Úrval - 01.08.1955, Side 12

Úrval - 01.08.1955, Side 12
10 TJRVAL stærsta og fegursta skipi, sem þá sigldi um norðlæg höf og varð fyrirmynd að hinu fræga skipi hans „Orminum langa“. Bæði þessi skip tóku þátt í or- ustunni við Svoldur. Nútímasaga norska verzlun- arflotans er ein nægilegt íhug- unarefni og harla girnileg til fróðleiks. Hún hefst fyrir al- vöru um miðja síðustu öld. Árið 1829 var fyrsta norska gufu- knúna strandferðaskipinu hleypt af stokkunum; það var „Constitusjonen“. En þótt und- arlegt sé, varð þessi tæknifram- för ekki upphafið að hinum mikla vexti flotans. Hið gagn- stæða er sönnu nær! í hrifn- ingu sinni af gufuaflinu tóku Englendmgar að selja seglskip sín og Norðmenn voru fúsir að kaupa. Fjölskyldur og kunn- ingjahópar við suðurströndina lögðu sparifé sitt í þessi gömlu skip. Útgerðarfélög voru mynd- uð — „partsrederier“ eins og Norðmenn kölluðu þau, og er það eignarfyrirkomulag enn í dag algengt í norskri útgerð. Norðmenn urðu brátt fremstir í hópi þeirra þjóða, sem stund- uðu siglingar á seglskipum. Skýringin á þessari öru þróun norskra siglinga er einföld: það voru eigendurnir sjálfir og synir þeirra, sem sigldu skip- unum. Þeir stóðu sjálfir við stýrið á þeim fleytum, sem þeir höfðu lagt fé sitt í. Og þeir voru nægjusamir. Hertir þorskhausar og beinakex var dagleg fæða þeirra. Á þessum siglingum og með þessari nægjussemi urðu þeir ríkir. Þeir gátu lagt upp fúakláfum sín- um og byggt sér ný skip, stærri og betri, en þeir héldu tryggð við seglskipin. Skipasmíðastöðv- ar risu upp meðfram suður- ströndinni. Og þessi athafna- semi til lands og sjávar setti svip sinn á hin stílhreinu, þrif- legu sjávarþorp meðfram hinni löngu strönd. Enn eru á lífi Norðmenn, sem sigldu á þessum gömlu seglskip- um. Ég þekki einn, sem nú er 85 ára. Saga hans verður rak- in hér á eftir, af því að hún er táknræn fyrir þetta tímabil í sögu norskra siglinga: Tólf ára gamall kvaddi hann heimili sitt í smábænum Lyngör hjá Arendal. Faðir hans átti — ásamt f jölskyldunni — seglskip, og það var ákveðið, að sonurinn tæki við stjórn útgerðarinnar þegar hann hefði aldur til. Það var ekki mjúk hvíla, sem hinu unga útgerðarmannsefni var búin um borð í seglskipinu. Hinn aldni, veðurbarði skipstjóri vísaði honum á seglaklefann þar sem hann varð að hreiðra um sig eftir föngum innan um salt- ar og rakar segldræsur. Ekkert tillit var tekið til þess að hann var sonur skipseigandans — hann var skipsdrengur og varð að sætta sig við sömu aðbúð og aðrir skipsdrengir. Sjálfsagt varr að staða drengsins í reiðanum væri á efstu rá toppseglsins.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.