Morgunblaðið - 01.11.1986, Blaðsíða 42
42
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. NÓVEMBER 1986
\
AF ERLENDUM
VETTVANGI
eftir KARL BLÖNDAL
Víða liggja þræðir
Sýriandsstj ómar
ÁRUM saman hafa vestrænir embættismenn haldið því fram að
Sýrlandsstjórn væri flækt í hryðjuverkastarfsemi og styddi ýms-
ar hreyf ingar, sem starfa í Miðausturlöndum og Vestur-Evrópu.
Asakanir Breta um að Sýr-
lendingar hafi verið með í
ráðum þegar reynt var að koma
sprengju um borð í ísraelska far-
þegaþotu í London er nýjasta
dæmi þessa.
Sýrlendingar liggja
undir grun
Þrátt fyrir að Sýrlendingar
neiti, hafa bandarískir, vestur-
þýskir og spænskir embættis-
menn einnig látið í ljós
grunsemdir um að stjómin í Dam-
askus hafí lýst velþóknun yfir og
jafnvel stutt árásir hryðjuverka-
manna.
Aftur á móti hafa aðeins Bretar
gripið til gagnráðstafana og slitið
stjómmálasambandi við Sýrlend-
inga.
Styrkur Sýrlendinga er f því
fólginn að þeir geta lagt sitt að
mörkum til að stilla til friðar í
Miðausturiöndum og aðstoðað við
að fá bandaríska og franska gísla,
sem eru í höndum öfgamanna úr
röðum shíta í Beirút í Líbanon.
Af þessum sökum fara menn að
Sýrlendingum með gát.
Stjóm Sýrlands hefur ætíð
reynt að sveija af sér bæði hryðju-
verkasamtök, sem bækistöðvar
hafa í Sýrlandi, og hreyfingar
með aðsetur í þeim hluta Líbanon,
sem Sýrlendingar ráða yfir.
Hafez Assad, forseti Sýrlands,
neitar staðfastlega að stjóm sína
megi á nokkum hátt bendla við
hryðjuverkasamtök í viðtali við
bandaríska tímaritið Tirne.
„Við skomm á vestrænar leyni-
þjónustur að sanna að Sýrlending-
ar hafi lagt á ráðin um eitt einasta
hryðjuverk," sagði Assad í við-
talinu, sem birtist fyrr í þessum
mánuði. „Barátta okkar gegn
ísraelum fer hvorki fram í Banda-
ríkjunum, né Evrópu, heldur í
arabalöndunum."
Fullnægjandi sannanir
Fyrir viku síðan var Nezar
Hindawi dæmdur til 45 ára fang-
elsisvistar í Old Bailey í London.
Hann var kærður fyrir að hafa
komið fyrir sprengju í handfar-
angri óléttrar unnustu sinnar,
Ann Marie Murphy. 17. apríl
fundu ísraelskir öryggisverðir
sprengjuna undir fölskum botni í
töskunni á Heathrow-flugvelli.
Sprengjan átti að springa á leið-
' inni til Tel Aviv, nánar tiltekið
yfir Austurríki.
í réttarhöldunum var ekki að-
eins Hindawi sóttur til saka heldur
einnig Sýrlandsstjóm, þótt á
óbeinan hátt hafi verið.
Ekki er hægt að deila um það
að Hindawi fór undir fölsku flaggi
með sýrlenskt vegabréf ríkis-
starfsmanns undir höndum þegar
hann kom til Englands. Hann fékk
vegabréfsáritun hjá breska sendi-
ráðinu í Damaskus eftir að sýr-
lenska utanríkisráðuneytið hafði
í tvígang sent þangað meðmæla-
bréf.
Ekki verður heldur vefengt að
Hindawi hitti sýrlenska sendiherr-
ann Lutfallah Heidar eftir að
sprengjan fannst og skotið var
yfír hann skjólshúsi í sýrlenska
sendiráðinu áður en hann gaf sig
msitð-so*'
s n <
5 S4
$ 1$:1$ ts ♦
i$;$e s? *
n
Þannig var umhorfs á Barajas-
flugvelli í Madrid eftir spreng-
inguna 26. júní. Fyrir snarræði
ísraelsks öryggisvarðar varð
ekkert manntjón. Þrettán slös-
uðust í sprengingunni og varð
öryggisvörðurinn verst úti.
fram við bresk yfírvöld. Því kom
dómurinn, sem feildur var 24.
október, ekki á óvart.
Aftur á móti kom á óvart þegar
sir Geoffrey Howe utanríkisráð-
herra tilkynnti í neðri málstofu
þingsins að Betar hefðu slitið
stjómmálasambandi við Sýrlend-
inga.
Dómurinn er sigur fyrir Israela.
Ytzhak Rabin vamarmálaráð-
herra sagði í maí að svarað yrði
í sömu mynt ef í ljós kæmi að
Sýrlendingar hefðu verið viðriðnir
sprengjutilræðið við E1A1 vélina.
