Studia Islandica - 01.06.1983, Blaðsíða 88

86
fyrst er kona, síðan karlmaður, en bæði eru með lurk,
sá síðasti hefur sleggju að vopni. Ögnin af selnum eykst
einnig þar til Kjartan kemur til sögunnar.22) Þrítalan
sannar þó ekki ótvírætt að frásögnin sé komin úr munn-
mælum, því höfundur gæti verið að líkja eftir þjóðsögnum.
Þóroddm1 hafði farið við sjötta mann á teinæringi að
sækja skreið sína út á Nes þann dag, er selurinn kom
upp að Fróðá um kvöldið. Morguninn eftir, þegar þeir
voru á heimleið með skreiðina, fórust þeir allir undan
Enni. Svo segir í útgáfu Einars: „Um morgmiinn, er þeir
Þóroddr fóru útan af Nesi með skreiðina, týndusk þeir
allir út fyrir Enni; rak þar upp skipit og skreiðina undir
Ennit, en líkin fundusk eigi.“ (E 148). Það sést á því, að
bæði skipið og skreiðina rak upp undir Enni, að þá hefur
tekið út alla sex af skipinu. Afdrif líkanna vekja líka grun
um að ekki sé allt með felldu.
önnur handrit hafa hér fyllri texta og eflaust uppruna-
legri. 1 W stendur: „um morguninn urðu þau tiþendi er
þeir Þoroddr bondi foru heim með skreiðina at þeim barst
áá ut fyrir Enni ok tynduz þar allir“. (Wolf.). Svipað
orðalag er i M (AM 445 b), en 162 E nær ekki hér yfir.
f frumtexta Eyrbyggju hefur að öllrnn líkindum verið
notað orðasambandið „að berast á“ í svipaðri merkingu
og nú, þ.e. „verða fyrir áfalh, farast (helst ó sjó)“.
Orsakir áfallsins eru látnar liggja milli hluta. Efnis-
skyld frásögn í Laxdælu, sem brátt verður vikið að, vekur
hins vegar grun um að selurinn sem sást á Fróðá hafi
átt að valda því. Þar sem enginn komst af úr skipbrotinu,
gagnstætt því sem var í Laxdælu, var samkvæmt alkunn-
um frásagnarlögmálmn fslendingasagna ekki hægt að
segja frá því beint, er þeir Þóroddm fórust. Er freistandi
að líta svo á, að frásögn Eyrbyggju geri ráð fyrir því að
lesendur þekki atvikið sem Laxdæla segir frá.
Selurinn „gægðisk upp á ársalinn Þórgunnu11. Þetta
atriði sker engan veginn úr um það, að selurinn sé Þór-
gunna, eins og Dehmer (1927, 32) álítur (sjá 11.3.). Það