Morgunblaðið - 11.12.1990, Blaðsíða 1
88 SIÐUR/B
STOFNAÐ 1913
282. tbl. 78. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 1990
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Gísli Sigurðsson í samtali við Morgunblaðið á leið til London:
írakar ráðgera að halda
hluta Kúvæts eftir innrás
Gísli Sigurðsson læknir og
eiginkona hans Birna
Hjaltadóttir á Heathrow-
flugvelli í gær. Birna fellir
tár af gleði yfir að endur-
heimta bónda sinn frá Kúv-
æt eftir þriggja mánaða
aðskilnað.
London. Frá Jóhönnu Kristjónsdóttur, blaðamanni Morgunblaðsins.
FAGNAÐARFUNDIR urðu með Gísla Sigurðssyni lækni og Birnu
Hjaltadóttur eiginkonu hans er þau hittust á Heathrow-flugvelli í
London í gærkvöldi eftir langan aðskilnað. Flugið frá Amman tafð-
ist nokkuð vegna slæmra veðurskilyrða í London. I vél jórdanska
flugfélagsins frá Amman spurðist út að „gestur“ væri um borð og
var þá í snarhasti komið með kampavín og osta og flugliðar og far-
þegar fögnuðu ákaft. Það kom fram í samtali blaðamanns við Gísla
á leiðinni að hann hefði áreiðanlegar heimildir íraskra vina sinna
fyrir því hvernig íraksher hefði skipulagt að bregðast við árás Banda-
ríkjamanna sem reiknað væri með að yrði úr lofti. írakar væru tilbún-
ir að gefa hluta af Kúvæt eftir að því tilskyldu að þeir fengju vatns-
ból í norðurhluta landsins, olíulindir og tvær eyjar undan ströndum
landsins. Blaðamaður hefur fregnað um svipaðar áætlanir hjá ónafn-
greindum heimildarmönnum innan Irakshers.
Gísli sagði að hann hefði áreiðan-
legar heimildir íraskra vina sinna
fyrir því hvernig íraksher hefði
skipulagt að bregðast við árás
Bandaríkjamanna sem reiknað væri
með að yrði úr lofti.
Bandaríkjamenn hygðust ráðast
inn í suðurhluta Kúvæt og írakar
myndu fljótlega hörfa til Mud-
airah-fjalla nokkru fyrir norðan
Kúvæt-borg. Þeir myndu síðan fall-
ast á samningaviðræður um að
Kúvætar héldu syðri hluta landsins
Evrópa:
Oveður veld-
ur mannljóni
London. Reuter.
MIKIÐ vetrarríki er nú á
meginlandi Evrópu og hafa
átján manns farist undan-
farna daga af þess völdum,
samgöngur eru víða í lama-
sessi og jörð er víðast hvar
snævi þakin.
í Sviss hefur ekki snjóað jafn-
mikið síðan árið 1987. Víða hafa
snjóflóð fallið og göngin milli
Ítalíu og Frakklands í gegnum
Mont Blanc lokuðust vegna
fannfergis. Öngþveiti skapaðist
á Spáni þar sem þijátíu fjaljveg-
ir lokuðust. Aftakaveður á Ítalíu
olli því að sjór flæddi yfir Mark-
úsartorgið í Feneyjum og hefur
vatnselgur ekki orðið meiri þar
í þrjú ár.
Dauðsföllin af völdum veðurs-
ins eru flest rakin til umferðar-
óhappa. Þrír fórust í Frakk-
landi, fjórir í Svíþjóð, þrír í Sviss
og átta á Bretlandi, þar sem
veðrið hefur heldur gengið niður
eftir nær linnulausa snjókomu
síðan á föstudag.
Sjá frétt á bls. 38.
Irak
Saudl-Arab
en þar eru verulegar olíulindir fyrir
sunnan bæinn Jahrah.
