Morgunblaðið - 17.11.1987, Blaðsíða 19

MORGIJNrBLAÐÍÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. NÓVEMBER 1987

Fegnrð Tj arnarinnar
eftirJón Óskar
Það eru oft afsakanir og réttlæt-
ingar stjómvalda, þegar þau hafa
unnið eitthvert óhappaverk, að fólk
hafi vitað fyrirfram hvað stæði til
að gera, en ekki látið sig það neinu
skipta. Það er þægilegt fyrir stjóm-
völd að skáka í því skjólinu.
Ráðamenn vita, að fólk heldur oft
að sér höndum eða treystir sér ekki
í kappræður við þá, enda trúir fólk
ekki að þeir séu að gera axarsköft
fyrr en of seint er að koma í veg
fyrir þau.
Fyrir síðustu borgarstjómar-
kosningar var ekki farið hátt með
þá hugmynd að byggja ráðhús við
tjömina, en samt hafði ég heyrt þvi
fleygt, að sumir væm á þeim gömlu
og götóttu buxum, sem ég hafði
haldið að enginn mundi vilja láta
sjá sig í framar. Ég sendi þá grein
um þetta til birtingar í Þjóðviljanum
eftir að samskonar grein frá mér
hafði verið stungið undir stól í DV,
þar sem mönnum hefur líklega þótt
annað meira áríðandi en grein um
vemdun tjamarinnar og umhverfis
hennar. Grein mín í Þjóðviljanum
vakti ekki heldur nein viðbrögð.
Allir vom með hugann við kosning-
amar sem þá fóra fram, en ég held
líka að fæstir hafi trúað því, að
alvara væri á bak við þessa ljótu
hugmynd um ráðhús við tjömina.
Reykvíkingum þeim sem annt er
um borgina hefur tæplega getað
dottið í hug, að læðst yrði aftan
að þeim, án þess að slík hugmynd
færi fyrst í gegnum allar hugsan-
legar rannsóknir á tjöminni og
umhverfi hennar. En þetta hefur
nú gerst. Fólk uggði ekki að sér.
Meirihluti borgarstjómar hefur
samþykkt þá gífurlegu röskun á
fegursta svæði Reykjavíkur sem
bygging nýtísku stórhýsis við tjöm-
ina mundi verða. Og reyndar er
ekki um það eitt að ræða að byggja
stórhýsið við tjömina, heldur yrði
að taka stóra sneið af tjöminni,
allt af því hálfa leið frá Tjamar-
götu að Iðnó og frá Vonarstræti
og langt út fyrir gamla Tjamarbíó,
ef hægt ætti að vera að koma bákn-
inu fyrir, eða „litla snotra ráðhús-
inu“, einsog ráðamenn hafa kallað
það til að blekkja almenning.
Þessu bjuggust Reykvíkingar
ekki við, en þegar þeir áttuðu ^ig
risu þeir upp til vamar borginni
sinni gömlu, því til hvers er að vera
að reyna að vetja önnur gömul
svæði borgarinnar fyrir niðurrifs-
mönnum, ef ekki er hægt að bjarga
því sem fegurst er í Reykjavík og
gerir borgina einstæða meðal
borga.
Svo er að sjá sem borgarstjóri
hafi gert ráðhúsbyggingu að kapps-
máli sínu og hann hefur mikið talað
um litla snotra ráðhúsið til að
sætta fólk betur við hugmyndina
um að reisa slíkt hús við tjömina.
