Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2010, Blaðsíða 152
Helgi Hallgrímsson
Indriði Gíslason og ritverk hans um Austurland
Indriði Gíslason frá Skógargerði lést 15. mars 2009, 83
ára gamall. Hann fæddist í Skógargerði 27. júlí 1926, og
ólst þar upp, næstyngstur í stómm systkinahópi. Foreldrar
hans vora Dagný Pálsdóttir úr V.-Skaft. (ömmusystir mín)
og Gísli Helgason í Skógargerði, alkunnur fræðimaður af
Helgasonaætt, sem alið hefur mörg skáld og rithöfunda á
Austurlandi. Næstelstur þeirra systkina var Helgi Gíslason
kennari og verkstjóri á Helgafelli í Fellabæ, sem einnig
lagði sinn skerf til austfírskra fræða. Indriði varð stúdent frá
Menntaskólanum á Akureyri 1948 og kandidat í íslensku frá
Háskóla íslands 1956, síðan móðurmálskennari við ýmsa
skóla í Reykjavík, frá 1964 við Kennaraskólann, síðast
prófessor við Kennaraháskólann, lét þar af störfum 1992.
Arið 1998 kom út bókin Greinar af 'sama meiði, helgaðar
Indriða Gíslsyni sjötugum, eftir 26 höfunda. Hann ritaði
Ijölda fræðigreina, sem birtust í ýmsum tímaritum, þar á
meðal í Glettingi og Múlaþingi.
I minningagreinum er óspart borið lof á störf Indriða
við Kennaraskólann, af samstarfsmönnum. Ljóst er að hann hefur rækt þau af kostgæfni
og átt mikinn þátt í að móta þar kennslu í íslensku og skyldum fræðum. Einnig samdi hann
kennslubækur fyrir ýmis skólastig og kannaði framburð og máltöku bama, samdi m.a. Hand-
bók um íslenskan framburð með Höskuldi Þráinssyni. Ömólfur Thorsson, frændi hans og
samkennari, orðar það svo:
,Jndriði var einstaklega skemmtilegur maður, frábær kennari, hugmyndaríkur ogfundvís,
fróður um skáldskap, og bar djúpa virðingu fyrir alþýðlegri sköpun og menningu, sem hann
reyndi eftirföngum að bjarga úr glatkistu gleymskunnar. Hann var merkilegur brautryðjandi
við samningu námsefnis í íslensku, meistari Jjölmargra kynslóða kennara og áhrifamaður
á allt sitt samstarfs- og samferðafólk. Indriði var sérstæður maður, oft ólíkindalegur í tali
og sumum fannst hann hvefsinn þegar honum ofbauð vitleysan. En hann varjafnan hlýr og
frændrækinn, hollur sínum ogsínu fólki.“ (Minningargrein í Mbl. 23. mars. 2009.)
Indriði var alla tíð tengdur heimabæ sínum í Skógargerði og dvaldi þar oflt í sumarfríum
sínum. Eftir að hann hætti störfum við Kennaraháskólann snerist hugur hans meira að
heimahögum og hann fór að sökkva sér niður í sögu þeirra og Austurlands alls. Niðurstaðan
af því grúski era nokkrar myndarlegar bækur, sem hann ritstýrði og samdi að miklum hluta,
og getið verður hér á eftir. Ég kynntist Indriða frænda á efri áram, en þá áttum við nokkur
bréfaskipti vegna bókanna, sem ég reyndi að aðstoða hann við, og hitti hann nokkrum sinnum.
í bréfum notaði hann sinn eigin rithátt og stafsetningu, svipaða þeirri sem hann lærði í bemsku
(ritaði t.á.je í stað é).
150