Fjölrit RALA - 10.05.1992, Blaðsíða 62
TILRAUNASTOÐVAR
Margs konar efnagreiningar og athuganir fara fram á þeim sýnum sem tekin eru við slátt á tilraununum. Starfslið Rala á
Keldnaholti annast þær rannsóknir. Kornkynbætur og stofnaprófanir, sem hér eru gerðar, annast að mestu leyti starfslið á
Keldnaholti en veitt er nokkur aðstoð hér.
Fjöldi starfsmanna á Sámsstöðum var fyrra árið, sem skýrsla þessi fjallar um, þrír en síðara árið, 1991, tveir ársmenn og einn
starfsmaður í fjóra mánuði. Samstarf hefur verið nokkurt við Búnaðarsamband Suðurlands, Veðurstofu íslands, Landgræðslu
ríkisins, bændur á Suðurlandi o.fl.
Gestakomur voru nokkrar. Var þar á ferð fólk sem vildi kynnast niðurstöðum tilrauna hér.
Kristinn Jónsson
STÓRA ÁRMÓT
Tilraunastarfið á Stóra Ármóti er nú að festa sig í sessi en síðustu tvö árin
hefur aðstaða til tilraunastarfs á búinu batnað mjög. Miklar framkvæmdir
hafa verið og mun þeirra helstu verða getið og einnig fjallað um verkefni
sem unnið er að eða hefur verið unnið að. Sem fyrr sér Búnaðarsamband
Suðurlands um búreksturinn og bústjórar nú eru Sigurður Magnússon og
Elísabet Axelsdóttir. Tilraunastarfið er á ábyrgð Rala.
Vorið 1990 var sáð í um 33 ha lands og þar af var um 20 ha lokað með
grasfræi, ýmist einu sér eða í blöndu með grænfóðri. Af grænfóðri, sem var
ræktað, má nefna sumarhafra, sumarrýgresi, vetrarrýgresi, bygg og blöndu
af sumarrepju og sumarrýgresi. Var grænfóðrið ýmist nýtt til beitar eða
bundið í rúllubagga og pakkað í plast.
Vorið 1991 var eingöngu sáð grænfóðri í um átta hektara en
land, sem tekið hefur verið til ræktunar á búinu, er nú um 95
ha og er orðið nægjanlegt fyrir þann bústofn sem á jörðinni
er. Stærstur hluti ræktunarinnar er á grunnum móajarðvegi
þar sem stutt er niður á hraun en aðrar jarðvegsgerðir eru
mýrarjarðvegur og sendinn árbakki.
Síðustu árin hefur verið reynt að sá sem mest hreinum
grastegundum en ekki grasfræblöndum. Skipting ræktunar
sést í 2. töflu. Einnig má nefna að sáð var blöndu af
vallarfoxgrasi og rauðsmára í 0,5 ha vorið 1990 og virtistþað
ná sér vel á strik sumarið 1991.
Heyfengur var áætlaður um 2900 hkg þe. árið 1990 og 3200 hkg þe. árið 1991 en fóðurþörf á búinu er kringum 100 kýrfóður
(2800 hkg þe.). Um þriðjungur af heyfeng hefur verið í votheysturnum en hinn hlutinn bundinn ýmist í bagga eða rúllur. Hafa
verið bundnar og pakkaðar í plast milli 300 og 500 rúllur á ári og er þar bæði um að ræða grænfóður og hey.
Gripir á búinu eru nú um 60 mjólkandi kýr, 30-40 kvígur í uppeldi, 10-15 hross og um 130 kindur.
Af framkvæmdum á síðustu tveim árum má nefna að öll útihús hafa verið máluð, gamla íbúðarhúsið klætt að utan, unnið að
endurbótum á gamla fjósinu, sem nú er nýtt sem hesthús, og síðast en ekki síst hefur verið byggt nýtt íbúðarhús á staðnum og
flutti tilraunastjóri og fjölskylda hans þangað vorið 1991. Þá var hitaveita lögð að Stóra Ármóti haustið 1991 og er hún nú nýtt
til upphitunar í öllum gripa- og íbúðarhúsum á staðnum.
Gömul tún með innlendum tegundum 20,6 ha
Tún (5-10 ára) með sáðgresisblöndum 30,5 -
Tún með hreinu vallarfoxgrasi 19,4-
Tún með hreinu vallarsveifgrasi 4,4-
Tún með hreinum túnvingli 5,0-
Tún með beringspunti 2,6 -
Opin stykki 13,1 -
Alls 95,6 ha
2. tafla. Skipting rœktunar á Stóra Ármóti.
Gunnar Kíkharðsson Sævar Bjarnhéðinsson
fóðurfræðingur, búfjárfræðingur
tilraunastjóri
60