Tímarit lögfræðinga - 01.04.1986, Blaðsíða 49

sýslumenn færu einvörðungu með umboðsstjórn. Aðalfrumvarpið varð
að lögum 2. mars 1982 og nefnist loi no 82 — 213 du 2 mars 1982
relative aux droits et libertés des communes, des départements et des
régions (lög um réttindi og frelsi sveitarfélaga, sýslufélaga og fylkja).
Lögin eru almennt nefnd valddreifingarlögin. Fylgifrumvörp og önnur
fyrirmæli voru gefin út á árunum 1982 og 198379).
Sýslumenn fyrir 1982
Samkvæmt 72. gr. frönsku stjórnarskrárinnar eiga umboðsmenn
stj órnarinnar í héraði að gæta þjóðarhags, annast stjórnsýslueftirlit
og gæta þess að farið sé að lögum. Stöðu og starfssviði sýslumanna,
eins og það var fyrir gildistöku valddreifingarlöggjafarinnar, má lýsa
svo í stuttu máli: Sýslumaðurinn var fyrst og fremst umboðsmaður
stjórnarinnar, skipaður með forsetaúrskurði í ríkisráði, venjulega án
umsóknar, að tillögu forsætisráðherra og innanríkisráðherra. Sýslu-
menn hafa aldrei notið neins öryggis í starfi, og verða þeir þannig
fluttir milli sýslna líkt og sendiherrar, og þeim verður veitt lausn ef
stjórnin telur það æskilegt. Sýslumaðurinn fer almennt með umboð
stj órnarinnar og allra ráðuneytanna. Sýslumaðurinn er fulltrúi ríkis-
ins í umdæmi sínu, hann er lögreglustjóri og honum ber að halda uppi
lögum og reglu. Sérstaklega ber honum að vinna að því að koma lögum
og fyrirmælum stjórnvalda í framkvæmd. Sýslumaðurinn er almennt
yfirmaður þjónustustofnana ríkisins í umdæmi sínu (síðan 1964), en
getur framselt vald sitt í ríkum mæli til forstöðumanna þessara stofn-
ana. Utan valdsviðs sýslumanna eru herinn, dómstólarnir og skóla-
kerfið. Sýslumaðurinn hefur pólitískt hlutverk í þeim skilningi að
hann á að vera tengiliður milli stjórnarinnar og almennings. Einkum
ber honum að veita stjórninni upplýsingar um almenningsálitið. Áður
fyrr var pólitískt hlutverk sýslumanna mikilvægara en nú er, og var
þá litið á þá sem pólitíska fulltrúa valdhafanna, sem m.a. áttu að keppa
að því að kosningaúrslit yrðu þeim sem hágfelldust. Enn verður að
telja að það sá á starfssviði sýslumanna að skýra stjórnarstefnuna
fyrir ráðamönnum og almenningi í umdæmi sínu. Loks var sýslumaður
fulltrúi og framkvæmdastjóri sýslunnar og sat fundi sýslunefndar og
79) Gaston Deffcrre hefur verið borgarstjóri í Marseilles frá stríðslokum. Sem ráðherra
í stjórn Mendés-France 1954-1955 átti hann þátt í því, ásamt samráðherra sínum
Houphouet-Bouigny, síðar forseta Fílabeinsstrandarinnar, að nýlendum Frakka sunnan
Sahara var veitt sjálfstjórn, en sú ráðstöfun leiddi síðar til þess að leiðtogar nýlendn-
anna voru tilbúnir til að taka við stjórn þeirra að fullu að fengnu sjálfstæði 1960, sbr.
Miquel, s. 577. Gaston Defferre andaðist 7. maí 1986.
43