Fjölrit RALA - 10.05.1992, Blaðsíða 55
LANDNÝTINGARDEILD
2. mynd. Nettó inngeislun, varmaflœði til jarðvegs, lofthiti og jarðvegshiti í 5
sm dýpt í miðjum asparreit í Gunnarsholti sumarið 1991.
GROWTH og WIGO frá Landbúnað-
arháskólanum í Uppsölum. Mælingar á
jarðraka og jarðvegshita verða einnig
notaðar til að kvarða eðlisfræðileg
líkön af jarðvegi (SOIL frá Uppsölum
og hluti DAISY frá Landbúnaðarhá-
skólanum í Kaupmannahöfn).
Rannsóknirnar hafa þegar stóraukið
möguleika Rala og Mógilsár á þátttöku
í erlendu samstarfi. Það er mjög mikil-
vægt nú þegar sífellt stærri hluti fjár-
mögnunar íslenskra rannsókna færist á
sjóði á vegum Norðurlandaráðs og
Evrópubandalagsins. Rannsóknirnar
tengjast einnig náið rannsóknum á af-
leiðingum lofthjúpsbreytinga (gróð-
urhúsaáhrifanna, aukins styrks koltví-
sýrings og aukinnar UV-b geislunar)
fyrir plöntur og þar með landbúnað og
skógrækt.
Halldór Þorgeirsson
Niturferlar í landgrœðslu
Rannsóknir á uppgræðslu á Blöndu-
svæðinu, sem gerð var grein fyrir í
ítarlegri skýrslu á vegum Rala og Lands-
virkjunar á síðastliðnu ári, vöktu marg-
ar spumingar sem tengjast uppsöfnun
lífræns efnis í snauðum jarðvegi sam-
fara landgræðsluaðgerðum og þeim
breytingum sem við það verða á
hringrás næringarefna og frjósemi jarð-
vegs. Til að leita svara við þeim spurn-
ingum og öðrum sem svara þarf til að
auka árangur landgræðslustarfsins var
gerð rannsóknaráætlun til fimm ára og
fékkst til hennar styrkur frá Rannsókna-
sjóði og Vísindasjóði, bæði 1990 og
1991. Rannsóknastöðin að Mógilsáog
Landgræðsla ríkisins taka einnig þátt í
þessu samstarfi.
Nánari grein er gerð fyrir verkefninu í
kafla jarðvegsdeildar. Þáttur
landnýtingardeildar er prófun og
kvörðun hermilíkana af uppsöfnun líf-
ræns efnis og niturferlum í jarðvegi.
Til viðbótar við niðurstöður frá verk-
efninu eru niðurstöður eldri tilrauna í
jarðrækt og landgræðslu einnig not-
aðar við líkanagerðina. Samstarf hef-
ur komist á við landbúnaðarháskólana
í Uppsölum og Kaupmannahöfn um
prófun líkana af niturferlum í jarðvegi
sem þar hafa verið þróuð.
Prófun hófst með því að taka
sérstaklega fyrir þá hluta líkananna sem
lúta að eðlisfræðilegum þáttum í
jarðvegi, svo sem jarðvegshita,
varmaflæði og jarðraka. Sú prófun
stendur enn yfir. I þessum tilgangi voru
gerðar jarðvegshitamælingar sumrin
1990 og 1991 í tilraunareitum á
Víkursandi og Geitasandi (3. mynd).
Prófun á niturferlalíkönunum sjálfum
er styttra komin.
Halldór Þorgeirsson
JARDVEGSHITI CC)
DAGUR (1991)
—— MEÐALTAL ------- HÁMARK LÁGMARK
3. mynd. Jarðvegshiti á 10 sm dýpi í lúpínuspildu á Geitasandi.
53