En það er ekki til neitt sem heitið
getur „lítið snoturt ráðhús“. Það
hlýtur alltaf að verða stórt, annars
væri það einfaldlega gagnslaust og
mundi verða að byggja annað ráð-
hús til að rúma þá starfsemi sem
til er ætlast. Og hvað blasir ekki
við, þar sem er verðlaunateikningin
að fyrirhuguðu ráðhúsi. Mikið bákn
sem tæki það rúm sem hér hefur
verið lýst, og er í algera ósamræmi
við önnur hús kringum tjömina, þar
sem allt fram á þennan dag hefur
rikt meira samræmi en annars stað-
ar er að finna í borginni. Reynt
hefur verið að telja fólki trú um,
að fyrmefnd teikning að ráðhúsi
sé falleg. Þeir menn hafa ekki mik-
ið fegurðarskyn gagnvart bygging-
um sem það gera. Húsið sem fyrir
er á homi Vonarstrætis og Tjarnar-
götu, þar sem sumir vilja klessa
ráðhúsinu, er fallegt, en það sjá
vitanlega ekki þeir menn sem hafa
bitið það í sig, að timburhús séu
ljót, stundum nefnd fúaspýtur,
Jón Óskar
„Hvers vegna geta
menn ekki séðtjörnina
í friði, þó að þeir vilji
byggja ráðhús. Enginn
andmælir því sérstak-
lega, þótt haf ist sé
handa um að byggja
ráðhús. En það eru nóg-
ir staðir í Reykjavík
fyrir slíkt hús.“
vegna þess að þau era ekki úr
nýtísku efni, steinsteypu, stáli og
gleri, helst miklu gleri, því gler-
veggir velq'a nú á dögum sérstaka
aðdáun sumra íslendinga sem hafa
séð slíkar byggingar í útlöndum og
hyggja þetta vera æðsta takmark
í byggingarsögu nútímans og nú
þurfi að sýna útlendingum að Is-
iendingar séu komnir á hærra
menningarstig í húsbyggingum en
þegar þeir kúldraðust inni í glugga-
lausum híbýlum og skrifuðu
heimsbókmenntir. Þeir halda að
ráðhús við tjömina sé eitthvað stór-
kostlegt í augum útlendinga og
tákni glæsibrag. Þeir skilja ekki,
að tjömin okkar er einmitt stórkost-
leg einsog hún er, og timburhúsið
á hominu, þar sem böm og foreldr-
ar era jafnan að gefa fuglum, er
fallegt og viðheldur heildarsvipnum
við tjömina. Sumir hafa látið sér
detta í hug að rífa Miðbæjarskól-
ann, af því að hann er úr timbri,
og byggja ráðhús þar. Einkennilegt
að vilja láta rífa þessa gömlu og
stílhreinu skólabyggingu sem sýnir
okkur sögulegan glæsileik þess
tíma, þegar Islendingar vora að
rétta úr kútnum. Þeir menn sjá
ekki, að þessi gamla skólabygging
er einnig hluti af þeirri fögra mynd
sem tjömin og umhverfi hennar er.
Og hvers vegna geta menn ekki séð
tjörnina í friði, þó að þeir vilji
byggja ráðhús. Enginn andmælir
því sérstaklega, þótt hafíst sé handa
um að byggja ráðhús. En það era
nógjr staðir í Reykjavík fyrir slíkt
hús, og þarf ekki að fara með það
út á ystu mörk, þó það sé ekki
byggt við tjömina.
Þeir sem hvað ákafast trúa á
hugmyndina um ráðhús við tjömina
(t.d. í skipulagsnefnd borgarinnar)
tala og skrifa mikið um það að
endurlífga gamla miðbæinn. En
hvemig ætti ráðhús við tjömina að
endurlífga gamla miðbæinn? Það
mundi ekki gera annað en draga
aukna bílaumferð að tjöminni, því
undir ráðhúsinu er gert ráð fyrir
bflageymslu fyrir 200 bfla. Er það
lífið sem menn era að tala um?
Friðsældin við tjömina yrði rofín
að degi til, en á kvöldin yrði mið-
bærinn nákvæmlega eins og hann
er núna. Og sannleikurinn er sá að-
það vantar ekki líf í miðbæinn að
degi til. Það vantar einungis þá
kaffihúsamenningu sem áður var
þar, en þrífst ekki meðan fólk getur
rúntað þar um í bflum á kvöldin í
staðinn fyrir að vera á göngu. Reyk-
víkingar þeir sem láta sér annt um
borgina hljóta að rísa öndverðir
gegn þeirri hugmynd að magna
bflaumferð kringum tjömina sem
við getum verið stolt af meðan við
skemmum hana ekki, því óvíða í
heiminum mun vera hægt að finna
slflct fuglalíf inni í miðri borg. Og
nú hafa Reykvkingar gert með sér
samtök um að veija þessa fögra-
mynd.
Á sunnudag var umræðuþáttur
í útvarpinu um ýmis málefni. Tveir
karlmenn og tvær konur svöraðu
spumingum og meðal annars varð-
andi byggingu ráðhúss við tjömina.
Var furðulegt að heyra útúrsnún-
inga karlmannanna og vífílengjur,
þegar talið barst að tjöminni, og
þeir reyndu að vetja valdníðsluna
sem fram fer í þessu máli, en sem
betur fer héldu konumar uppi vöm-
um fyrir borgarana og fluttu mál
sitt af rökvísi og heiðarleika. Það
er einkenni skammsýnna stjóm-
málamanna, að þeir geta ekki látið
vítin verða sér til vamaðar. Því var
til dæmis haldið fram, að þegar
fólk stæði frammi fyrir axarskafti,
sem það hefði mótmælt áður en það
var búið og gert, þætti því þetta
hið fegursta axarskaft. Seðla-
bankahúsið átti að vera dæmi um
þetta. En því fer auðvitað víðs ijarri.
