Fjölrit RALA - 10.05.1992, Blaðsíða 27

FÓÐURDEILD
5. mynd. Tilraunafé í átgetutilraun á Hesti í Borgarfirði sumarið 1990. (Ljósm.
Ólafur Guðmundsson.)
Léttbeitt Þungbeitt
Beitarálag, kg/tonn/ha 141 643
Át lamba, g þe./kg lífþ./dag 15 11
Át áa, g þe./kg lífþ./dag 18 16
Vöxtur lamba, g/grip/dag 212 173
Vöxtur áa, g/grip/dag 43 -16
Fallþungi, kg 10,6 9,2
3. tafla. Þrif og át sauðfjár á Hesti sumarið 1990.
um yfir sumarið og uppskera jafnframt
mæld og sýni tekin til meltanleikaá-
kvarðana. Einnig var safnað beitar-
sýnum með hálsopsám til ákvörðunar
á meltanleika. At áa og lamba í tilraun-
inni er sýnt í 3. töflu.
Jafnhliða rannsóknum þessum hafa far-
ið fram athuganir á mismunandi að-
ferðum við beitarrannsóknir, þá eink-
um notkun merkiefna til mælinga á áti.
Reynt hefur verið að gefa ám og lömb-
um krómoxíð í sérstökum hylkjum sem
skammta ákveðið magn á hverjum
degi og gefa því möguleika á að meta
átið á þægilegan hátt. Þær tilraunir
hafa hins vegar ekki gefið eins góða
raun og vænst var því ýmis vandkvæði
eru við mælingar á krómoxíði í saur.
Hefur sjónum því verið beint í auknum
mæli að notkun n-alkana sem merki-
efnis. Verið er að þróa aðferðir til
mælinga þeirra í tengslum við fiskeld-
isrannsóknir fóðurdeildar. Eru tals-
verðar vonir bundnar við að sú að-
ferð komi til með að nýtast við beit-
arrannsóknir. Einn stór kostur við n-
alkana aðferðina er að með henni
skapast möguleiki á að meta hlutfall
ákveðinna plöntutegunda eða -hópa í
fóðri með mælingum á saur.
Jóhann Þórsson,
Selma Huld Eyjólfsdóttir
og Ólafur Guðmundsson
Meltanleiki fóðurtegunda og
nœringarefna hjá bleikju
Fremur lítið er vitað um fóðurþörf og
fóðurnýtingu bleikju. Við fóðrun á
bleikju nota eldismenn yfirleitt hágæða
laxafóður og styðjast við fóðurtöflur
sem unnar hafa verið fyrir lax og regn-
bogasilung. Því er nauðsynlegt að rann-
saka hvort hugsanlegt sé að nýta ódýrt
hráefni í fóður fyrir bleikju og lækka
þar með fóðurkostnað í bleikjueldi. í
verkefni þessu er lögð áhersla á að
prófa næringargildi ýmissa íslenskra
hráefna.
Sumarið 1991 voru blandaðar á Rala
lOtilraunafóðurblöndur. Þærvoru sam-
settar af staðalblöndu og því hráefni
sem mæla átti meltanleikann í. Fjórar
fóðurblöndur innihéldu fiskimjöl sem
verkað var á mismunandi hátt. Hinar
innihéldu Ewos-fóðurblöndu, kjötmjöl,
lifrarmjöl, rækjumjöl, sojamjöl og und-
anrennumjöl. Við mat á meltanleika
fóðursins voru notuð merkiefni. Nú er
lokið við að safna sýnum og eru þau í
efnagreiningu.
Fyrirhugað er að velja úr fóðurblönd-
ur og prófa á sama hátt meltanleika
þeirra hjá laxi. Síðan verða niður-
stöður úr meltanleikarannsóknunum
bornar saman. Áætlað er að ljúka verk-
efninu sumarið 1992.
Kristín Halldórsdóttir og
Ólqfur Guðmundsson
Aðferðir við meltanleika-
mœlingar hjá eldisfiski
Markmið þessa rannsóknaverkefnis er
að setja upp og þróa aðferð til að meta
meltanleika fóðurs fyrir eldisfisk.
Meltanleikaákvörðunin er gerð með
aðstoð merkiefna en það eru efnasam-
bönd sem fara ómelt gegnum melting-
arfæri fisksins. Kostur aðferðarinnar
er sá að ekki er þörf á nákvæmri vit-
neskju um át- eða saurmagn fiskanna.
Sýnum af fóðri og saur er safnað og
þau efnagreind. Út frá breytingum, sem
mælast á hlutfalli merkiefna í fóðri og
saur, er hægt að reikna út meltanleika
fóðursins.
Borin voru saman þrjú mismunandi
merkiefni, þ.e. alkön, króm og kísill.
25