Strandapósturinn - 01.06.1978, Blaðsíða 55
vinstri, hring eftir hring. En sönglögin eru allfjölbreytt og fjörleg,
og efni ljóðanna er um ævintýrapersónur og um forna kappa,
færeyska og íslenska, og um eitt og annað úr þjóðsögum Færey-
inga.
Ég horfði og hlustaði hugfangin á dans og söng hinna fær-
eysku gesta. En hvað var einkum svo heillandi við þessa
skemmtun þeirra? Ég skildi ekki þá, í hverju þetta fólst, en síðar
hefur mér skilist, hversvegna færeyskur dans er þeim (eða var)
ómissandi þáttur í lífi þeirra: Dansinn og söngurinn er þeim
samstillingaratriði. Það er eins og þeir magnist æðra afli, gleði
þeirra eykst, svo að ljómar af þeim, þeir gleyma stund og stað og
geta haldið áfram að dansa og syngja klukkustundum saman, án
þess að þreytast og án þess að láta sér leiðast. Þeir stíga dansinn
samstilltir, eins og væru þeir einn maður. Og gleðin í svip þeirra
og augum virðist aukast, því lengur sem þeir dansa.
Er ég margsinnis horfði á færeysku sjómennina á Djúpuvík,
syngja og dansa langtímum saman, heillaðist ég af þessari gleði
þeirra og undraðist hana og skildi ekki til fulls orsakir hennar.
En eftir að ég síðar hef kynnst kenningum dr. Helga Pjeturss
um samstillingu og magnandi lífgeislan frá öðrum stjörnum,
held ég að skýringin sé á þessa leið:
Skipverjar á færeysku fiskiskipi voru langtímum saman á
sjónum, í e.k. þröngum heimi, út af fyrir sig. Þeir hafa líklega
verið allvel samrýmdir hversdagslega. Þegar í land kom (á
Djúpuvík í þessu tilviki) gátu þeir samstillst í sínum þjóðlega
dansi, og þeir hafa þekkt samstillandi áhrif hans frá heimalandi
sínu. Eftir því sem samstilling þeirra jókst með söng og dansi,
hafa þeir fengið nánari sambönd við lengra komna vini á öðrum
stjörnum, bæði við fornmenn þá, sem þeir sungu um og dáðu, og
við enn aðrar verur á framfarabraut. Vegna samstillingar sjálfra
þeirra samstilltust þeir æðra aflsvæði á öðrum hnetti eða hnött-
um, og nutu þaðan aukinnar lífmagnan, aukinnar gleði og auk-
ins þróttar, meðan á dansinum stóð og vafalaust miklu lengur.
í Færeyjum hefur þessi þjóðlegi dans og söngur verið iðkaður
um aldir, og verið færeyskri þjóð lífsnauðsyn til að þola erfið kjör
og erlenda áþján.
53