Úrval - 01.03.1965, Síða 122

120
ÚRVAL
Engispretta úr bronsi, líklega írá 4.
ölð f. Kr.
þeim plágum, sem herja á uppsker-
una. í þessum bókum er talað um
kornlitun, og eru það liklega elztu
dæmi, sem vitaS er um. En Plin-
ius hinn eldri ráSleggur mönnum
aS gegnbleyta hveitikorn í vín-
blöndu til þess að fyrirbyggja korn-
drep.
Á dögum Rómarveldis höfSu her-
ir þess í skattlöndunum þörf fyrir
geysilegt magn matvæla, sem oft
varS aS flytja langar leiSir með
mjög ófullkomnum flutningátsékj-
um. Þvi var geysilegur hagur i að
tryggja sem bczta og mesta upp-
skeru á hverjum staS, og ekkert
mátti því Iáta ógert til þess að draga
úr uppskerutapi. Rómverjar notuðu
sprautunarvökva, sem unnir voru
úr malur't eða heimilislauk, lyf gegn
kornsjúkdómum, er húin voru til
úr ösku, sóda eSa olíuúrgangi, og
alls konar varnarsmyrsli, búin til
úr blöndu oiíuasfalts og brenni-
steins, er soðin var saman.
Skrifarar og rithöfundar miS-
alda minnast á enn furðulegri
blöndur, t. d. úr galli grænna sand-
edSa.
Iioward stakk fyrstur manna
upp á því árið 1892, að nota skyldi
olíu til varnar gegn mýflugum, er
bæru með sér mýrakölduna. Og
steinolía var fyrst notuð árið 1890
sem uppláusnarmeðal fyrir skor-
dýraeitur úr jurtarikinu, t. d. pyr-
ethrum. Slíkir vökvar voru nótaðir
i ríkum mæli til þess að losa irfanna-
bústaði viS mýflugur, er báru mýrs-
kölduna með sér.
ShelloliufélagiS hefur alltaf ver-
ið í broddi fylkingar, þegar um er
að ræða þróun nýrra notkunar-
möguleika olíuafurSa, og ekkert
annað olíufélag hefur unnið jafn ó-
sleitilega að því fyrra helming ald-
arinnar að finna upp og framleiða
nýjar skordýraeiturtegundir úr
olíu né orðið eins mikið ágengt.
Lyf þess „Malariol“ hefur verið
þekkt um gervallt hitaþeltið árum
saman sem sérstaklega áhrifamikil
lirfuolía, sem framleidd er eftir
ströngum framleiðslureglum. Þegar
það kom fyrst fram, að „spinnil-
olíur“ reyndust áhrifaríkar gcgn
ýmsum sjúkdómum, sem herjuðu
gegn ávöxtum, var Sheilfélagið enn
í broddi fylkingar, hvaS þróun
þeirra iyfja snerti. Það hóf fram-
leiðslu ýmissa slíkra landbúnaðar-
lyfja úr olíu og olíuafurðum. Fyrst
var um að ræða lyf til notkunar
við garðyrkju, en síðar til notkunar
við hinar ýmsu tegundir landbún-
aðar almennt, er fyrirtækið Mekog
var stofnað í Hollandi árið 1928,
en það hafði framleitt köfnunarefn-
isáburð. Hinum megin Atlants-
hafs tók Shell að framleiða „vatns-
laust ammoníak" til áburðarnotk-
unar og sprautunarolíur til þess að
hamla gegn sjúkdómum i apjielsín-
um og sítrónum I Kaliforníu.
Ahrif DDT sem skordýraeiturs
voru uppgötvuð árið 1939, og árið
1943 sannaðist ágæti þess áþreifan-