Rökkur - 01.06.1931, Side 4

98
R O K K U R
n.argir kunnustu fjármálamenn og
stjórnmálamenn Frakklands, full-
trúar erlendra ríkja í Frakklandi
o fl.-.Mr. Dewey lýsti fyrst í stutt-
um' dráttum sögu Póllands sein-
ustu þrjár aldir, þátttöku Pólverja
í heimsstyrjöldinni, hvernig þeir
fengu frelsiskröfunum fullnægt,
og viöreisiiarstarfinu, frá því er
Pólland varö frjálst aftur og til
]>essa dags. Fjárntál og viöskifti
landsins kvaö hann nú komin í
gott horf og horfurnar væru þær,
að svo mundi áfram haldiö, þar
sem stjórnin heföi nú hreinan
meirihluta i þinginu og yröi þar á
cngin breyting, svo fyrirsjáanlegt
væri, næstu firnrn árin. Mr. Dewev
!:ar skjöld fram fyrir Pilsudski,
sem hann kvaö hafa sætt miklum
misskilningi utan Póllands. Hann
kvaö Pilsudski í rauninni vera
demokrat, en hann væri þeirrar
skoöunar, aö þaö tæki tírna aö
koma nýju ríki á laggirnar, svo
órugt væri, almenningur í landinu
væri í rauninni alls ekki undir það
húinn, aö vera þegnar í sjálfstjórn-
arriki, eins og nú standi sakir sé
þjóðinni affarasælast aö búa viö
stjórn, sem er órög að beita aga,
þegar út af ber. Þegar Pilsudski
kom til valda 1926 voru hvorki
fleiri né færri en 28 stjórnmála-
flokkar í landinu, og þá setti hann
sér ])aö mark, að koma því til leið-
ar, að stjórnmálaflokkarnir yrði
sem fæstir, helst að eins tveir.
Hann hefir viljað korna á öflugri
stjórn, sem hefir öflugan þing-
meirihluta aö baki sér, til þess að
vinna óhindrað aö viðreisninni.
Nú er svo komið, að í rauninni eru
ekki nema fjórir flokkar í Pól-
landi, sem nokkurs eru megnugir.
Og eftir kosningarnar seinustu
hefir ríkisstjórnin öflugan þing-
íueirihluta eða 249 atkvæða rneiri-
hluta í báðum deildum.
„Þegar Pólland fékk sjálfstæÖi
af nýju, eignaðist þjóðin nýja ná-
granna, ef svo má að orði kveða.
Sum þessara nýju ríkja, sem urðu
til við samning Versalafriðarsamn-
inganna, eru að vísu leifar gamalla
ríkja, en öll. þessi nýju ríki eiga
við svipuð vandamál að glíma.
Þessi lönd: Eistland, Latvia, Lit-
huania og Pólland, Tékkóslóvakia,
Jugoslavia, Rúmenía og Austurríki
einnig, eru öll landbúnaðarlönd, þ.
e. landbúnaðurinn í þessum lönd-
um er þýðingarmesti atvinnuvegur-
inn. Þessi ríki áttu í ýmiskonar
smáerjum fyrst framan af, aðallega
út af því, að þjóðabrot í þessum
löndum voru í sumu órétti beitt,
en alt hefir þetta lagast mjög, og
alment eru menn að komast á þá
skoðun í þessum löndum, að ,þau
verði sameiginlega að finna lausn
vandamála sinna. Enda er hafin
samvinna milli þessara ríkja í viÖ-
skifta- og landbúnaðarmálum. í
þessu sambandi má miiiníj á, að
stysta leiðin þvert yfir Mið-Ev-