írakar væru þá að eigin áliti í
sterkri aðstöðu til að kreflast norð-
urhlutans frá Mudairah-ijöllum upp
að núverandþ en mjög óljósum
landamærum íraks og Kúvæt þar
sem heitir Safwan. Nokkru fyrir
sunnan landamærastöðina eru olíu-
lindir en einnig vatnsbólið Raud-
hatain sem írökum væri ekki síður
mikiivægt að ná yfirráðum yfir en
olíulindunum.
Frá Mudairah-ijöllum til Safwan
var áður einskisniannsland en Kú-
vætar fengu Sameinuðu þjóðirnar
til að samþykkja að þeir fengju þær
í sinn lilut 1960 án þess að írakar
væru nokkru sinni sáttir við það.
Gísli Sigurðsson segir að þar sem
írakar hafi aldrei ráðið súðurhluta
Kúvæts væri alls ekki útilokað að
þeir gætu fellt sig við þetta, að
fengnu vatnsbóli í norðri, olíulind-
unum áðurnefndu og eyjunum
tveimur sem hvað mest hefur verið
þvargað um milli þjóðanna.
Þessa _ kenningu um
„stríðstaktík" íraka hafði ég einnig
heyrt í Bagdad eftir ónafngreindum
heimildum innan írakshers og vita-
skuld ekki staðfestum.
Gísli segist aldrei hafa óttast að
komast ekki úr landi því íraskur
vinur hans hafi verið búinn að
leggja á ráðin um að þeir færu
gangandi yfir fjalllendi til Tyrk-
lands eða með þyrlu til Sýrlands.
Sjá nánar á bls. 40-41.
Morgunblaðið/Malcolm Linton-AP
Matvælaskorturinn í Sovétríkjunum:
Vilyrði frá EB um aðstoð
Brussel. Houston. Moskvu. Reuter.
Fjármálaráðherrar Evrópubandalagsins hafa veitt Sovétmönnum
vilyrði fyrir aðstoð vegna matvælaskortsins í Sovétríkjunum. Jam-
es Baker, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, sagði í gær að vænta
mætti aðstoðar frá bandarískum stjórnvöldum.
Fjármálaráðherrar ríkja Evr-
ópubandalagsins samþykktu í gær
í grundvallaratriðum áætlun um
matvælaaðstoð við Sovétríkin.
Nokkur ágreiningur er þó enn um
það með hvaða hætti sú aðstoð
eigi að vera en um það verður fjall-
að á leiðtogafundi bandalagsins
sem hefst á föstudag. Norman
Lamont, fjármálaráðherra Bret-
lands, sagði við fréttamenn að
líklegast væri að aðstoðin yrði
lægri en þeir 54 milljarðar
íslenskra króna sem framkvæmda-
stjórn EB hefur lagt til.
Míkhaíl Gorbatsjov, forseti Sov-
étríkjanna, veittist harkalega að
aðskilnaðarsinnum í ríkinu í ræðu
sem hann hélt í miðstjórn sovéska
kommúpistaflokksins í gær. „Ég
segi það opinskátt að öfgafull þjóð-
ernisstefna er mesta hættan sem
steðjar að landi okkar,“ sagði Gör-
batsjov, sem kaus að veita ekki
viðtöku friðarverðlaunum Nóbels í
Ósló í gær vegna ástandsins heima
fyrir. Miðstjórn flokksins kom sam-
an til að undirbúa fulltrúaþing
Sovétríkjanna sem hefst í næstu
viku. Gorbatsjov sagði að komm-
únistaflokkurinn yrði að snúa vörn
í sókn gegn aðskilnaðarsinnum
sem komist hafa til valda í sex af
fimmtán lýðveldum Sovétríkjanna.
Forsetinn vísaði því á bug að hann
vildi blása lífi í dauðvona heims-
veldi. „Rússneska heimsveldið leið
undir lok árið 1917. Margt sem
síðan hefur gerst er fordæmingar
vert — ranglæti og glæpir gegn
mörgum þjóðum. En við skulum
ekki draga í efa þann ávinning sem
þjóðirnar hafa haft af aðild sinni
að Sovétríkjunum.“
Sjá „Heinisbyggðinni stafar enn
hætta af..“ á bls. 39.