Morgunblaðið - 23.11.1986, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. NÓVEMBER 1986
sýning, skal ég segja þér, segir Björg íbygg-
in á svip. Þema hennar var kjamorka og
hætta á kjamorkuslysum. Á þessu tímabili
var nefnilega verið að bæta fleiri kjamorku-
verum í safn Svíanna og ákveðinn hópur
manna hafði miklar áhyggjur af því að alvar-
leg slys gætu orsakast af þeirra völdum.
Enda hefur það komið á daginn í Chemobyl,
eins og flestum ætti að vera í fersku minni.
Eftir þessa sýningu fékk ég inngöngu í Konst-
fack skólann, þar sem ég var á kvöldnám-
skeiðum næstu þijú árin. Það var mjög góður
skóli, en eftir áramót fór ég í Tilskerens aka-
demíuna á daginn. Það var dýr skóli og fólkið
sem lærði þar var allt fagfólk sem hafði unn-
ið við þessi störf áður. Fyrirtæki í Svíþjóð
kosta þá sem þeim þykja efnilegjr oft á skóla
og námskeið. Ég held ég hafí verið _sú eina
sem ekki var styrkt af einhverjum. Ég seldi
bara bílinn minn og dæmið gekk einhvem
veginn upp.
Las auglýsingar til að læra málið
Hvemig kunnirðu við Svíþjóð og
Svíana?
- Mér fannst ekkert erfítt að komast inn
í málið. Veistu hvað ég gerði? Ég keypti öll
dagblöð sem ég komst í og las svo allar aug-
lýsingamar. Mér fannst það góð leið til að
ná tökum á málinu. Svíamir em ágætir þeg-
ar maður fer að kynnast þeim. Þeir koma
fyrst mjög kaldranalega fyrir sjónir, og þeir
eru ekkert sérlega hrifnir af útlendingum.
Annars er voða gott að vera íslendingur í
Svíþjóð, segir Björg og brosir. Það er svo
mikið af Tyrkjum og írönum þama og Svíar
hafa gert heilmargt fyrir þá, en þeir virðast
samt eíga mjög erfitt með að aðlagast sænsk-
um lifnaðarháttum og sænskri menningu. Svo
er einnig töluvert um Finna í Svþjóð og það
má segja að þeir skiptist í tvo hópa. Annars
vegar þá sem eru menntaðir og mjög færir
og hins vegar þá sem vinna störfín sem Svíar
vilja ekki vinna. Ég kynntist fyrst og fremst
þeim Finnum sem stóðu framarlega í leik-
húsmálum og ég kunni afskaplega vel við þá.
Þetta er duglegt fólk og samviskusamt.
Björg fór á námskeið þau sumur sem hún
var í Svíþjóð og einnig á þriggja vikna nám-
skeið í Dramatiska inderstuded. Þar lærði ég
Að sníðastörfum, en Björg heldur sníða- og saumanámskeið á heim-
ili sínu, Bjargi við Nesveg.
leikmyndahönnun og sótti fyrirlestra í bún-
ingasögu. Árið 1979 fór ég í sumarskóla á
vegum Konstfack skólans. Það var í Smálönd-
um og við vorum þar í teikningu, höggmynda-
gerð og myndlist. Ég lærði mikið þarna og
það var alveg stórkostleg lífsreynsla. Ég fór
til Capri ásamt nokkrum félögum mínum frá
Svíþjóð. Við vorum í tvo sólarhringá á leið-
inni með lest og ég dvaldi á Capri í þijá
mánuði.
Hvenær hófst þú störf við sænsku kon-
ungshöllina?
- Það var haustið 1979. Ég ætlaði upphaf-
lega að vinna þar í þijá mánuði, en þeir urðu
á endanum fímm ár. Þeir voru nú svo elskuleg-
ir þama í höllinni að þeir gáfu mér þriggja
mánaða leyfí til að fara á sumarskólann á
Capri. Ári seinna fékk ég aftur leyfí til að
fara á sumamámskeið í Finnalndi og 1982
fékk ég enn einu sinni leyfi tii að fara á nám-
skeið í Róm og það var nú stórkostlegt, skal
ég segja þér, rifjar Björg upp. Við fómm
meðal annars í Vatikanið og fengum að kynn-
ast því, hvemig öllum þeim dýrgripum sem
þar em, er haldið við.
Björg sagði að starfsfólki sænsku krúnunn-
ar væri skipt niður í vinnuhópa, eða deildir.
Ég starfaði í deild sem sá um viðhald á sjö
höllum. Við unnum meðal annars að viðgerð-
um á Drottningholm-höllinni áður en kon-
ungsfjöiskyldan flutti þangað. Ég útbjó meðal
annars gluggatjöld og himnasængur fyrir
bömin. Það var ómögulegt fyrir flölskylduna
að búa inni í miðri borginni, en Ðrottning-
holm-höllin er utan við Stokkhólm og svæðið
í kring er afar skemmtilegt. Þar geta bömin
líka leikið sér róleg. Það var mikið sem þurfti
að lagfæra þama og þegar öllu var lokið og
höllin var tilbúin, héldu konungshjónin okkur
veislu. Ég kunni mjög vel við þau hjónin, það
litla sem ég kynntist þeim. Þau era svo
óþvinguð innan um starfsfólkið. Fyrir hver
jól héldu þau hádegisverðarboð fyrir okkur
og þá var dregið um sætaskipan. Ég lenti
nú aldrei við hliðina á þeim, en mér virtust
þau vera eins og hvert annað ungt og fallegt
par. Og afskaplega elskuleg bæði tvö. Við
hittum þau einnig alitaf þegar við unnum að
endurbótum á Drottningholm-höllinni, því
auðvitað vildu þau fylgjast með hvemig gengi.