Starfsmaður ísraelska utanrík-
isráðuneytisins lýsti yfír því eftir
að réttarhöldunum lauk að beðið
yrði eftir heildarskýrslu frá Bret-
landi áður en látið yrði til skarar
skríða.
En Sýrlendingar hafa oftar ve-
rið bendlaðir við hryðjuverk á
Bretlandi.
Tveir sýrlenskir sendiráðs-
starfsmenn Iétu lífið þegar bifreið
þeirra sprakk í loft upp í London
árið 1978. Lögreglan sagði að
þeir hefðu ætlað að sprengja skrif-
stofur egypska ríkisflugfélagsins
í borginni til að hefna fyrir sættir
Anwars Sadat við ísraela.
í janúar 1985 vísuðu Bretar
fjórum aröbum, sem höfðu sýr-
lensk vegabréf, úr landi. Mennim-
ir höfðu í vegabréfum sínum stöðu
opinberra embættismanna. Yfir-
völd héldu fram að þeir hefðu
ætlað að ráða af dögum háttsetta
menn í Frelsissamtökum Pal-
estínu (PLO), sem höfðu verið á
öndverðum meiði við Assad síðan
1983.
Bresk og vestur-þýsk yfirvöld
hafa spyrt saman mál Hindawis
og tvær sprengingar í Vestur-
Berlín. Ahmed Nawaf Mansur
Hasi verður ásamt öðmm araba
dreginn fyrir dóm í nóvember
vegna sprengju, sem sprakk í
húsakynnum Þýsk-arabíska vina-
félagsins 29. mars. Hasi er sagður
bróðir Hindawis.
Tengsl milli hryðjuverka í
Berlín og á Bretlandi
Að sögn embættismanna hafa
mennimir tveir játað í yfirheyrsl-
um að hafa fengið sprengiefni í
sendiráði Sýrlands í Austur-
Berlín.
Þessir tveir menn em einnig
gmnaðir um aðild að sprengjutil-
ræðinu, sem gert var 5. apríl í
La Belle næturklúbbnum í Vest-
ur-Berlín. Tveir bandarískir
hermenn og tyrknesk kona biðu
bana í sprengingunni og tugir
manna særðust.
14. apríl gerðu Bandaríkja-
menn loftárás á Líbýu til að svara
fyrir þetta hryðjuverk.
26. júní sprakk sprengja, sem
falin hafði verið í ferðatösku, á
flugvellinum í Madrid með þeim
afleiðingum að þrettán manns
særðust. Daginn eftir var hand-
tekinn maður að nafni Nasser
Hassan E1 Ali. Ali hélt því fram
fyrir rétti að hann hefði verið að
framfylgja skipunum hreyfingar-
innar „Fatah-uppreisnin", sem
Sýlendingar styðja. Leiðtogi
hennar heitir Saeed Mousa.
Hreyfingin starfar fyrir opnum
tjöldum í Sýrlandi og hefur þar
þjálfunarbúðir. „Fatah-uppreisn-
in“ heyrir undir Palestínsku
þjóðfrelsisfylkinguna, sem aðset-
ur hefur í Damascus. Fylkingin
samanstendur af sex róttækum
hreyfíngum Palestínumanna.
Samkvæmt fréttum frá Líbýu
hittust Mousa og aðrir foringjar
Palestínumanna nýlega á fundi í
Benghazi, sem Assad, Moammar
Khadafy Líbýuleiðtoga, og Ahmed
Jibril, fyrrum herforingi í sýr-
lenska hemum og núverandi
leiðtogi Lýðfylkingarinnar til
frelsunar Palestínu, sátu einnig.
Assad er bandamaður Kad-
hafys. Sýrlendingar og Líbýu-
menn styðja nánast einir
arabaþjóða írana í styijöldinni við
íraka. Bæði Sýrlendingar og
Líbýumenn hafa verið kenndir við
Abu Nidal, sem vestræn yfirvöld
hafa mikinn hug á að klófesta
fyrir að hafa lagt á ráðin um
fjölda hryðjuverka.
Nidal hefur haft skrifstofu í
Damascus og hefur það ekki farið
leynt.
Óstaðfestar fregnir herma að
Sýrlendingar hafí þrýst á stuðn-
ingsmenn Nidals um að hætta
starfsemi sinni í Damaskus til
þess að geta haldið sig í hæfi-
legri fjarlægð frá hryðjuverka-
samtökunum.
Heimildarmenn innan vest-
rænna leyniþjónusta segja að
leyniþjónustur róttækra ar-
abaríkja hafi einfaldlega breytt
starfsaðferðum sínum og noti nú
milligöngumenn til að koma í veg
fyrir að aðild þeirra að hryðju-
verkum verði rakin.
Heimildir: Der Spiegel og AP.
Úr sýningu á D Trovatore hjá Islensku óperunni.
*
Islenska óperan:
Aukasýning á
II Trovatore
ÁKVEÐIÐ hefur verið að hafa
aukasýningu á óperunni 11 Tro-
vatore eftir Verdi í kvöld.
