Strandapósturinn - 01.06.1978, Blaðsíða 71
Þórðar og sagði honum þá sögu, að Kolbeinn drægi lið saman
fyrir norðan Húnaflóa og hefði fengið mörg skip og ætlaði að
Þórði og halda hið ytra til móts við hann, en sendi nokkuð af
liðinu landveg vestur, en ekki vissi Ásgrímur hvoru liðinu Kol-
beinn fylgdi, því, sem fór sjóveg, eða landleiðina. Þórði þótti,
sem þetta væri kvittur um liðsafnað Kolbeins og væri hann
ótrúlegur. Fór Ásgrímur þá heim. Hann hafði lagt sig í mikla
hættu með því að vara Þórð við og sýnir það vel skaplyndi hans,
að rjúfa ekki eiða sína, en leggja sig í hættu til að reyna að koma
í veg fyrir manndráp og blóðsúthellingar á altari valdagræðgi og
yfirdrottnunar.
Ásgrímur Bergþórsson andaðist árið 1256.
Þessi fáu sagnabrot um Ásgrím Bergþórsson segja ekki mikið
um ævi hans og einkalíf, en samt má finna í þeim ýmsa þætti í
skapgerð hans. Hann er fyrst og fremst maður, sem reynir að
bera klæði á vopnin, þó hann, vegna frændsemi við ófriðarmenn
væri neyddur til að bera vopn á aðra. Hann er vinsæll og mik-
ilsmetinn í sinni heimabyggð, sem annars staðar og segir það
nokkuð um manngildi hans.
Glöggt má finna á viðbrögðum hans við drápi Klængs
Bjarnasonar, hversu mikill skapmaður hann var. 1 kirkjunni á
Miklabæ, þegar Sturla Þórðarson kaus hann til griða með sér,
sést hversu hann var mikils metinn og kannske enn betur á svari
Gissurar, en sagt er að hann játaði því skjótt, þar þurfti ekki
umhugsunar eða málalenginga við.
Vera má, að einhverju hafi ráðið, er ég tíndi saman þessi
sagnabrot um Ásgrím, að hann er fæddur Strandamaður og að
hann bjó alla ævi á Ströndum og má hver virða mér það að eigin
geðþótta. En staðreynd er það, að á Sturlungaöld, áttu
Strandamenn þann höfðingja, er átti mikla vitsmuni og vilja til
að lægja þær öldur, sem færðu frelsi og sjálfstæði þjóðarinnar í
kaf, þó hann ætti þar við ofurefli að etja.
69