Víðförli - 01.12.1952, Side 69

LÖGMÁL OG EVANGELIUM
131
saurga sig ekki með því aS snerta óhreint, t. d. lík (3. Mós. 21,1,
Esek. 44,25). Þetta hoðorð halda þeir. Þeir sjá, aS maSurinn
kann að vera dáinn eða a.m.k. svo nærri dauða kominn, að hætt
er við að hann deyi í höndum þeirra, ef þeir sinna honum. Þeir
halda því áfram, fylgjandi boðorðinu út í æsar. Svo kemur Sam-
verjinn. Hann er ekki nærri eins nákvæmur með lögmálið, Gyð-
ingar telja hann ekki til þjóðarinnar, hann er í raun óg veru
óhreinn sjálfur eins og heiðingi. Hann á ekki á hættu að saurgast
þótt hann snerti banvænan mann. Hann hjálpar mannium, án
þess að hugsa um sjálfan sig. Hann hefur m.ö.o. þann kærleika,
sem er nægilega glöggur og ráðagóður til þess bæði að sjá, hver
er náunginn, og hvað gera á fyrir hann. Og Jesús bendir hinum
skriftlærða á hann sem fyrirmynd: „Far þú og gjör slíkt hið
sama“.
í þessari dæmisögu teflir hann hinum tveim viöhorfum til lög-
málsins hvoru gegn öðru. Presturinn og levidnn telja boðorðin
reglur, sem fara eigi eftir. Náungann, manninn af holdi og blóði,
og þörf hans á fundvísi kærleikans, sjá þeir alls ekki. Hefðu þsir
séð þennan mann og heyrt stunur hans, þá hefðu þeir líka skiliö,
að reglurnar eru til manna vegna, ekki mennirnir vegna reglanna.
Þá hefðu ] reir séð, að það er mikilvægara að hjálpa manni í neyð
en að forða sjálfum sér frá saurgun .Þá hefðu þeir og í þriðja lagi
séð, að Guð var hjá hinum helsærða manni og að sá kærleikur,
£em 'honum var veittur, var Guði veittur, en að fylgja reglunni
var ekkert annað en kærleikur til sjálfs sín.
Hvers vegna sjá þessir tveir Gyöingar ekki náunga sinn, heldur
aðeins regluna? Vegna þess að þeir eiga ekki þann kærleik, sem
alltaf getur svarað spurningunni: Hver er náungi minn? — af
því að það er innsta eðli hans að leita náungans og finna hann.
Þeir eru haldnir þeirri sjálfselsku, sem sér ekkert annað en
sjálfan sig og sinn eigin hreinleik.
Samverjinn sér hins vegar náungann þegar í stað og það, sem
hann þarfnast. Hann hugsar ekkert um sjálfan sig og sinn eigin
hreinleik. Sú hugsun rúmast ekki með honum, því hann er gagn-
tekinn af öðru: Náunganum og nauðsyn hans. Og þetta er kjarni