Það er einmitt eitt af síðustu dæm-
unum um þau mistök sem ættu að
vera stjómmálamönnum víti til
vamaðar, þetta svarta bákn sem
rís einsog tákn myrkurs og dauða
og hylur útsýn til sjávarins sem
löngum hefur verið lífæð íslend-
inga. En borguranum tókst þó að
koma í veg fyrir, að sá svarti kassi
yrði látinn eyðileggja Amarhól, þar
sem upphaflega átti að reisa hann.
Andmæli Reykvíkinga þá vora ekki
gersamlega hundsuð. Ög nú held
ég að borgarbúar vænti þess, að
andmæli þeirra verði tekin til
greina, þegar þeir rísa upp til að
veija það djásn sem öllum Reyk-
víkingum hlýtur að vera mikils virði.
Höfundur er rithöfundur.
Breiðholt:
Félagsmálastofn-
un í nýtt húsnæði
Morgunblaðið/Þorkell
Starfsmenn hverfaskrifstofu Félagsmálastofnunar í Breiðholti en skrifstofan er flutt I nýtt húsnæði
að Álfabakka 12. Frá vinstri, Sigríður Margrét Hermannsdóttir, Kristín Friðriksdóttir, Selma Jóhanns-
dóttir, Karen Aradóttir, Þórunn Mogensen, Sigrún Ólafsdóttir, Einar Þorleifsson, Ingibjörg Flygenring,
Maria Játvarðardóttir, Kolbrún Ögmundsdóttir og Gunnar Klængur Gunnarsson.
HVERFASKRIFSTOFA Félags-
málastofnunar Reykjavíkur i
Breiðholti er flutt i nýtt húsnæði
við Álfabakka 12. Tæpt ár er
síðan borgarráð heimilaði kaup
á húsnæðinu en hverfaskrifstof-
an er fyrsta útibú félagsmála-
stofnunar og var opnað árið 1974
í Asparfelli.
Við fonnlega opnun útibússins
minntist Ámi Sigfússon formaður
félagsmálaráðs þess, að 20 ár era
liðin síðan Félagsmálastofnun
Reykjavíkur var stofnuð. Á þeim
tíma hefur borgin vaxið og reyndist
nauðsynlegt að koma til móts við
aukna þörf fyrir skipulagða félags-
lega þjónustu í hverfum borgarinn-
ar með stofnun hverfaskrifstofu.
Þröngt var orðið um starfsemina
við Asparfell og því ákveðið að
flytja hana um set. Sagðist Ámi
vonast til að stærri og betri húsa-
kynni auðvelduðu starfsmönnum að
veita íbúunum hjálp til sjálfshjálpar
en það er markmið með starfi Fé-
lagsmálastofnunar.
Á hverfaskrifstofunni era tíu
starfsmenn auk þriggja annarra
starfsmanna Félagsmálastofnunar
sem sinna störfum nátengdum
starfsemi hverfaskrifstofunnar. í
Breiðholtshverfi bjuggu 1. desem-
ber síðastliðinn 24.547 íbúar.
Hverfið hefur nokkra sérstöðu hvað
aldursskiptingu og fjölskyldugerð
varðar í samanburði við önnur
hverfi og era fjölskyldumar tiltölu-
lega bammargar.
Nýja hverfaskrifstofan er tæp-
lega 400 fermetrar að stærð og
skiptist niður í 9 móttökuherbergi,
fundarherbergi, kennslusal, bið-
stofu, kaffistofu, aðstöðu fyrir
ritara og gjaldkera ásamt tilheyr-
andi geymslum og snyrtiaðstöðu.
Skrifstofan er á þriðju hæð og hafa
starfsmenn ákveðið að sinna útköll-
um í heimahús sé þess óskað á
meðan ekki er komin lyfta í húsið.
Teiknistofan Arkó sf., hannaði
innréttingar, Verkfræðistofa Sig-
urðar Thoroddsen sá um hönnun á
Ioftræstikerfi og raflögn, Teikni-
stofan Ljóstækni. Verktaki var
Trésmiðjan Jaðar hf. sem var lægst-
bjóðandi og bauð kr. 7.747.771 eða
81,69% af kostnaðaráætlun.
r vel staðsett, góðar verslanir og áhugaverðir staðir í nassta rtígrenni.
Gildir frá 15. nóv. 1. okt.-14. nóv. er verðið 22.500.-