Strandapósturinn - 01.06.1978, Blaðsíða 11

Jóhannes frá Asparvík:
Framtal í
Kaldrananeshreppi
árið 1866
Þegar lesið er framtal í Kaldrananeshreppi, 110 ára gamalt,
þá gerir lesandinn sér að sjálfsögðu mjög takmarkaða grein fyrir
því, hverjir það eru, sem hér koma við sögu og kannski enn síður
grein fyrir þeim, næstum ævintýralegu breytingum, er orðið
hafa á búskaparháttum, síðan þetta var. Við lestur framtalsins
sést, að þessir bændur hafa haft mjög smá bú, næstum ótrúlega
smá. Vera má, að ekki hafi allar skepnur verið taldar fram, um
það felli ég engan dóm, en hitt er augljóst, að fólk hefur ekki
getað lifað af þessum búskap, jafnvel þó ýtrustu sparsemi væri
gætt. Skýringin á því, hvernig fólkið lifði hlýtur að vera sú, að
fiskur hefur verið aðal matbjörg heimilanna.
Að vísu voru fráfærur þá á hverjum bæ og sumarnyt ánna
safnað til vetrarins og hefur það verið gott búsílag. Einnig voru
hákarlaveiðar mikið stundaðar og færðu þær líka drjúga björg,
þar sem var hertur hákarl og lýsið, en harðfiskurinn hlýtur að
hafa verið aðal bjargræðið.
Ég ætla til gamans að segja nokkur deili á þessum bændum,
sem upptaldir eru á framtalinu og nafngreina nokkra afkom-
endur þeirra.
Kaldhakur
í Kaldbak bjó Jón Bjarnason. Hann bjó þar frá 1860 til æviloka
23 ág. 1884. Kona Jóns var Guðrún Pálsdóttir í Kaldbak, Jóns-
sonar. Börn þeirra, sem giftust voru 1. Guðjón í Kaldbak faðir
Páls er lengi bjó á Eyjum og þeirra systkina. og 2. Sigríður kona
Sigurðar Stefánssonar á Brúará, móðir Jóns á Bjarnarnesi og
systkina þeirra.