Morgunblaðið - 10.03.1988, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. MARZ 1988
Forkosningarnar í Bandaríkjunum:
Staðan í forkosn-
ingunum skýrist
NÚ ER George Bush kominn 2/s hluta leiðarinnar á áfangastað,
en leiðarendi er útnefning hans sem forsetafrrmbjóðanda Repú-
blikanaflokksins í kosningunum á hausti komanda. Fylgi Bush
hinum ótvíræða sigri sínum eftir og reynist hlutskarpastur í for-
kosningunum í Illinois, sem fara fram í næstu viku, má hann heita
öruggur um að hreppa hnossið. Bush er þó sjálfur þeirrar skoðun-
ar að meira hafi verið í húfi — kosið hafi verið um sjálft forseta-
embættið. Dole er þó enn ekki af baki dottinn og hefur heitið því
að blaðinu verði snúið við í Illinois. I herbúðum demókrata hafa
línumar ekki skýrst til muna; rikisstjórinn Michael Dukakis mjak-
ast hægt upp á við, en enn sem komið er hefur honum ekki tekist
— ekki frekar en öðmm frambjóðendum demókrata — að ná afger-
andi forystu.
URSLIT REPUBLIKANA
URSLIT DEMOKRATA
Næsta vonlaust má heita fyrir
Dole að ná útnefningu flokksins úr
þessu. Til þess þarf hann að vinna
82% þeirra fulltrúa, sem eftir á að
kjósa og má heita í hæsta máta
ólíklegt að það takist. Kosningasér-
fræðingar vestra benda ennfremur
á aðburtséð frá slíkum talnaleikjum
séu sálfræðileg áhrif ósigurins slík,
að Dole eigi sér ekki viðreisnar von.
Flestum ber saman um að tiltölu-
lega erfitt sé að heyja kosningabar-
áttu í ár. „Þetta tímabil sögunnar
einkennist af íhaldsemi og var-
kámi. Það er ekki stríð og það er
ekki efnahagsöngþveiti, en af því
leiðir að það er erfitt að færa fram
nýjar hugmyndir ef ekki má eyða
til þess neinum peningum,“ sagði
einn ráðgjafa Doles þegar blaða-
menn báru hugmyndafátækt upp á
vinnuveitanda hans..
Hvort sem hugmyndafátækt
þjakar Dole eður ei, verður því ekki
á móti mælt að mönnum þykir
Dole skorta þann eldmóð sem prýða
ætti forsetaframbjóðanda, en hann
hefur Bush. Ekki svo að skilja að
Bush hafí nýjar hugmyndir í poka-
hominu — síður en svo, því hann
hamrar á því að hann ætli að halda
því merki á lofti sem Reagan for-
seti hóf fyrst til himins.
Tryggð Bush við forsetann virð-
ist loks hafa borið árangur, en í
upphafí kosningabaráttunnar var
talið að hún myndi há honum og
að á hann yrði litið, sem hreina
varaskeifu. Eftir því sem á kosn-
ingabaráttuna hefur liðið, hefur
Bush hins vegar tekist að fullvissa
kjósendur um sannfæringu sína og
ERLENT
Rhode Island
H Maryland
Virginía
’Noröur-Karólina
Georgia
Flórida
Mississippi
I Bush ('//J Robertson
^Washington
Rhode Island
||Maryland
Virginia
Noröur-Karólína
Mississippi
I Dukakis
iGore Jackson I Geohardt
KRGN / MORGUNBLAÐIÐ / AM
KRGN / MORGUNBIADID / AM
það sem meira er: honum hefur
tekist að þvo af sér „aulastimpil-
inn“, sem honum var svo mjög núið
um nasir fyrir nokkrum mánuðum.
