, hluti barna
færi í vikuathuganir og svo væri hluti
bama sem fengi mjög þétt eftirlit. Tók
sem dæmi um hið síðasttalda barn
sem kæmi tvisvar- þrisvar í viku með
foreldrum sínum í allt að tvö ár og svo
eftirlit eftir það, yfir í að barn kæmi í
eina heimsókn í nokkra daga og svo
allt þar á milli.
Stefán undirstrikaði það að þarna
væri vissulega á einum stað sam-
þjöppuð mikil sérþekking og verðmæt
reynsla. Hann gat þess í lokin, að
stöðin hefði búið við það lán að starfs-
lið væri mjög stöðugt, sem skapaði
óneitanlega festu í starfinu.
Stjórnarformaður Greiningar- og
ráðgjafarstöðvar ríkisins er Margrét
Margeirsdóttir en aðrir stjórnarmenn
eru Árni Gunnarsson, Jóhann Ingi
Gunnarsson, Þórey V. Olafsdóttir og
Þórdís Þormóðsdóttir.
Stefáni þökkum við mætan og
mikinn fróðleik og óskum honum og
hans fólki alls hins bezta í bráð og
lengd. Megi komandi áratugir verða
eins farsælir og sá sem nú er að baki.
Helgi Seljan.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
47