Úrval - 01.12.1968, Side 51

EDMUND HILLARY
49
frístund til að þjálfa sig í fjallgöng-
um. Hann las líka feiknin öll um
fjöll og fjallgönguíþróttina. Ever-
esttindur var þegar farinn að seiða
hann með töfrum sínum.
Hann lærði mikið af snjallasta
fjallgöngumanni Nýja Sjálands,
Harry Ayres, og þeir klifu saman
mörg hæstu og erfiðustu fjöll lands-
ins. Árið 1948, klifu þeir suðurhrygg
Mount Cook, sem er þverhnípt bjarg
og mjög erfitt uppgöngu, enda hef-
ur ekki verið farið þar upp nema
fjórum sinnum síðan.
Aðalfélagi Hillarys í fjallgöngun-
um var annar áhugamaður, George
Lowe. Þegar þeir voru ekki að
ganga á fjöll, dreymdi þá um Ever-
est og þeir töluðu sífellt um það.
Loks kom að því, að þeir ákváðu
að skipuleggja Everest leiðangur frá
Nýja Sjálandi og tóku að gera áætl-
un um fyrirtækið.
Árið 1950 fór Hillary til Englands
til þess að kynnast enskum fjall-
göngumönnum og aðferðum þeirra,
en einnig til þess að afla sér upp-
lýsinga um útbúnað þann, sem
nauðsynlegur væri fyrir Everest-
leiðangur. En þegar hann kom til
Englands, voru flestir færustu fjall-
göngumenn landsins að klífa í Ölp-
unum. Hann hrað.aði sér því til
Austurríkis, ásamt tveim félögum
sínum, en honum fannst fjöllin þar
of auðveld viðureignar. Síðan
skrapp hann til Sviss, en þar fór á
sömu leið. — Alparnir voru ekki
nógu erfiðir og áhættusamir. Hann
lék sér að því að klífa fimm 4000
metra há fjöll á fimm dögum.
Meðan hann var í Svisslandi fékk
hann bréf frá Georg Lowe, þar sem
hann skýrði frá því, að annar Ever-
estleiðangur frá Nýja Sjálandi
væri í undirbúningi og hefði þeim
Hillary verið boðið að slást í hóp-
inn. Hillary féllst á þetta, en þegar
til kom reyndist erfitt að. afla fjár
til leiðangursins og yfirvöldin í
Nepal voru treg til að veita leyfi
til fjallgöngunnar. Málinu lyktaði
svo, að flestir leiðangursmanna
drógu sig í hlé, en þeir Hillary og
Lowe og tveir aðrir gáfust ekki upp.
Vikurnar liðu og þeim varð lítið
ágengt, en þá fréttu þeir að til stæði
að senda brezkan leiðangur til
Himalajafjalla. Nú leit helzt út fyr-
ir að nýsjálenzki leiðangurinn væri
úr sögunni, því að yfirvöldin í Ne-
pal mundu tæplega veita tveim að-
ilum leyfi til að klífa Everest sam-
tímis.
En hamingjan varð þeim hliðholl.
Eric Shipton, sem var foringi brezka
leiðangursins og frægur fjallgöngu-
maður, frétti af undirbúningi þeirra
og bauð tveim þeirra að vera með.
En þar sem þeir voru fjórir, urðu
þeir að varpa hlutkesti. Hillary og
Riddiford unnu. Þeir lögðu af stað
til Indlands 28. ágúst 1951.
Það höfðu verið gerðir út fimm
Everestleiðangrar áður — árin 1922,
1924, 1933, 1936 og 1938 — og allir
brezkir. í leiðangrinum 1924 höfðu
nokkrir menn komizt upp í 26.800
feta hæð, og síðan höfðu tveir úr
hópnum, þeir Irvine og Mallory,
lagt upp í síðasta spölin upp á tind-
inn, en það voru 2200 fet. Báðir
mennirnir hurfu og enginn er til
frásagnar um afdrif þeirra. í leið-
angrinum 1933 komust fjallgöngu-
mennirnir upp í 28.100 feta hæð, en