Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2010, Page 113

Kvæðiskorn um heimalýð á Hallormsstað
Iðjugjörn er Sigga að sjá
syngur og tónar ljóðin smá.
Lyppur og spinnur laukann á
laglega fitjar prjóninn á.
Hvað sem lýr ...
Borga er yngst af bæjarlýð
brúðurin litla fögur og þýð.
Ut um hlað þá endast hríð
er hún snemma á morguntíð.
Hvað sem lýr ...
Eiríkur lætur fljóðið frítt
fara með kver og lesið títt.
Frelsarinn gefur námið nýtt
nótt og dag ef góðu er hlýtt.
Hvað sem lýr ...
Skýringar
Stöku ord og orðasambönd í kvæðinu vejjast sennilega jyrir lesendum. Þetta á einkum við 8. og 10. erindi þess.
8. erindi: Að þœfa skattinn = baksa við (hér: við að ganga upp eftir fjallinu). Merking seinni hluta erindisins er óljós en
geta má sér til að ,, svarðarlokkar “ eigi við hrís (til eldiviðar) sem karlmaður (seggur) safnar saman og vindur en stúlkan
(lindin) sléttir síðan úr (glatta = slétta úr).
10. erindi. „Lún“ er tökuorð úr latínu (luna = tungl), íyfirfœrðri merkingu „Ijómi, ljós“.
Þessar skýringar eru þakksamlega fengnar frá Margréti Eggertsdóttur, frœðimanni við Stofnun Arna Magnússonar.
Spinnur hún Gróa garnið hart
gáir að skammta nokkurn part.
Veit ég að stundar vífið bjart
vandlega hverja kvenmannsart.
Hvað sem lýr heldur á glaðværðinni.
Móðirin húss við mörgu snýst
mjög fyrir allra þurftum býst.
Heldur hún sér við herrann Krist
heilögum bænum gleymir síst.
Hvað sem lýr heldur á guðrækninni.
Heimafólk á Hallormsstað 1703 Nafn: Aldur: Stétt/staða:
Arndís Bjarnadóttir 51 prestsekkja þar
Bjarni Gissursson 82 prestur, þjónar þar kirkjunni
Eiríkur Bjarnason 47 þar til heimilis stúdíósus
Gissur Þorleifsson 20 ekkjunnar bam
Gróa Þorleifsdóttir 21 ekkjunnar barn
Sigríður Þorleifsdóttir 14 ekkjunnar barn
Vilborg Þorleifsdóttir 8 ekkjunnar barn
Olafur Jónsson 32 vinnumaður
Bjami Einarsson 31 vinnumaður
Ingibjörg Gunnarsdóttir 34 vinnukona
Helga Jónsdóttir 33 vinnukona [Heimild: Manntal 1703]