Búnaðarrit - 01.01.1952, Page 182
180
BÚNAÐARRIT
Þessa staðreynd mega menn leggja sér á minni,
þegar þeir draga lærdóma af reynslu þessa vetrar. Og
af henni eiga menn að iæra. Sú saga á ekki að endur-
taka sig. Veturinn 1950—’51 á að kenna mönnum að
hafa annað sjónarmið að fara eftir við fóðurásetning
að haustinu en menn Iiafa haft viða um landið til þessa.
Það kom í ljós í vor og haust, að vanhöld höfðu verið
meiri en talið var í fyrstu. Teljn menn, nð nðnllegn
stnfi ]>nu nf gnrnaveiki. En harða vorið 1949, þegar
öllu sauðfé þurfti að gefa inni fram á, og sums staðar
fram yfir sauðburð, virðist smitun fjárins hafa aukizt
mjög, og kemur ])að nú í ljós, að miklu fleira fé reynist
nú veikt af henni en áður. Dæmi cru til þess, að vantað
hafi í haust 12% af ánum af fjalli á einstaka bæjum,
og er talið, að þær hafi drepizt úr garnaveiki.
Al' harðindunum og garnaveikinni hefur leitt aukna
skuldasöfnun og minnkandi bústofn hjá bændum. Þær
4.5 milljónir, sem rikisstjórnin veitti sem lán og stvrk
haustið 1950 til fóðurkaupa og frá var sagt í siðustu
skýrslu, reyndusL ónógar til þess að bjarga við fjár-
hagnum og halda búunum í horfinu á þeim hluta
harðindasvæðisins, er verst var farinn, og því var sett
í fjárlög 1952 heimild fyrir ríkisstjórnina lil að lána
bændum á harðindasvæðinu allt að 5 milljónum kr.
í viðbót til þess að rétta við fjárhag þeirra, er mest
tjón hafa beðið vegna harðindanna, og gera þeim mögu-
legt að stunda bú sin og framleiða fyrir og í þjóðarbúið
í framtíðinni. Líklega skiptist þessi úpphæð milli hart-
nær 1000 bænda, og koma þá 4—5 þús. kr. á hvern að
meðaltali.
Vorið. Gróður kom víðast í maí eða í byrjun sauð-
burðar. Vorið var kalt og þurrt. Gróðri fór því lítið
fram, og þar sem landþröngt var og hætl var að gefa
fé og búið að sleppa ám fyrir burð, dró undan þeim,
af því að gróðurinn kom ekki nógu ört. Vegna þessa
dró úr vexti lambanna, og kom það fram á haustvigt-