Morgunblaðið - 19.12.1989, Síða 66

Morgunblaðið - 19.12.1989, Síða 66
Bé - - ,MÖRGÚXB1-\ÐIÐ .ÞIiIDJiaDAaUlt 3§í ÚESEMBER J$B Viðhorf BHMR til viðræðna EFTA-EB Hér fer á eftir samþykkt launa- málaráðs BHMR varðandi EFTA-EB-viðræðurnar: 1. Inngangur Ljóst er að staða íslands í EFTA- EB-viðræðunum sem nú standa yfir hlýtur að mótast af þeirri staðreynd að íslendingar eru smáþjóð sem byggir afkomu sína á takmörkuðum náttúruauðlindum. Því verður að gæta ýtrustu varfærni í samningum við stærri efnahagslegar heildir. Styrkur íslands í viðræðunum er ekki ljós né hversu eftirsóknarvert það er fyrir EB að eiga viðskipti við okkur. Engu að síður hlýtur afstaða BHMR sem heildarsamtaka háskólamenntaðra opinberra starfs- manna til viðræðnanna að mótast af eftirfarandi þremur atriðum: (1) stöðu BHMR sem heildar- samtaka stéttarfélaga: (2) stöðu BHMR sem hagsmuna- samtaka háskólamanna, (3) stöðu BHMR sem almennra hagsmunasamtaka í þjóðfélaginu. 2. Aðdragandi viðræðna EFTA og EB: Árið 1984 var haldinn sameigin- legur fundur ráðherra EFTA- og EB-ríkja í Lúxemborg. Þar var ákveðið að hefja viðræður um auk- ið samstarf ríkjanna á sviðum við- skipta-, vísinda-, mennta- og um- hverfismála. Þessar viðræður EFTA og EB („Lúxemborgarferillinn") skiluðu þó litlu vegna þess að EB- ríkin ákváðu að setja skjótan sam- runa EB-ríkjanna á oddinn. Með sameiginlegum lögum (1987), ein- ingarlögunum, var tekin stefnan á sameiginlegan innri markað EB- ríkjanna fyrir árslok 1992. TULIPANAR TILHEYRA JÓLAHALDI Eru komnir í blómaverslanir! Bætið lífið með blómum 7 Blómamiðstöðin hf. í desember 1988 komu tillögur frá framkvæmdastjórn EB um að hleypa nýju lífi í viðræður EFTA- og EB-ríkja. Markmiðið var að koma á óhindruðum flutningum á vörum, þjónustu, fjármagni og fólki og kanna möguleikann á samruna Evrópu í eitt evrópskt efnahags- svæði, EES. Viðræður embættis- mannanefnda hafa staðið þetta ár í hópum um vöruviðskipti, þjónustu- viðskipti, atvinnu- og búseturétt, ,jaðarverkefni“ (þ.e.a.s. umhverfis- og neytendamál o.fl.) og réttarregl- ur og stofnanir. í skýrslu utanríkis- ráðherra er helstu niðurstöðum embættismannaviðræðna lýst þannig: — að óhindruð vöruviðskipti á evrópsku efnahagssvæði verði að grundvallast á reglum um sölu- hæfni vöru og annaðhvort stefnt að tollabandalagi eðá friverslunar- svæði; — að óhindraðir fjármagnsflutn- ingar geti orðið regla gagnvart öll- um ríkjum heims; — að óhindruð þjónustuviðskipti virðast framkvæmanleg innan evr- ópska efnahagssvæðisins; — að óhindruð atvinnu- og bú- seturéttindi virðast framkvæman- leg innan evrópska efnahagssvæð- isins; — að aukið samstarf um jaðar- verkefni sé mögulegt; — að. nauðsynlegt sé að EFTA- ríkin taki þátt í ákvörðunum með EB um það sem varðar evrópskt efnahagssvæði framtíðarinnar. Sjá skýrslu utanríkisráðherra um „atriði sem ræða verður í samninga- viðræðum". Ekki er formlega ráðgert að ræða aðild EFTA eða einstakra EFTA- ríkja að EB. En ofangreind við- ræðuefni bera með sér að EFTA og EB ætla sér að stefna að sam- „Sameiginlegur vinnu- markaður og full og gagnkvæm búseturétt- indi allra íbúa EB- og EFTA-ríkja eru án vafa ógnun við menningar- legt sjálfstæði Islend- inga. Af þessari ástæðu telur BHMR að íslend- ingar geti ekki gengið að skilmálum EB um frjálsan búsetu- og at- vinnurétt.