Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1977, Síða 83

ARFGENGI MJÓLKURFRAMLEIÐSLUEIGINLEIKA 81
2.Tafla. Erfðastuðlar fyrir allar kýr í rannsókninni. Arfgengi á hornalínunni,
erfðafylgni yfir hornalínunni og svipfarsfylgni undir henni.
Table 2. Heritabilities, genetic and phenotypic correlations. Heritability on
the diagonal, genetic correlations above the diagonal.
Eiginleiki Mjólkurmagn Mjólkurfita Fituprósenta Hæsta dagsnyt
Trait Milk gield Milk fat yield Fat percentage Maximum daily yield
Mjólkurmagn Milk yield 0.16+0.022 0.88+0.018 -0.16± 0.060 0.86±0.028
Mjólkurfita Milk fat yield 0.91 0.09±0.014 -0.16±0.099 0.76±0.048
Fituprósenta Fat percentage -0.04 0.36 0.20±0.026 -0.48±0.079
Hæsta dagsnyt Maximum daily yield 0.61 0.54 -0.07 0.10±0.016
gengi á hæstu dagsnyt hjá norskum kúm
0.18—0.20, en í rannsókn hans voru aðeins
kýr af fyrsta og öðrum kálfi. Erlendar rann-
sóknir á arfgengi einstakra mælinga á mjólk-
urskeiðinu (Van Vleck og Henderson,
1961, Keown og Van Vleck, 1971,
Auran, 1976) sýna að jafnaði hæst arfgengi
á einstökum mælingum á miðju mjólkur-
skeiðinu, en arfgengi á annarri og þriðju mæl-
ingu virðist oftast um 0.20; en þar um má
ætla, að hæsta dagsnyt sé.
Fundin er há fylgni milli magnmálanna,
þ. e. mjólkurmagns, mjólkurfitu og hæstu
dagsnytar. Þetta á við bæði um erfða- og
svipfarsfylgni. Milli mjólkurmagns og mjólk-
urfitu er svipfarsfylgnin heldur hærri en
erfðafylgnin, og er það í samræmi við niður-
stöður Magnúsar B. Jónssonar (1968) og
mikinn fjölda erlendra rannsókna (Maijala
og Hanna, 1974). Þær fylgnitölur, sem hér
fundust, eru meðal hinna hæsm, sem fundnar
eru milli þessara eiginleika (Maijala og
Hanna, 1974). Líklegust skýring þess er hið
tiltölulega lága arfgengi fituprósentu, sem
getið er hér að framan. Milli hæstu dagsnytar
og annarra magnmála er aftur á móti erfða-
fylgnin verulega lægri en svipfarsfylgnin.
Þetta er í ágæm samræmi við erlendar niður-
stöður (Gustafsson 1972, Auran, 1976).
Skýringin á þessu er líklega sú, að kýr, sem
fara mjög hátt í nyt, verða að öðm jöfnu
fremur vanfóðraðar og skila þess vegna minni
heildarafurðum en ella.
Milli magnmála og fituprósenm fannst
neikvæð erfðafylgni. Erfðafylgni milli mjólk-
urmagns og fituprósentu er þannig mjög há
neikvæð, —0.61. Þetta er nokkru hærri nei-
kvæð fylgni milli þessara eiginleika en
Magnús B. Jónsson (1968) fann í sinni
rannsókn og verulega hærri neikvæð fylgni
en fundin er í flestum erlendum rannsókn-
um (Maijala og Hanna, 1974). Aftur á
móti er svipfarsfýlgni lág, en þó öllu hærri
en fundið er í flestum erlendum rannsóknum
(Maijala og Hanna, 1974). Ekki virðast
tiltækar skýringar á þessu atriði. Hugsanlegt
er þó, að þessi neikvæða fylgni geti verið til
komin að einhverju leyti vegna beins úrvals
fyrir fituprósentu, sem hefur hugsanlega átt
sér stað. Robertson (1961) bendir á, að
tilhneiging sé til hærri neikvæðrar erfða-
fylgni milli mjólkurmagns og fimprósenm
hjá Jersey-kyninu en öðmm kynjum, og kann
það að vera bending um þetta atriði.