Tímarit lögfræðinga - 01.04.1986, Blaðsíða 68
Aí vHtvaiiiii
dóiiisinála
Arnljótur Björnsson prófessor:
HÆSTARÉTTARDÓMUR FRÁ 21. MARS 1986
Sönnun, líkur og ábyrgð án sakar
1. MÁLAVEXTIR OG NIÐURSTAÐA í HÉRAÐI
Oft er sagt, að meginálitaefni í flestum dómsmálum sé miklu fremur
vafi um sönnun en ágreiningur um efnislegar réttarreglur. Það á a.m.k.
við um hæstaréttarmálið, sem nú verður fjallað um.
Hinn 8. júní 1981 stórslasaðist drengurinn S, sem þá var á 13. ári,
er hann var að leika sér með dynamíthvellhettu á heimili sínu í Mý-
vatnssveit. Hvellhettuna fann S nokkru áður á sorphaugum skammt frá
húsum Kísiliðjunnar hf. Við rannsókn kom fram, að Rafmagnsveitur
ríkisins (Rarik) notuðu hvellhettur af sömu gerð og þá, sem slysinu
olli, í einhverjum mæli í Mývatnssveit og nágrenni á árunum 1976 til
1979. Ymsir fleiri aðilar notuðu á næstu árum fyrir slysið sprengiefni
við verkframkvæmdir á þessu svæði. Skaðabótamál var höfðað gegn
Rarik vegna slyssins, en öðrum framkvæmdaaðilum var ekki stefnt.
í áliti héraðsdóms eru talin eftirfarandi atriði, sem héraðsdómarar
meta starfsmönnum Rarik til gáleysis (til fyllingar frásögn héraðs-
dóms er stuðst við atriði, sem koma fram í dómsskjölum) :
(1) I ágúst 1979 komu starfsmenn Rarik sprengiefni til geymslu í
ólæstu húsi Léttsteypunnai' í Mývatnssveit. Þaðan var því stolið um
tveim vikum síðar, en fannst í gömlu tófubyrgi nálægt Grímsstöðum í
Mývatnssveit hinn 14. september 1979. Ekki er leitt í ljós, hvort allt
sprengiefnið, sem stolið var, komst til skila.
(2) Síðla árs 1979 báðu starfsmenn Rarik gufuveitustjóra Kröflu-
virkjunar um að geyma sprengiefni í læstri geymslu. Veitustjórinn
skýrir svo frá, að menn Rarik hafi fyrir eina fríhelgi, er framundan
62