Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.09.1961, Síða 108

106
Aðeins í einni tilraun, nr. XI á Teygingalæk í V-Skaftafellssýslu, léttust út-
hagalömbin á tilraunaskeiðinu frá 12. sept. til 9. okt.
3. í tilraunum þessum reyndist svo mikill munur á kjötprósentu lamba,
eftir því, á hvernig landi þau gengu, að munur á meðalþunga flokkanna á
fæti í lok tilraunarskeiðs gefur litlar eða villandi upplýsingar um meðalmun
á fallþunga þeirra þá. Yfirleitt höfðu lömb, sem á ræktuðu landi gengu, miklu
bærri kjötprósentu en þau, sem gengu á úthaga.
4. í flestum tilraunaflokkunum bættu hrútar meiru við fallþunga sinn en
gimbrar, sérstaklega þó í þeim flokkum, þar sem framför lambanna var mikil,
þótt undantekningar séu frá því. I sumum flokkum, einkum úthagaflokkum,
þar sem framför lambanna var lítil, bættu þó gimbrar næstum eins miklu eða
meiru við fallþunga sinn en hrútar. Bendir þetta til þess, að hrútar þurfi að
búa við betri næringarskilyrði en gimbrar til þess að meðfædd meiri vaxtar-
geta hrúta á þessu aldursstigi fái að njóta sín.
5. I flestum tilraununum flokkuðust föll lambanna betur í þeim flokkum,
sem á ræktuðu landi gengu, en i úthagaflokkum eða í þeim flokkum, sem slátr-
að var í byrjun tilraunar.
6. I tilraunum þeim, sem gerðar voru á Hesti, voru kjötgæði tilraunaflokk-
anna rannsökuð með því að mæla föllin, bæði útvortis og þverskurð þeirra
við aftasta rif. Þær rannsóknir sýndu, að fallþungaaukning lambanna, þótt
mikil væri, sérstaklega í kálflokkunum, var aðeins að litlu leyti fita, lieldur
eigi síður vöðvar og bein. Lömbin stækkuðu, bein og vöðvar lengdust, beinin
þyngdust því nokkuð, vöðvar þykknuðu einnig, og yfirborðsfita þykknaði lítið
eitt, en óx auðvitað að magni, þótt hún þykknaði lítt, vegna stækkunar á yfir-
borði fallanna. Sýnir þetta, að ekki þarf að óttast að lömb á þessum aldri of-
fitni á káli, a.m.k. ekki lömb af stórvöxnum stofni eins og vestfirzki stofninn
er, nerna þá, að þau séu mjög feit í byrjun tilraunar, en svo var ekki í þessum
tilraunum. Lömbin, sem gcngu á úthaga, höfðu oft þynnri yfirborðsfitu á föll-
unr í lok tilraunar en í byrjun hennar, þótt um nokkra fallþungaaukningu
væri að ræða, er sýnir, að lömb geta lagt af, þótt þau þyngist, þ.e. bein og jafn-
vel vöðvar þyngjasf, þótt fita minnki, ef næring er ekki næg fyrir alla líkamsvefi.
7. Yfirlitsskráin hér á eftir sýnir meðalaukningu sláturafurða og verðgildi
hennar á lamb eftir tegund haustbeitar í öllum þeim tilraunum, þar sem
samanburðarflokki var slátrað í byrjun tilraunar.
Tala Tegund Meðal til- Aukning kg Verðgildi pr. lamb
tilrauna haust- raunaskeið, kr.
beitar dagar Kjöt Netja Gæra Alls I tilraun Á 30 d.
11 úthagi 31.3 1.22 0.23 0.35 1.80 33.96 32.45
4 nýrækt 32.2 1.92 0.45 0.64 3.01 55.40 51.62
2 há 40.0 2.38 0.32 0.46 3.16 58.61 43.96
8 fóðurkál 32.9 2.70 0.46 0.67 3.83 72.08 65.53
1 Hafrar og rúgur 32.0 3.77 0.64 0.90 5.31 95.33 89.37
1 raps, næpur, nýrækt 32.0 2.52 0.41 0.56 3.49 65.06 60.99
2 fóðurkál m. stilbestrol : 43.0 2.96 0.49 0.67 4.12 79.06 55.16