Saga - 2017, Qupperneq 68

boði og ritun dagbókar.76 Árið 1738 vaknaði aftur áhugi á að senda
Íslendinga til Grænlands og var eftir sem áður leitað að fólki sem
vildi flytja þangað af fúsum og frjálsum vilja og án allrar þvingunar.77
Handritið
Manntalið 1729 hefur þá sérstöðu að vera varðveitt á handritadeild
Landsbókasafns Íslands − Háskólabókasafns. Önnur íslensk mann -
töl eru varðveitt á Þjóðskjalasafni Íslands.78 Ástæðan er sú að mann -
talið barst Háskóla Íslands sem dánargjöf Hannesar Þorsteins sonar
en var síðan keypt þaðan af Alþingi og afhent Landsbókasafni árið
1938.79 Handrit manntalsins 1729 eru bundin inn í tvær bækur.
Önnur bókin inniheldur hinar fjölmennu sýslur Árnessýslu og
Rang árvallasýslu en hin fámenna Hnappadalssýsla er bundin inn í
hina bókina. Umbrot bókanna er ólíkt, handritið að Hnappadals -
sýslu bundið inn í mjóa og langa bók en handrit Árnes- og Rang ár -
vallasýslu í mun breiðara bandi. Bókbinding handritanna virðist
hafa átt sér stað á fyrri helmingi 20. aldar. Manntalið er handskrifað
og ekki er um samræmt form að ræða heldur hefur hver skrásetjari
haft sinn háttinn á.
Sigurður Sigurðsson eldri, sýslumaður, annaðist skráningu
mann talsins í Árnessýslu og er það skráð eftir þingstöðum og sókn-
um. Athygli vekur að í prentaðri útgáfu manntalsins, sem kom út á
árunum 1924−47 ásamt manntalinu 1703, er skráningunni á Árnes -
sýslu breytt að því leyti að réttri röð þingstaða er ekki fylgt heldur
skráð eftir hreppum þótt slíkt sé ekki að finna í handritinu sjálfu.
Manntalið 1729 er því ekki skráð eftir hreppum eins og halda mætti
ef aðeins prentaða gerðin er lesin. Nöfn þingstaða eða kirkjusókna,
sem stuðst er við í manntalinu, eru færð í undirtitil á eftir heiti
hreppsins í prentuðu útgáfunni. Manntalið 1729 hefst á Selvogs -
kristrún halla helgadóttir66
76 Hans Egede, Relation angaaende den Grønlandske mission 1738. Samt det gamle
Grønlands nye perlustration eller naturel-historie 1741. Efterskrift og kommentarer
af Finn Gad (kaupmannahöfn: Rosenkilde og Bagger 1971).
77 ÞÍ. Stiftamt. III. nr. 70 — Bréf amtmanns til stiftamtmanns 1704–1769, 4.8.1738.
Ekki hefur verið skoðað hvað varð um lyktir þess máls.
78 Lbs. (Landsbókasafn Íslands – Háskólabókasafn, handritasafn) 462 fol. —
Árnessýsla og Rangár vallasýsla.; Lbs 463 fol. — Hnappa dalssýsla.
79 Vef. www.handrit.is. Upplýsingar koma þar fram um hvernig og hvenær Lbs
463 fol. og Lbs 462 fol. bárust Landsbókasafni.
Saga vor 2017.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 18.5.2017 11:01 Page 66