Morgunblaðið - 13.12.1988, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. DESEMBER 1988
15
V^terkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiöill!
EILIFÐARHAFIÐ
ER LÍTILL POLLUR
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Jón úr Vör: ÞORPIÐ. 4. útgáfa.
Teikningar: Kjartan Guðjónsson.
Vaka-Helgafell 1988.
Það eru til fleiri en ein útgáfa af
Þorpinu eftir Jón úr Vör. Frumút-
gáfan kom út 1946. Endurskoðuð
og aukin útgáfa kom út 1956. í
henni voru felld niður fimm ljóð
frumútgáfunnar, en fímmtán ljóðum
bætt við úr síðari bókum. Sú útgáfa
sem hér er vikið að er hin fjórða í
röðinni (samhljóða þriðju útgáfu) og
eru sömu ljóð í henni og frumútgáf-
unni, aðeins nokkrar orðabreytingar.
Nýja útgáfan er afar falleg og
aðgengileg með teikningum Kjart-
af máli hans lært. Hann leiðir rök
að því að Bretland eigi að standa
fyrir nýju átaki í aðstoð við þriðja
heiminn. Ríkisstjórn Thatcher hafí
tekizt að hefja breytingu á brezku
efnahagslífí, sem eigi eftir að skila
margföldum ávöxtum, þegar fram
líða stundir. Bretar hafí ríka ástæðu
til að standa sig í stykkinu, sem
ein af miðstöðvum alþjóðlegs fjár-
magns og mörg þessara landa séu
nú þegar orðin mikilvæg viðskipta-
lönd. Einnig sé ekki hægt að ein-
angra brezkt samfélag frá um-
heiminum: Ófarir ríkja þriðja heims-
ins myndu bitna á Bretum engu
síður en öðrum íbúum Vesturlanda.
Leiðin, sem hann telur farsælasta
til lausnar þessum alþjóðlega við-
skiptavanda, eru aukin viðskipti,
meira frelsi í fjárfestingum, minni
aðstoð og lán. Hann leggur til að
fjármálastofnanir dreifi áhættu
sinni af lánum til þriðja heims ríkja
með því að selja þau með afföllum.
Sömuleiðis telur hann að breytinga
sé þörf á starfsemi Alþjóðabank-
ans. Yfir 35 þróunarríki hafí hluta-
bréfamarkaði, sem flestir séu veikir
og háðir ströngum reglum, sérstak-
lega um erlenda fjárfestingu. Bráð-
nauðsynlegt sé að efla þá markaði
og losa um hömlur á þeim. Eitt
lykilatriðið til að losna við erlendar
skuldir sé að heimila erlenda fjár-
festingu. Með henni komi fjármagn
inn í efnahagslífíð, sem skápi ekki
erlend lán. Svona aðgerðir efli líka
einkarekstur, sem sé nauðsynlegt.
Einnig þurfi ríki á Vesturlöndum
að hafa markaði sína opna, ekki
sízt fyrir landbúnaðarvörur, en
mörg merki um hið gagnstæða
megi sjá til dæmis í starfsemi Evr-
ópubandalagsins.
Hér eru settar fram ýmsar skyn-
samlegar röksemdir um hin mikil-
vægustu mál, sem full ástæða er
til að kynna sér.
Verd..
oggæói
tara saman
hjáokkur
herra'
Imsiö
Laugavegi 47
Sími 291 22.
Einn dag segir dauðinn við lífíð:
Ó, Ijá mér skel þína, bróðir.
eymuhdssoh
ans Guðjónssonar, enda á Kjartan
auðvelt með að setja sig inn í heim
Þorpsins.
Þorpið er sprottið úr bernsku- og
æskuumhverfi Jóns úr Vör á Pat-
reksfírði og nýtur kynna Jóns af
öreigaskáldunum sænsku og þeim
skáldum öðrum sem ortu af raunsæi
um daglegt líf alþýðufólks. Ljóðun-
um var frá upphafí fagnað af gagn-
rýnendum, en það tók lesendur
nokkurn tíma að venjast ljóðforminu
sem er órímað. Þorpið er orðið
klassískt fyrir löngu og vegna þess
og annarra ljóðabóka sinna telst Jón
úr Vör meðal helstu samtímaskálda.
Einhvem veginn fínnst mér að
Þorpið hljóti að höfða mest til ungs
fólks. Það er kannski vegna þess
að ég kynntist því ungur og það
hafði mikið gildi fyrir mig.
Eitt ljóðanna í Þorpinu heitir Lítil
skel:
Lítil skel
á litlu hafi.
Þú heldur kannski, að pollurinn þinn
sé hafið,
þú heldur kannski, að allar bárur brotni
við strönd lítilla sæva,
HIMMLERS
Jón úr Vör með fjórðu útgáfu
Þorpsins.
að þegar lítil skel sekkur í lítið djúp
með allri áhöfn — sex malarsteinum -
sé ekki til annað haf
hafið mikla
haf dauðans.
Og faðir þinn kyssir þig, er hann fer til skips,
og tekur ekki af baki sér svartan
sjómannspokann. ■
Eilífðarhafið
er kannski
lítill pollur.
eftir Þór Whitehead
Sameining íslands og Hitlers - Þýska-
lands var á dagskrá hjá Heinrich Himmler
yfirforingja SS og þýsku lögreglunnar í
Berlín 1936. Erindreki Himmlers, SS
foringinn Paul Burkert, fór um ísland og
reyndi að veiða innlenda ráðamenn í net
sitt.
Himmler mælti til vináttu við Hermann
Jónasson forsætisráðherra með sér-
stæðum hætti. Einnig sendi hann hingað
hóp SS-manna og Gestapoforingja sem
síðar urðu kunnir um allan heim fyrir
fjöldamorð, undirróður og njósnir.
Þjóðverjar höfðu uppi áform um stóriðju-
framkvæmdir á íslandi, landnám og
byltingarþjálfun.
Þór Whitehead fylgir í bókum sínum
itrustu kröfum sagnfræðinnar en tekst
jafnframt að hrífa lesendur sína með
Ijósri og lifandi frásögn.
Vinnubrögð Þórs og still hafa áunnið
bókum hans sess á metsölulistum.
RITVELIN
sem fylgir þér hvert sem er
Ferðaritvól í sérflokki einungis 6,5 kg og með innbyggðum
spennubreyti, loki og handfangi.
Skólaritvél I sérflokk! með lyklaborð aðlagað að fingrunum sem
auðveldar hraða og villulausa vélritun.
Skrifstofuritvél I sérflokki meö ásláttarjafnara, síendurtekningu á
öllum tökkum, leiðróttingarminni o.m.fl. sem tryggir góðan frágang
án fyrirhafnar.
OLYMPIA CARRERA
er tengjanleg við ailar tölvur.

—Li i-----
ÚTSÖLUSTAÐIR:
Penninn, Hallarmúla 2, Austurstræti 10, Kringlunni, Rvk.
Tölvuland viö Hlemm, Rvk.
Bókabúð Brynjars, Sauöárkróki.
Bókabúðin Edda, Akureyri.
Bókhlaðan, (safirði.
Bókaskemman, Akranesi.
Fyrirtækjaþjónustan, Hvolsvelli.
K.f. A-Skaftfellinga, Höfn.
Tölvuvörur, Skeifunni 17, Rvk.
K.f. Árnesinga, Selfossi.
K.f. Borgfirðinga, Borgarnesi.
Prentverk Austurlands, Egilsstöðum.
Radíóver, Húsavík.
Bókabúð Böðvars, Hafnarfirði.
Stapafell, Keflavík.