Víðförli - 01.12.1952, Blaðsíða 78
140
VÍÐFÖRLl
sem hefur mörg fleiri boðorð. Ef litið er á boðorðin tíu í sam-
bandi við Móselögmál, eru þau blátt áfram liður þeirra laga, sem
giltu í þjóðfélagi Gyðinga. Þau lög gilda ekki lengur fyrir oss,
og bókstafamerking boðorðanna ekki heldur. Tökum t. d. 3. boð-
orðið. Hvíldardagurinn, sem þar er talað um, er ekki sunnudag-
urinn, heldur laugardagurinn. Vér höldum ekki þetta boðorð bók-
staflega, heldur heimfærum 3. boðorðið — réttilega — til sunnu-
dagsins. Boðorðið, sem í Biblíunni er annað í röðinni, bannið við
því að gera sér myndir af því, sem er á himni eða á jörðu eða í
vatninu eða undir jörðunni (2. Mós. 20, 4—6), teljum vér svo
lítils varðandi fyrir oss, að það er ekki með í kverinu og þannig
verður 3. boðorðið í röð Móselaga annað í röðinni hjá oss, en við
það vantar að lokum eitt boðorð upp á tíu og því skiptum vér
10. boðorðinu í tvennt (2. Mós. 20,17 er upphaflega eitt boðorð,
hið tíunda). Þetta frjálsræði í röðun og túlkun, sem Lúther og
rómverska kirkjan eru á einu máli um (reformeraðir hafa hins-
vegar boðorðin í upphaflegu formi, enda eru engar myndir í
kirkjum þeirra!), sýnir, að boðorðin gilda ekki fyrir oss sem borg-
araleg lög, þ. e. sem ytri lifsreglur, er fylgt skuli bókstaflega. Með
réttu háði Páll harða baráttu gegn því, að heiðing-kristnir menn
væru bundnir við kröfur Móselaga, t. d. umskurnina (sjá um það
Post. 15, 1—31 og Gal. 2, 1—10 og 5, 14). En sama máli gegnir
um öll boðorð lögmálsins, einnig hin 10 boðorð.
Frá annarri hlið séð eru boðorðin tíu ófullnægjandi, því að
bókstafleg, ytri uppfylling þeirra er ekki sá kærleikur til Guðs og
náungans, sem er innsta merking boðanna. Frá hinni hliðinni séð
eru þau um of, því að sem borgaraleg fyrirmæli í ytri merkingu
gilda þau ekki fyrir oss. Vér erum t. d. ekki bundnir við sabbats-
boðið eða myndabannið í hinni fornu merkingu.
Þessi tvíþætta afneitun hinna tiu boða sem tæmandi reglu fyrir
breytni vora og nauðsynleg, borgaraleg lög, er skilyrði fyrir játun
þeirra í Ijósi kærleiksboðorðsins.
í ljósi kærleiksboðorðsins eru hin tíu boðorð, sem og öll önn-
ur, allt annað en siðareglur eða landslög. En í hverju þeirra mæt-
um vér Guði, sem með hinu einstaka boðorði bendir á þær til-