Morgunblaðið - 27.11.2020, Qupperneq 12

12 DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 27. NÓVEMBER 2020
Morgunblaðið/Kristinn
Bókasafn Heill heimur ritmáls og flug um óravíddir mannshugans.
Landinn fær lesefni
Á öldufaldi jólabókaflóðs skolar alls konar góðgæti á
land. Landinn fær margt að lesa og Arnaldur, Yrsa
og Jón Kalman koma sterk inn. En fræðin heilla líka,
svo sem sagan af því þegar heimurinn lokaðist.
„Grípandi stíll og magnaðar lýsingar eru einkennandi
fyrir bækur Jóns Kalmanns Stefánssonar og því hlakka
ég til að lesa nýju bókina hans, Fjarvera þín er myrkur.
Fyrri bækur höfundarins gefa mér vísbendingu um að
eitthvað spennandi sé í vændum,“ segir Arngrímur Ís-
berg héraðsdómari. „Fyrir rúmum áratug kom út bókin
Himnaríki og helvíti, sem sagði frá sjómennsku og ver-
búðalífi í sjávarþorpi fyrir meira en öld. Harmur engl-
anna og Hjarta mannsins voru bækurnar sem á eftir
fylgdu og mynduðu þríleik, sem mér fannst gefa alveg
nýjan tón í íslenskum bókmenntum. Síðan þá hef ég lagt
mig eftir öllum bókum Jóns Kalmanns, en almennt sagt
er ég alæta á bækur.“
Ný skáldsaga Arnaldar Indriðasonar, Þagnarmúr, er
meðal nýútkominna bóka sem Arngrímur ætlar að lesa.
„Ég les alltaf Arnald, já og hann segir alveg sannfærandi
frá glæpum og voveiflegum málum í bókunum sínum.
Slíkt þekki ég nokkuð vel vegna minna fyrri starfa hjá
lögreglu og dómstólum. Umhverfið er mér kunnuglegt. Í
bókum Arnaldar hef ég svo alltaf lúmskt gaman af Er-
lendi rannsóknarlögreglumanni, sem þegar starfinu
sleppir hefur ánægju af því að lesa þjóðlegan fróðleik –
rétt eins og ég sjálfur geri,“ segir Arngrímur. Í því efni
kveðst hann leggja sig eftir ritum um söguleg efni af
heimaslóðum sínum í Húnavatnssýslu. Hefur einnig
áhuga á að lesa nýja bók um Jón Arason Hólabiskup eftir
Ásgeir Jónsson seðlabankastjóra. „Þjóðlegur fróðleikur,
gamall og nýr er alltaf nærri mér,“ segir Arngrímur.
Morgunblaðið/Eggert
Dómarinn Arnaldur segir alveg sannfærandi frá glæp-
um og voveiflegum málum, segir Arngrímur Ísberg.
Þjóðlegu fræðin
alltaf nærri mér
„Auði Övu Ólafsdóttur tekst vel upp í skáldsögunni
Dýralíf, þar sem hún segir frá handritum sem hún
fann í dánarbúi ljósmóður, gamallar frænku sinnar.
Bókin er kynnt sem leitin að mennskunni og stendur
vel undir þeirri lýsingu,“ segir Ragna Guðmundsdóttir,
bókasafnsfræðingur á Bókasafni Kópavogs.
„Haustið er skemmtilegasti tími ársins á safninu. Ég
legg mig fram um að lesa allar helstu skáldsögurnar
sem koma út fyrir hver jól og þarf þess raunar, því
safngestir spyrja okkur starfsfólkið margs um bæk-
urnar og efni þeirra. Vilja fá forsmekkinn og spara sér
ómak og tíma við lesturinn sé bókin ekki þess virði að
lesa. Sem betur fer eru íslensk skáldsagnaskrif í mik-
illi framför.“
Í flokki spennusagna er Ragna með tvær bækur í
takinu. „Í bók Ragnars Jónassonar, Vetrarmein, er
tónninn mildur og Ari rannsóknarlögreglumaður hefur
föðurlega ímynd. Ragnar hefur verið vaxandi höfundur
í langan tíma og er núna orðinn föst stærð. Það er
Yrsa Sigurðardóttir raunar líka og Bráðin, hennar nýj-
asta bók, fær góða dóma. Ætla því að gefa Yrsu tæki-
færi að nýju, á tímabili voru sögur hennar orðnar of
óhugnanlegar fyrir minn smekk. Já, og svo ævisögur.
Ég er búin með Berskjaldaður þar sem Einar Þór
Jónsson segir sögu sína, baráttu fyrir að vera hann
sjálfur og HIV-smitaður. Ótrúleg saga um baráttu og
viljastyrk vinar míns úr Bolungarvík, sem ég hef fylgst
með síðan hann fæddist.“
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Bókasafnsfræðingur Íslensk skáldsagnaskrif í mikilli
framför, segir Ragna Guðmundsdóttir í Kópavogi.