Björg bjó um tveggja ára skeið í starfs-
mannahúsi sænsku krúnunnar, sem er í
miðborginni. Það er svo erfítt að fá húsnæði
þama í Stokkhólmi. Ég var búin að flytja
margoft frá því ég kom út og var satt að
segja búin að fá mig fullsadda af því. Þess
vegna tók ég því feginshendi, þegar mér
bauðst íbúð í starfsmannahúsinu. Þetta er
100 ára gamalt hús og mjög fallegt. Á sömu
lóðinni em skrautvagnar krúnunnar geymdir
og allir hestar konungsfjölskyldunnar.
Lífvörður konungsins er meðal þeirra sem búa
þama, og ein var mjög ánægð að fá þetta
húsnæði, en sá var galli á gjöf Njarðar að
húsið var ekki nægilega hlýtt. Alla vega ekki
íbúðin mín sem var í tuminum. Á vetuma
var mjög kalt inni og eftir tæplega tveggja
ára dvöl veiktist ég og þorði ekki að treysta
því að vera í svo illa upphituðu húsi. Þetta
var á fínasta stað í bænum og þegar ég sagði
fólki að ég byggi þama, var eins og ég hækk-
aði um nokkur þrep í áliti," segir Björg og
hristir höfuðið yfír hinum snobbaða hugsunar-
hætti fólksins.
Gaman að vera íslendingur þegar
Vigdís kom
- Þegar forsetakosningamar stóðu sem
hæst hér á íslandi 1980, fylgdust starfsfélag-
ar mínir vel með framvindu mála. Mér fannst
-jjE g enda
alltaf í tuskunum“
Rætt við Björgu
Isaksdóttur,
saumakonu,
sníðakonu, mál-
ara, og mynd-
höggvara, sem
m.a. starfaði hjá
Svíakonungi
Eg var alltaf ákveðin í að mennta
mig meira í myndlist og kynna
mér vinnu í leikhúsum. Ég var svo
ungþegar ég gifti mig og átti
mitt fyrsta bam, að ég datt
snemma út úr skóla. En ég reyndi bara að
undirbúa mig eins vel og ég gat og beið eft-
ir því að minn tími kæmi. Sú sem þetta
mælir heitir Björg ísaksdóttir.
Björg bjó um nokkurra ára skeið í Stokk-
hólmi þar sem hún vann við sænsku konungs-
höllina og síðan vann hún í New York hjá
fyrirtæki sem meðal annars sá um búninga-
og leikmyndagerð fyrir helstu leikhús Banda-
ríkjanna. Hún fluttist aftur til íslands fyrir
rúmu ári og sem stendur vinnur hún að því
gera upp æskuheimili sitt, Bjarg við Nesveg,
en hún festi kaup á nú í haust. Hún heldur
sníða- og saumanámskeið heima hjá sér á
kvöldin og sníðir fyrir viðskiptavini verslunar-
innar Metm í Ingólfsstræti.Ég er hér einu
sinni í viku og tek við pöntunum frá fólki,
sagði Björg er blaðamaður Morgunblaðsins
hitti hana að máli í versluninni nú fyrir
skömmu.
- Ég hef alltaf haft mikla unun af teiknun
og saumaskap og þegar ég var heimavinn-
andi með bömin mín lítil, var ég í því að
sauma á þau. Já, já, það er sama hvað ég
tek mér fyrir hendur, ég enda alltaf í tuskun-
um, segir Björg hressilega og kveikir sér í
litlum dömuvindli. Ég var í tuskunum og
bamauppeldi á daginn, en á kvöldin sótti ég
námskeið í Myndlistaskóla Reykjavíkur í tíu
ár. Ég tók allar deildimar í skólanum og
reyndi að undirbúa mig undir framhaldsnám
í útlöndum. Ég fór einnig á námskeið í tungu-
málum og reyndi að nýta tíma minn sem best.
Björg fór til Stokkhólms haustið 1978. Ég
hafði áður starfað sem forstöðukona sauma-
stofu Leikfélags Reykjavíkur í fímm ár og
ætlaði að taka mér ársleyfí til að kynna mér
leikhús í Svíþjóð, segir Björg. Hún bjó fyrst
um sinn hjá dóttur sinni sem er búsett í Stokk-
hólmi. Það var mér mikill stuðningur í upphafí
að búa hjá henni. En ég var svo heppin að
þegar ég var nýkomin út, kynntist ég hóp
af fólki sem var að setja upp sýningu í konung-
lega Dramaten - leikhúsinu og ég gekk beint
inn í þá vinnu. Þetta var ákaflega merkileg
Björg tekur að sér að snlða fyrir viðskiptavini verslunarinnar Metru. Hér er hún ásamt
samstarfskonum sinum í versluninni.
Morgunblaðið/Ámi Ssebeig
Björg notaði tímann vel meðan hún dvaldi erlendis. Hún fór á mörg námskeið og hér
er hún á glerskurðarnámskeiði í Stokkhólmi.