“ runa á sama viðskiptalegum grund- velli og tengir EB-ríkin saman. En það sem gerði EB-ríkjum endanlega fært að mynda eitt efnahagssvæði voru ekki einungis hinar viðskipta- legu forsendur heldur einnig stórir sameiginlegir sjóðir um landbúnað og byggðastefnu til að tryggja efna- hagslega og félagslega velferð í öllum ríkjum EB. Ekki er gert ráð fyrir að samruni EFTA- og EB- ríkja taki til þessara sjóða. Með því að fallast á „aquis communautaire“ (EB-réttur) sem umræðugrundvöll hafa EFTA-ríkin einnig fallist á að EB-réttur verði ráðandi. 3. Afstaða BHMR sem almennra hagsmunasamtaka í þjóðfélaginu BHMR géngur út frá því í fyrsta lagi að með viðræðum tEFTA- og EB-ríkja sé ekki stefnt að aðild ís- lands að EB. í öðru lagi gengur BHMR út frá því að viðræður ís- lendinga við EB byggist á gagn- kvæmum forsendum aðila um eigið efnahagslegt og félagslegt sjálf- stæði. I þriðja lagi má vera ljóst að viðræður við EB-ríkin breyta ekki stefnu þeirra og sjóðakerfi í landbúnaði, fiskveiðum og byggða- málum en í þeim efnum fer lítið fyrir þeim fríðindum sem kennd eru við frelsin fjögur. íslendingar hljóta á sama hátt að gæta hagsmuna sinna í sjávarútvegi, landbúnaði og byggðamálum. Verkaskipting^ og atvinnustig: Atvinnulíf á íslandi er fábreytt og þjóðin er fámenn. Fiskur og orka gegna lykilhlutverkum. Þátttaka Islands í evrópskum efnahagssam- runa myndi að öllum líkindum fyrst og fremst byggjast á þróun fram- leiðslu á þessum aðföngum og leiða til vaxandi einhæfni atvinnulífs. Hagkvæmnisrök og hagfræðilega skynsamleg verkaskipting innan stórrar efnahagslegrar heildar mælir með því en önnur rök gilda fyrir þjóðríkið. Áhrifin af evrópsk- um samruna á atvinnustig og at- vinnulíf gætu þess vegna orðið mik- il og myndu staðfesta enn betur hlutverk íslands sem hráefnisfram- leiðanda í vérkaskiptingu á nýjum markaði. Fullvíst má telja að slíkt myndi leiða til brottflutnings fjölda margra af landinu í leit að fjöl- breyttari atvinnutækifærum. Óbeinu áhrifin á fjölskrúðugt menningarlíf skyldu heldur ekki vanmetin. BHMR telur óskynsamlegt að taka skref sem kunna að leiða til enn frekari einhæfni atvinnulífs. Nauðsynlegt er að líta til allra val- kosta með tilliti til fleiri en eins markaðar til að renna stoðum und- ir fjölbreytt framleiðslukerfi og at- vinnulíf. „Frelsin fjögur": Helstu einkenni samstarfssamn- ings EB-ríkjanna er áherslan á „frelsin fjögur“, þ.e. frjáls viðskipti með vörur, fjármagn og þjónustu og ftjáls réttur til búsetu og at- vinnu. Frelsi til vöruviðskipta: í grundvallaratriðum er afstaða BHMR til frjálsra viðskipta með vörur ekki neikvæð. EB-ríkin hafa miklar takmarkanir á viðskiptum með landbúnaðarvörur og fisk en talsvert fijálsræði með iðnaðar- varning. Hagsmunir íslenska hag- Braun hugsar fyrir öllu Brauðristin sem beðið var eftir Þegar þei r hjá BRAUN snéru sér að þv( aö betr- umbæta brauðristina stóð ekki á nýjum hug- myndum og formskynjunin var óaðfinnanleg eins og fyrri daginn. Aðalnýjungin var CONT- ROL SENSOR, þ.e. HITASKYNJUN, sem við endurskin hitans frá brauðinu slekkur á rist- uninni á réttu andartaki. Ristunin verður hvorki of né van, heldur einfaldlega rétt — eða réttara sagt alltaf eftir þínum smekk. SKOÐUM ÞETTA NÁNAR: 1. A þessari teikningu sjáum við hvernig hitaskynjarinn virkar. 2. Brauðristin er svo vel ein- angruð að hitinn á ytra borði fer ekki yfir likamshitastigið. 3. Sjáið þessa einföldu lausn á brauömylsnubakkanum. 4. Rafmagnssnúran á sínum staðog þú dregurhanaúteftir þörfum. 5. (Tlmarofi) og slökkvari hlið -við hlið. Þú finnur þann ristun- artfma sem er þér að skapi. \|e^ 6. Og ekki má gleyma þvl hve gott er að hita upp rúnnstykk- in á nýju BRAUN brauðristinni — sem senn verður þín. YS- A&07 Borgartúni 20 og Kringlunni

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.