Andvari - 01.01.2017, Qupperneq 162
ANDVARI ÞÖGN OG SKRIFTIR Á HÓTEL SILENCE 161
Intet sprog muligt sprog døde med mit barn kunne ikke være kunstfærdig
ikke være kunst ville ikke forpulet kunst brækker mig over kunst over syntaks
skriver som et barn hovedsætninger prøvende alt jeg skriver er erklæring jeg
hader skrift vil aldrig skrive mere […]9
Eins og svo margir sem skrifa um dauða einhvers nákomins leitar Aidt ým-
issa leiða til að færa reynslu sína í orð og segir frá ferlinu við að reyna að
skrifa um það. Textinn er stundum brotakenndur, gegnumstunginn af til-
vitnunum, ljóðlínum, hún brýtur niður hefðbundnar reglur um greinarmerki,
eins og hér að framan, lýsir draumum, rifjar upp dagbókarfærslur, skoðar
myndir, „öskrar“ með hástöfum:
MIN SORG GØR MIG RASENDE HADEFULD
JEG TÆNKER MED FORAGT PÅ FOLK DER SKRIVER OM DØDEN
SOM KOKETTERER MED DØDEN MALER DØDEN DØDEN GÅR VED
SIDEN AF OS DEN ER VIRKELIG DEN ER IKKE SKØNSKRIFT IKKE
FUCKING FORESTILLET LIDELSE DEN ER VIRKELIG … JEG HADER
KUNST JEG HADER ALT DET JEG SELV HAR SKREVET OM DØDEN
… JEG SIDDER I MØRKET LÆSER IKKE SKRIVER IKKE HØRER
IKKE MUSIK (42)
Þannig skapar hún „Choksprog“ (93), brýtur niður tungumálið til að byggja
á því eitthvað nýtt – og ekki hvað síst með því að leita í smiðjur annarra sem
skrifað hafa – yfirleitt á jafn brotakenndan hátt – um eigin sorg.
Í umfjöllun um heimildamyndina One More Time With Feeling, þar sem
tónlistarmaðurinn Nick Cave tekst á við dauða sonar síns, fjallar Gunnþórunn
Guðmundsdóttir bókmenntafræðingur um samspil eyðileggingar og sköpun-
ar sem birtist í skrifum og annarri úrvinnslu áfalla (trauma); við reynum oft
að nota áföll sem uppsprettu sköpunar, þótt þau séu einmitt „eyðileggjandi
afl, þar rúmist engin sköpun“.10 Mitt í þessari mótsögn fara slík skrif fram,
því auðvitað gaf Naja Marie Aidt út bók um dauða sonar síns og fann því á
einhvern hátt leið til að skapa eitthvað upp af trámanu.
Eitt helsta þemað í bók Naju Marie Aidt er einmitt ferlið að fara að tala
aftur, skrifa aftur, lifa aftur, eftir slíkt áfall. En í því ferli er þögnin nauð-
synleg, eins og kemur fram í Ör, þar sem Maí bendir Jónasi á mikilvægi
þagnarinnar:
Málið er, segir hún, að alveg eins og við ræðum ekki hver gerði hvað, þá spyr
maður ekki hverju hver hefur lent í. […]
Maður spyr ekki karlmann hvort hann hafi drepið eða konu hvort henni hafi
verið nauðgað eða af hve mörgum. (157)
Gunnþórunn Guðmundsdóttir hefur fjallað nokkuð um tráma og skrif, og