Úrval - 01.05.1965, Side 20

Úrval - 01.05.1965, Side 20
18 ÚRVAL manns og bjarndýrs hafi lyktað með glímu þeirra. „Þetta hljómar að visu sem ævintýri,“ skrifar hann, „en samt er þetta dagsatt.“ Zetterberg er þeirrar skoðunar, að enda þótt björninn taki mót- stöðumann sinn fangbrögðum eða skelli honum til jarðar, þá ætli hann sér aðeins að ávinna sér virð- ingu hans og' losa sig þannig úr þeirri hættu, sem hann álitur sig' vera í. Jafnvel þótt björn sé særður, notfærir hann sér þó ekki fyrir alvöru sína ofboðslegu krafta. Þeg- ar honum hefur tekizt að varpa mótstöðumanni sínum til jarðar, getur hann auðveldlega veitt hon- um alvarleg bitsár, en slíkt gerist aldrei, að því er Lapparnir halda alveg ákveðið fram, að björn drepi mann, líkt og hann drepur önnur stór dýr. Venjuleg fæða norræna skógar- bjarnarins er jurtir, skordýr, snigl- ar og önnur smádýr. En þó eru til einstaklingar meðlal þeirra, sem rándýrseðlið hefur náð algerum tökum á. Þetta getur verið vegna arfgengra hneigða, sem koma einn- ig fram hjá öðrum bjarndýrateg- undum, eða dýr þessi hafa af til- viljun fengið auðveldan aðgang að rikulegri „kjötbirgðum“. Ekki eru þessir „afvegaleiddu" einstakl- ingar margir. Lappar hafa þó þekkt þá allt frá elztu timum og skoðað þá sem hina verstu óvini hreindýra- hjarða sinna. Og eftir að landnem- ar hafa setzt að í hinum nyrztu héruðum Norðurlanda, hafa hús- dýr þeirra, svo sem kindur, geitur, kýr og hestar, orðið fórnardýr þess- ara einstöku bjarndýra. Þessi bjarn- dýr hafa hlotið nafnið „höggbirn- ir“, því að þau drepa fórnardýr sín með því að slá þau í rot. Það er einkennandi fyrir bjarndýr þessi, að það er sem þau séu ekki meðvitandi ódæðisverka sinna. Þau eru mannfælnari og varkárari en hin gæfu grasbjarndýr, en einn- ig ágengari. Eftirfarandi frásögn er til af á- sókn „höggbjarnar" eins í Ammar- nashéraði í Norður-Sviþjóð: Land- nemi einn i Ammarnas, Janken að náfni, hafði árum saman misst mörg húsdýr sín vegna árásar „slagbjarnar“ eins, en allar tilraun- ir til þess að ráða niðurlögum ræn- ingjans höfðu reynzt árangurslaus- ar. Skotvopn þau, sem landnem- arnir réðu þá yfir, voru mjög forn- fáleg, og þar að auki kusu menn þá helzt að ráðast gegn bjarndýr- um með öxum og spjótum að vopni. Nótt eina hafði bjarndýrið brotizt inn í fjárhús landnemans með þvi að lyfta hurðinni af hjörum. Til allrar hamingju var þetta ekki einn af hinum allra illskeyttustu „slag- björnum", sem drepa bara vegna drápsins, þvi að þá hefði orðið þarna um sannkallað blóðbað að ræða. Þarna hafði bara verið á ferð- inni bjarndýr, sem drap einstaka sinnum til þess að seðja hungur sitt. Þegar bjarndýrið kom í heim- sókn í næsta skipti, kom það að svo vel varinni hurð, að það gafst upp við allar tilraunir sínar til þess að komast þar inn í fjárhús- ið. Þess í stað klifraði það upp á þakið, reif gat á það og komst þann- ig að i'énu. í þetta skipti sást til dýrsins, þegar það stökk niður af
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.