Búnaðarrit - 01.01.1952, Síða 15
BÚNAÐARRIT
13
mjólkurbúin, til að bæta meðferð og vinnslu mjólk-
urinnar, en ekki kaupmennirnir, sem áður verzluðu
með mjólkina. Með samtökum sinum hafa bændur
þegar náð langt að því marki, að koma því skipu-
lagi á mjólkursöluna, er viðunandi verður að teljast
fyrir neytendur, en þó vantar enn nokkuð á og er
beggja hagur — neytenda og framleiðenda — að það
náist sem fyrst. Er hér sérstaklega átt við það, að
sem jafnast mjólkurmagn komi daglega á markaðinn,
en enn vantar mikið á að svo sé.
Frá því að framleiða fyrir heimafóllc sitt um alda-
mót, framleiðir bóndinn nú fyrir alla þjóðina. Hann
er orðinn hlekkur í þjóðarheildinni, og ekki lengur
framleiðandi fyrir sig einan og sitt heimafólk. Þetta
þarf hverjum bónda að vera ljóst, og hann verður að
haga búrelcstri sínum eftir því. En af þessu leiðir, að
liann livorki þarf né á að hugsa um það fyrst og
fremst að reyna að framleiða allt, eða sem flest af því,
sem bú hans þarfnast, heldur leggja sig eftir því, sem
l>ezt hentar að framleiða á hans jörð, og við þann
markað, sem hann á hægast með að koma vörum sin-
um á. Þetta mun nú viðurkennt af flestum. En þegar
ég á bændanámsskeiði á Hvanneyri 1912 hélt þessu
fram, var það álitin fjarstæða af öllum fjöldanum.
Bændur hafa víða breytt búrekstri sínum með hlið-
sjón af þessu sjónarmiði. Enn vantar þó mikið á, að
á öllum jörðum séu þau bii er þar hcntar bezt. Enn
finnast bændur með stór fjárbú i nágrenni þorpa sem
vantar mjólk, og það oft á jörðum, sem eru eins vel
hæfar fyrir kúabú og fyrir fjárbú. Enn eru bændur
að reyna að rækta kartöflur á jörðum, sem þannig
eru í sveit settar, að frost eyðileggur uppskeruna í
í'jögur ár af hverjum fimm.
Á komandi árnm þarf verkaskipting i framleiðslu
bænda að stóraulcast. Þeir vcrða óhjákvæmilega að