Gátt - 2014, Qupperneq 7

7
F r Æ Ð s L U M i Ð s t Ö Ð A t V i N N U L Í F s i N s
g á t t – á r s r i t – 2 0 1 4
ustu í framhaldsfræðslukerfinu hefur haft á líf og störf þjón-
ustuþeganna en þegar á heildina er litið ríkir mikil ánægja
meðal þjónustuþeganna með kerfið og á það jafnt við um
þá einstaklinga sem tekið hafa þátt í tilteknum námsleiðum
eða raunfærnimati eða hafa sótt sér náms- og starfsráðgjöf
í framhaldsfræðslukerfinu. Þá telja úttektaraðilar samskipti
FA, Fræðslusjóðs og fræðsluaðila vera til fyrirmyndar á fag-
lega sviðinu þó svo að til staðar sé togstreita um einstaka
þætti sem leiðir af ólíkum hlutverkum aðila.
H V A R e R U S ó K N A R F Æ R I N ?
Ýmis sóknarfæri eru fyrir framhaldsfræðsluna. Þau felast
meðal annars í að laga námsframboð enn betur að þörfum
markhópsins og efla samstarf hagsmunaaðila. Þá er bent
á að almennt séð virðast atvinnulífið, fulltrúar fyrirtækja
og einstaklingar í markhópi framhaldsfræðslunnar ekki
þekkja nægjanlega vel til framhaldsfræðslukerfisins og því
sé nauðsynlegt að efla markaðssetningu og kynningarstarf.
Þá er vikið að mikilvægi náms- og starfsráðgjafar, bæði til
að aðstoða einstaklinga við val á leiðum innan framhalds-
fræðslukerfisins en einnig til að styðja við þá sem glíma við
námsörðugleika og eru í markhópi framhaldsfræðslunnar.
OECD hefur einnig bent á mikilvægi ráðgjafar og hvatt til
þess að byggð verði upp hágæða náms- og starfsráðgjöf þar
sem einstaklingum er leiðbeint um störf og leiðir til mennt-
unar og þjálfunar (Guðfinna Harðardóttir, 2013).
Úttektaraðilar velta fyrir sér hvort sjálfstæði framhalds-
skólanna við mat á námi úr framhaldsfræðslunni dragi úr
líkum á árangri. Þegar ekki liggur fyrir við upphaf náms í
framhaldsfræðslunni hvernig námið verði metið inn í fram-
haldsskóla, sé erfitt fyrir einstaklinga sem hefja nám innan
framhaldsfræðslukerfisins að setja sér persónuleg markmið.
Einnig telja úttektaraðilar æskilegt að nýta í auknum mæli
þá möguleika sem felast í fræðslustarfi innan fyrirtækja, sem
tilheyrir hvorki framhaldsskólum né framhaldsfræðslukerfinu
eins og það er skilgreint í dag.
Ábendingar um nauðsyn þess að samræma betur mat
á milli kerfa koma einnig fram í Hvítbók mennta- og menn-
ingarmálaráðuneytisins sem gefin var út í júní 2014 þar sem
segir: „Einnig þarf að samræma starf ýmissa fræðsluaðila
þannig að nám í einu kerfi sé metið að verðleikum í öðrum,
vilji nemendur ljúka prófi á framhaldsskólastigi“ (Mennta-
og menningarmálaráðneyti, 2014a, bls. 35). Þessi áhersla á
sér samhljóm í tillögum OECD þar sem hvatt er til að hæfni
einstaklinga verði viðurkennd og vottuð formlega því það
hvetji til frekara náms og þjálfunar (Guðfinna Harðardóttir,
2013).
H e I L d A R S T e F N U M ó T U N N A U Ð -
S y N L e G
Í skýrslu Capacent kemur ýmislegt fram sem rennir stoðum
undir nauðsyn þess að huga að mótun heildarstefnu fyrir
framhaldsfræðslukerfið, meðal annars til að skýra betur
stöðu þeirra sem ljúka námi innan framhaldsfræðslukerfisins
og til að auka þekkingu almennings á þessum hluta mennta-
kerfisins. Úttektaraðilar telja því æskilegt að hagsmunaaðilar
hefji á næstu misserum vinnu við að móta sameiginlega
framtíðarsýn framhaldsfræðslunnar og tilgreini helstu verk-
efni sem vinna þurfi að svo framhaldsfræðslan verði raun-
veruleg fimmta stoð íslensks menntakerfis.
R Í K I S e N d U R S K o Ð U N S T y Ð U R N I Ð -
U R S T Ö Ð U R C A P A C e N T ú T T e K T A R
o G H V e T U R T I L F R A M K V Æ M d A
Ríkisendurskoðun ákvað í ágúst 2013 að hefja athugun á
aðkomu mennta- og menningarmálaráðneytis á verkefnum
og rekstri símenntunarmiðstöðva (Ríkisendurskoðun, 2014).
Þegar í ljós kom að ráðuneytið hafði gert samning við Capa-
cent um heildstæða úttekt á framhaldsfræðslukerfinu ákvað
Ríkisendurskoðun að falla frá fyrri áætlun enda voru aðferða-
fræðin og þau gögn sem stuðst var við í úttektinni sambæri-
leg þeim sem stofnunin hugðist nota í sinni athugun. Eftir
að hafa kynnt sér niðurstöður úttektarinnar hvatti Ríkis-
endurskoðun mennta- og menningarmálaráðuneytið til að
leggja faglegt mat á þær ábendingar sem fram koma í úttekt
Capacent, taka afstöðu til gagnsemi þeirra og hrinda síðan
samþykktum ábendingum markvisst í framkvæmd til áfram-
haldandi þróunar og eflingar framhaldsfræðslukerfinu.