Haustið skemmti-
legt á bókasafninu
„Skáldsögur gefa okkur gjarnan tækifæri til þess að
skilja samtímann og raunveruleikann betur. Sérstaklega
gildir þetta um verk sem að einhverju leyti byggja á
heimildum,“ segir Guðmundur Gils Einarsson sem er
formaður Suðurlandsdeildar VR og býr á Selfossi. „Ég
hlakka því til að lesa bókina sem Eyrún Ingadóttir hefur
skrifað og heitir Konan sem elskaði fossinn. Sigríður
Tómasdóttir í Brattholti var stórbrotin; dirfska hennar
og barátta réð mestu um að fallið var frá þeim fyrirætl-
unum að virkja Gullfoss. Allir sjá nú hvers konar skamm-
sýni slíkt hefði verið en fyrir öld voru viðhorf önnur.“
Guðmundur Gils er úr Hrunamannahreppi og segist
því leggja sig eftir bókum úr heimahéraði sínu. „Núna er
Bjarni Harðarson að senda frá sér bókina Síðustu dagar
Skálholts, sem fjallar þar af sagnalist um þegar bisk-
upssetrið þar var að líða undir lok. Þetta er örlagasaga.
Þá eru að koma út Birtingaljóð, með bæði kveðskap og
lausu máli eftir sveitunga mína í Birtingaholti. Sú bók
finnst mér spennandi, því ég þekki mitt heimafólk.“
Bókin Þegar heimurinn lokaðist eftir Davíð Loga Sig-
urðsson hefur fengið góða umsögn. Þar segir frá för
strandferðaskipsins Esju til Finnlands haustið 1940 og
heimsiglingu Íslendinga frá herteknum Norðurlöndum.
„Undarlegt má teljast að árið 2020 lokist heimurinn, rétt
eins og gerðist 1940. Spásögn um slíkt hefði fyrir ári síð-
an hljómað eins og vísindaskáldsaga. Þessa sögu frá
stríðárunum hef ég því í takinu.“
Ljósmynd/Aðsend
Sunnlendingur Legg mig eftir að lesa bækur úr heima-
héraðinu, segir Guðmundur Gils Einarsson.
Skáldsögur til skiln-
ings á samtímanum
„Sögur Arnaldar eru spennandi, plottin sannfærandi og
tök hans á íslensku máli framúrskarandi. Ég hlakka því
til þess að lesa Þagnarmúr sem mér virðist fá góða
dóma,“ segir Inga Dóra Halldórsdóttir í Borgarnesi,
framkvæmdastjóri Símenntunarmiðstöðvar Vesturlands.
„Tveir bræður mínir eru fyrir þessa jól hvor með sína
bókina og ég hlakka til að lesa þær og er reyndar byrjuð
að glugga í þær. Atli Rúnar hefur sett saman bók um ævi
og starfi Wilhelms Ernsts Beckmanns myndskera; þýsks
huldumanns í íslenskri myndlist. Beckmann heitir bókin
sem ég þarf að gefa mér góða stund í að lesa. Óskar Þór
skrifaði svo bókina Á Ytri-Á sem er saga þeirra Mundínu
Þorláksdóttur og Finns Björnssonará Ytri-Á á Kleifum í
Ólafsfirði. Þau hjón eignuðust tuttugu börn á árunum
1917 til 1945 – og margir minnast enn viðtals í sjónvarpi
endur fyrir löngu við Mundínu sem sagðist aldrei hafa
haft gaman af börnum! Þetta ótrúlega svar vekur með
mér áhuga á að vita meira um konuna og þessi hjón, sem
ég heyrði um á uppvaxtarárum mínum í Svarfaðardal,“
segir Inga Dóra og bætir við:
„Áhugamál mín og viðfangsefni eru annars mörg og
bækurnar sem vekja áhuga minn þessa stundina eru því
af ýmsum toga. Ég hef til dæmis verið að glugga í eitt og
annað varðandi markþjálfun sem ég er að læra. Mér
finnst aðferðafræðin heillandi og gaman að tileinka sér
nýja hluti sem styrkja mann bæði persónulega og í
starfi.“
Morgunblaðið/Guðrún Vala Elísdóttir
Símenntun Tileinka sér nýja hluti sem styrkja mann bæði
persónulega og í starfi, segir Inga Dóra Halldórsdóttir.
Arnaldur og bækur
bræðra minna
Skartgripur með táknræna merkingu, seldur til
styrktar blindum og sjónskertum á Íslandi.
Íslenskt handverk. Fæst um land allt.
Þríkrossinn
Stuðningur til sjálfstæðis