Úrval - 01.10.1952, Síða 57

ÞEGAR GRÖF TUT-ANKH-AMON FANNST
55
magni gulls hafði verið varið
til smíðinnar.
Hvílík firnaauðæfi hafa verið
grafin með þessum fornu faró-
um! Hvílíkir fjársjóðir hafa
forðum leynzt í þessum dal! Af
þeim 27 konungum, sem grafn-
ir voru hér, hefur Tut-ankh-
Amon sennilega verið sá
ómerkilegasti. Hve mikil hlýtur
freistingin að hafa verið fyrir
hina djörfu grafarræningja
þeirra tíma! Grafarránin, sem
skýrt er frá að framin hafi
verið á stjómartímum Ramses
IX, verða vel skiljanleg, þegar
maður virðir fyrir sér gullskrín
Tut-ankh-Amons. Það hlýtur að
hafa táknað geysilegan auð í
augum steinhöggvara, smiða,
vatnsbera og bænda þeirra
tíma, en þeir voru einkum
flæktir í grafarránin. Þessi rán
voru framin á síðustu ríkis-
stjórnarárum Ramsesættarinn-
ar (1200—1000 f. Kr.) og er
þeirra getið í dómsskjölum, sem
fundust í byrjun 19. aldar. Ef
til vill hafa þjófamir, sem
gerðu hina misheppnuðu til-
raun til að ræna gröf Tut-ankh-
Amons, vitað um gullið, sem
huldi hinn unga faraó innst í
himun mörgu kistum.
Þegar við vorum að losa
lokið á gullskríninu, urðum við
að eyðileggja gullnaglana, sem
það var fest með. Síðan var
lokinu lyft af og konungsmúm-
ían blasti við augum okkar.
Þeim tilfinningum, sem gegn-
taka mann á slíku augnabliki
verður ekki lýst með orðum.
Meira en þrjú þúsund ár eru
liðin síðan mannleg augu
störðu síðast niður í þetta
gullna skrín. En það er engin
þörf að dvelja við slíkar til-
finningar, sem byggjast á lotn-
ing-u og mannlegri samúð. Til-
finningasemi á ekki heima í
fornleifafræðinni. Hér litum
við loks jarðneskar leifar hins
unga faraós, sem til þessa hafði
ekki verið annað í hugum okkar
en nafnið tómt.
Við okkur blasti vel og vand-
lega saumuð múmía, sem fyllti
alveg út í gullskrínið. Hún
hafði verið roðin miklu smyrsli,
sem hafði storknað með tím-
anum og orðið svart. Höfuð
hennar var hulið grímu eða
eftirmynd konungsins úr
skyggðu gulli, og stakk hún
mjög í stúf við hin óhugnan-
legu áhrif, sem smyrslið hafði
á okkur. Gríman er úr slegnu
gulli, og andlitssvipurinn, sem
er dapurlegur en þó stillilegur,
sýnir hinn unga mann, sem varð
dauðanum að bráð fyrir aldur
fram.
Því lengur sem maður virðir
fyrir sér grafarskraut faró-
anna, þeim mun betur skilst
manni hvílíka feiknaumhyggju
þessi forna þjóð auðsýndi hin-
um látnu konungum sínum,
hvílíkum óhemjuauð hún eyddi
í greftrun þeirra. Hindrun eftir
hindrun var reist til þess að
vernda jarðneskar leifar þeirra
fyrir rángjörnum höndum. Að-