Dole hefur á hinn bóginn verið
fremur þurr á manninn og þrátt
fyrir að hann þyki koma manna
best fyrir sig orði hefur hann farið
halloka út úr kappræðufundum;
aðallega þar sem rök hans og svör
hafa þótt fremur haldlítil. Þá hefur
það ekki bætt stöðu hans að hann
fer ekki í felur með heift sína í
garð Bush. Bush skiptir hins vegar
sjaldan skapi vegna orða eða gerða
Doles.
Staða Dukakis
Demókrötum virðist ætla að
ganga illa að finna sér forsetafram-
bjóðendur. Dukakis hefur tekið for-
ystuna, en hann á enn langt í land
með að fá útnefningu flokksins.
Miðað við gang mála er aukin held-
ur ekki ólíklegt að enginn frjimbjóð-
endanna verði með meirihluta
landsfundarfulltrúa á bak við sig
þegar demókratar koma saman í
Atlanta síðla í júlí næstkomandi.
Ljóst er að Albert Gore á eftir
að standa í vegi fyrir Dukakis, en
ólíklegt má þó telja að hann fari
fram úr honum. Velgengni Gore á
þriðjudag kom mönnum nokkuð á
óvart og á hann vafalaust eftir að
afla sér meira fylgis vegna hennar.
Blökkumaðurinn Jesse Jackson
kom einnig ágætlega út úr sömu
forkosningum og haldi hann í horf-
inu er allt útlit fyrir að hann verði
í oddaaðstöðu á landsfundinum.
Þessi óvissa í herbúðum demó-
krata líkar repúblikönum afskap-
lega vel. Þeir sjá fram á mikla bar-
áttu á landsfundi Demókrataflokks-
ins, sem muni síst bæta stöðu
flokksins. Demókratar áttu erfítt
uppdráttar fyrir og fari sem horfí
þykir repúblikönum sem þeir hafi
þegar unnið kosningarnar, enda
lýsir Bush því yfir ða hann verði
næsti forseti Bandaríkjanna.
Ég verð næsti for-
seti Bandaríkj anna
- sagði Bush eftir yfirburðasigur sinn á þriðjudag
Washington, Reuter.
GEORGE Bush, varaforseti Bandaríkjanna, vann á þriðjudag
yfirburðasigur í forkosningum repúblikana, sem fram fóru í 17
ríkjum. Bush sigraði í sextán ríkjanna, en Pat Robertson bar
sigur úr býtum í einu þeirra. I forkosningum demókrata, sem
fóru fram i 20 ríkum, varð Michael Dukakis hlutskarpastur, en
Albert Gore kom öllum á óvart fast á hæla honum. Bush hefur
nú þegar aflað sér 2/s þeirra landsfundarfulltrúa, sem hann þarf
til útnefningar og telja fréttaskýrendur vestra, að helsta keppina-
uti hans, öldungadeildarþingmanninum Robert Dole, muni reyn-
ast erfitt að stöðva sigurgöngu Bush úr þessu.
Bush var að vonum sigurreifur
eftir að úrslitin voru kunn og sagði
hann að nú yæri ljóst hver næsti
forseti yrði. „Ég verð næsti forseti
Bandaríkjanna,“ sagði hann á kosn-
ingahátíð, sem stuðningsmenn hans
héldu honum í heimaborg hans,
Houston í Texas.
Sigurvegararnir
Bush fékk 585 fulltrúa kjörna á
þriðjudag og hefur hann nú sam-
tals 774 landsfundarfulltrúa á
sínum vegum. Til þess að hljóta
útnefningu landsfundarins þarf
hann stuðning að minnsta kosti
1.139 fulltrúa.