í fréttatilkynningu frá íslensku
óperunni segir að í haust hafi að-
sókn á óperuna dottið niður fyrir
meðaltal og átti síðasta sýning að
vera 24. október. Þá hafi miðar
hins vegar selst upp á svipstundu
og hafi verið ákveðið að hafa auka-
sýningu í kvöld. 1. nóvember. Ef
mikill áhugi verður fyrir sýningunni
í kvöld er líklegt að óperan verði
sýnd enn einu sinni að viku liðinni,
laugardaginn 8. nóvember.
Flugleiðir vilja
ekki íslenzkt
- segja iðnrekendur
Morgunblaðinu hefur borist eft-
irfarandi frá Félagi íslenzkra
iðnrekenda:
„VEGNA greinar frá Sæmundi
Guðvinssyni blaðafulltrúa Flug-
leiða, sem birtist í Velvakanda í
Morgunblaðinu, 29. október 1986,
undir fyrirsögninni „Flugleiðir vilja
íslenskt" vill Félag íslenskra iðnrek-
enda mótmæla þeim fullyrðingum
sem þar koma fram. I greininni er
því haldið fram að Flugleiðir leitist
alltaf við að velja íslenskt þrátt
fyrir einhvem verðmun, en að verð-
munur á m.a. innlendu og erlendu
súkkulaði sé slíkur að Flugleiðir
hafi valið erlent súkkulaði af þeim
sökum.
Félag íslenskra iðnrekenda hefur
aflað sér upplýsinga um þetta mál
og eru þessi^ ummæli blaðafulltrú-
ans ósönn. Á árinu 1984 og fram
á árið 1985 keyptu Flugleiðir
súkkulaði af sælgætisgerðinni
Mónu hf. í Hafnarfírði til að bera
fram í flugvélum sínum. í janúar
1985 óskuðu Flugleiðir eftir tilboð-
um f áðurnefnt súkkulaði og sýnir
eftirfarandi tafla hvaða tegundir
og verð voru boðin:
ara verð frá Mónu hf. Rétt er að
geta þess að tilboð Villars var fob.
Sviss og í júlí 1986 kostaði 50 kg
vörusending 379,50 CHF í flutn-
ingsgjald með Flugleiðum, eða um
185 kr. pr. kg. Ef þetta er reiknað
ofan á verðið verður verð íslensku
fyrirtækjanna enn hagstæðara. Því
má einnig bæta við að frá febrúar
1985 til október 1986 hefur gengi
svissneska frankans hækkað yfir
60% á meðan íslenskt súkkulaði
hefur aðeins hækkað um ca. 30%.
Gæði íslensku vörunnar eru fylli-
lega samkeppnisfær og sannar það
best þau mörgu bréf sem Móna hf.
hefur fengið frá ánægðum far-
þegum sem hafa óskað eftir að
geta keypt það súkkulaði sem fram
var borið í Flugleiðavélunum.
Af ofangreindu má sjá að það
hljóta að hafa ráðið önnur sjónar-
mið en verðmismunur hjá Flugleið-
um þegar umrætt súkkulaði var
keypt, en þau sjónarmið óskuðu
Flugleiðir ekki að ræða við innlenda
framleiðendur.
Innlendir sælgætisframleiðendur
þola vel að verða undir í samkeppni
Verð pr. Meðal-
ein. kr. verð kr.
Fyrirtæki Tegund Þyngd f gr. pr. stk. pr.gr. Afhending
Nói-Síríus hf. Súkkylaði 10.gr. 2,36 0,236 í hús hjá Flugleiðum
Mónahf. Súkkulaði 15. gr. 3,00 0,200 í hús hjá Flugleiðum
‘Móna hf. Súkkulaði 20.gr. 3,30 0,165 í hús hjá Flugleiðum
Farouchoc Súkkulaði 14.gr. 3,18 0,227 í hús hjá Flugleiðum
Villars Súkkulaði ll.gr. 2,20 0,200 Fob. Sviss
Flutninsrseiald Pr.gr. i Gengi á Verð pr.
CHF CHF gr. f ISL
kr.
pr. kgíjúlí ’86 28. okt.
í Svissn. frönkum 0,00759 24,3400 0,185
7,59
Bæði íslensku fyrirtækin létu
sérhanna umbúðir fyrir þetta útboð,
og bauðst Móna hf. til að sérhanna
þá stærð sem Flugleiðir óskuðu að
fá. Flugleiðir hirtu ekki um að svara
þessum boðum frá Mónu hf., en
völdu Villars-súkkulaði handa far-
þegum sínum þrátt fyrir hagstæð-
við erlenda framleiðendur þegar
allir sitja við sama borð, en Flugleið-
ir geta ekki komið með fullyrðingar
um verðmismun sem ekki er á rök-
um reistur, vilji þeir hinsvegar velja
erlenda vöru þá er þeim það að sjálf-
sögðu fijálst, en þá skulu þeir ekki
halda fram hinu gagnstæða."