Robert Dole vann ekki í neinu
Dukakls: 8 riki
Flórída, Georgla, Hawaii, Idaho,
Maryland, Massachusetts, Rhode
Island, Texas, Washington
Gore: 6 ríki
Arkansas, Kentucky, Nevada, Noröur-
Karóllna, Óklahóma, Tennessee
Jackson: 5 rlki
Alabama, Georgla, Louisíana,
Mississippi, Virginla
Gephardt: 1 ríki
Missouri
REPÚBLIKANAR
Bush: 16 ríki
Alabama, Flórlda, Georgla, Kentucky,
Louislana, Maryland, Massachusetts,
Missouri, Mississippi, Noröur-Karóllna,
Óklahóma, Rhode Island, Tennessee,
Texas, Virginía
Robertson: 1 riki
Washington
Reuter
Michael Dukakis og kona hans Kitty fagna sigri á miðvikudagsmorgun.
KHGN / MORGUNBLAÐIÐ / AM
þeirra ríkja, sem kosið var í á þriðju-
dag, en aflaði sér þó 112 fulltrúa,
svo samtals á hann nú vísan stuðn-
ing 232 fulltrúa á landsfundi repú-
blikana, sem haldinn verður -r New
Orleans um miðjan ágúst. Til þess
að hljóta útnefningu þarf hann að
vinna 82% allra fulltrúa, sem eftir
á að kjósa um, en til þess segja
fréttaskýrendur að Dole þurfi á
kraftaverki að halda.
Gíbraltar:
IRA-sprengjan hefði get-
að valdið miklu manntjóni
Madríd. Dyflínni. Reuter.
FULLTRÚI innanríkisráðuneytis Spánar sagði í gær að í
bílsprengju írsku hryðjuverkamannanna þriggja, sem myrtir voru
í Gíbraltar á sunnudag, hefðu verið 64 kíló af sprengiefni og 34
kíló af sprengikúlum og málfmflísum. Að hans sögn hefði sprengj-
an getað valdið miklu manntjóni. Eftir atvikið á Gíbraltar hefur
hinn ólöglegi írski lýðveldisher (IRA) misst 18 liðsmenn það sem
af er árinu. IRA-liðsmennirnir, sem skotnir voru á sunnudag, voru
helztu sprengjusmiðir samtakanna.
Að sögn fulltrúa innanríkisráðu- hafi ætlað að leggja henni við
neytisins í Madrid rannsakar
spænska lögreglan nú hvort fjórði
IRA-liðsmaðurinn leynist á Spáni.
Lögreglan fylgdist með hryðju-
verkamönnunum í nokkrar vikur
og gerðu brezkum yfirvöldum við-
vart. Tóku þeir bifreiðina, sem
sprengjan fannst í, á leigu á
Spáni. Fannst hún í fyrradag í
Marbella á Spáni. Er talið að þeir
bústað landsstjórans á Gíbraltar,
en þar höfðu þeir lagt annarri bif-
reið skömmu áður en þeir voru
myrtir. Klukka, sem fannst við
sprengjuna, var stillt á 11:20 ár-
degis, eða sama tíma og hermenn
marséra að bústað landsstjórans.
Sú athöfn dregur jafnan að sér
ferðamenn.
Margaret Thatcher, forsætis-
ráðherra Bretlands, þakkaði
Felippe Gonzalez, forsætisráð-
herra Spánar, í gær fyrir sam-
starfvilja, sem spænska lögreglan
hefði sýnt.
Gripið verður til mikilla öryggis-
ráðstafana í írska lýðveldinu og á
Norður-írlandi vegna heimflutn-
ings líka liðsmanna IRA. Fjöl-
skyldur mannanna þriggja hafa
beðið um áð líkin hafi ekki við-
komu í Bretlandi, heldur ' verði
flogið til Dyflinnar og ekið þaðan
til Belfast.
í fyrradag gerði brezki herinn
óvirka eina stærstu sprengju, sem
IRA hefur ætlað að sprengja. Hún
var falin á bak við limgerði
Reuter
Bifreið írsku hryðjuverkamannanna, sem fannst í Marbella á Spáni
með öfluga sprengju í farangursgeymslunni.
skammt frá landamærum írlands.
í henni voru 650 kíló og tók það
margar klukkustundir að gera
hana óvirka.