Morgunblaðið - 14.11.1991, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 1991
Minning:
Baldvin Þ. Kristjánsson
fv. félagsmálafulltrúi
Fæddur 9. apríl 1910
Dáinn 3. nóvember 1991
Ekki kom mér á óvart að heyra
lát Baldvins nú. Fyrir fáum mánuð-
um varð ég honum samferða frá
Kópavogi til Reykjavíkur. Þá gekk
Baldvin við staf og virtist orðinn
hrumur. Aldurinn var orðinn nokk-
ur — rúm 80 ár. Hann lifði ákaf-
lega virku lífí, kom víða við, bæði
innan Samvinnuhreyfíngarinnar
og á akri þjóðlífsins. Minnisstæð
munu mörgum útvarpserindi hans,
einkum um daginn og veginn. Þar
var hann oft skorinorður og þorði
að láta í ljós skoðanir sínar. Og
alltaf fannst mér Baldvin ljá hinum
jákvæðu öflum fylgi sitt. Hann
þýddi nokkrar bækur eftir dr. Nor-
man Vincent Peale. Fjalla þær all-
ar um listina æðstu: að lifa lífínu
þannig að til gagns og gaman sé
sjálfum okkur og öðrum. Sumir eru
raunar í vafa um, að hægt sé áð
gefa ráðleggingar í því efni. Lífíð
er það flókið ferli, að hveijum virð-
ist að mestu henta sinn háttur.
Enginn vafi finnst mér á því leika,
að Baldvin muni hafa lagt vinnu í
að þýða jjessi rit hins fræga dokt-
ors til að auðga mannlífið, veita
straumum reynslu gáfaðs og vel-
viljaðs manns til alþjóðar.
Nokkrar minningar á ég um
Baldvin. Fyrst man ég eftir honum
norður í Fljótum, þegar ég átti
hlut að því að leiða hann, ásamt
fylgdarmanni, á rétta leið í hríðar-
veðri er hann kom af Sigluíjarðar-
skarði. Þeim kom ég fyrir í Lamba-
nesi, hjá frænku minni og manni
hennar, yfír nóttina, sem þá fór í
hönd. Þetta mundi Baldvin alla tíð.
Eitt sinn var ég á leið í áætlunar-
bifreið norður í land að haustlagi.
Var ég kominn í Fornahvamm, en
för minni var annars heitið til
Blönduóss, enda hafði ég greitt
fargjaldið þangað við upphaf ferð-
ar í Reykjavík. Þarna var sest að
snæðingi. Þá var það að ég hitti
Baldvin Þorkel. Hann var sjálfur í
för norður í Húnavatnssýslu á veg-
um Sambandsins sem erindreki.
Hann bauð mér far með sér, sem
ég þáði. Er mér ógleymanlegt að
hafa fengið tækifæri til að ræða
við, þennan vel þugsandi mann
þessa vegalengd. Á leið um Víðidal
sagði hann mér frá því er hann
var við snúninga sumarlangt á
bænum Þórukoti, sem blasir við
augum þegar ekið er nefnda leið.
Á bænum Giljá í Þingi var áð. Þar
var þá sonur Baldvins í sumardvöl
— Kristján, sem nú er þekktur sem
læknir. Við ræddum við heimil-
isfólkið á Giljá, bræðurna Sigurð
og Jóhannes Erlendssyni, svo og
ráðskonu þeirra. Vel fór um son
Baldvins á bæ þessum, það sá ég
glöggt, þann stutta tíma sem við
vorum gestkomandi þarna.
Eg rek ekki æviatriði Baldvins
Þorkels hér, það gera aðrir. En ég
minnist hans hér og þakka kynnin.
Með kveðju til aðstandenda.
Auðunn Bragi ’Sveinsson
Vinir minn, Baldvin Þ.
Kristjánsson, er látinn. Ég sit
héma með bréfíð frá honum sem
mér barst í hendur nokkrum dög-
um eftir lát hans. Eitt bréf af
UTSALA
Adeins 4 verð:
9901490,. 1.990,- 2490,-

Laugavegi 11 - Simi:21675
SKOUTSALA
Opnar ó morgun með vandaða skó
af heildsölulager frá Axel 0.
Einnig mikið úrval af
verksmiðjulager beint frá Portúgal.
Barnaskór - kuldaskór - herraskór - dömuskór
Stendur aðeins í eina viku!
mörgum sem hann skrifaði mér til
þ'arlægra landa; bréf frá honum
og til hans voru orðin fastur þáttur
í minni tilveru. En í gleði minni
yfir trygglyndi hans og okkar dýr-
mæta vinskap gleymdi ég að muna,
vildi ekki muna, dauðleikann, þrátt
fýrir þá vissu að eitt sinn skal
hver deyja. Og Iíkt og hann sagði
sjálfur í sínu eigin bréfi: „Svona
er lífið; bilið er mjótt milli blíðu
og éls.”
Vinskapur okkar var einstakur,
sérstakur og fullur virðingar á
báða bóga. Við hittumst fyrst og
kynntumst fyrir nær 12 árum.
Baldvin þá um sjötugt en ég tæp-
lega tvítug, við bæði ung. Hann
sá mig sem Láru í Kertaloga Jök-
uls heitins Jakobssonar og var
bergnuminn í einlægni sinni. Eftir
leikinn kynnti hann sig og spjall-
aði, bónusinn var að við vorum
bæði að vestan. Þetta var aðeins
upphaf góðrar og gefandi vináttu
og síðar þá höfum við hist, ekki
reglulega en þó aldrei liðið of langt
á milli. Minningarnar koma til baka
í brotum sem raðast í óijúfanlega
heild, heild sem er mikilvægur hluti
sjálfs mín.
Við sköpuðum hefð til handa
vinskap okkar, hittumst yfir há-
degissnæðingi og ræddum málin.
Alþjóðamál, landsmálin og eigin
málefni. Baldvin hlustaði vel,
hlustaði á þroskasögu ungrar
manneskju, tók þátt í gleði hennar
og sorg. Ávítaði aldrei, skammað-
ist aldrei, en lagði ýmislegt til.
Ósjaldan í öndvegis spakmælum.
Við vorum ekki alltaf sammála,
en að vissu leyti gerði það málefn-
in og umræðurnar meiri ögrandi
og spennandi og án efa vinskapinn
ríkari.
Baldvin skynjaði lífið í fleiri lit-
um en svörtu og hvítu, hann sá
allt litrófið. Fas hans var fágað
og virtist yfirvegað eftir árin og
reynsluna af lífínu, en ástríðurnar
fyrir mönnum og málefnum voru
brennheitar og loguðu tungur
þeirra á stundum glatt. Þrátt fyrir
aldinn líkamann þá var sálin svo
ung, síung.
Það var mikill fengur að kynn-
ast þeirri manneskju, sem hann
Baldvin var. Hann tilheyrði ann-
arri kynslóð, hugsaði öðruvísi, tal-
aði öðruvísi og var öðruvísi en
aðrir af mínum annars góðu vinum.
Hann kynnti mig fyrir öðrum tíma,
fyrir sjónarmiðum og hugsunar-
hætti fólks sem var ekki gerspillt
og breytti ekki líkt og fórnardýr
efnislegra gæða. En hann stað-
næmdist ekki þar, því hann hafði
áhuga á nútímanum og sýndi hon-
um umburðarlyndi og skilning.
Mér ar afar minnisstætt þegar
þau hjónin Baldvin og Gróa glöddu
okkur með nærveru sinni við brúð-
kaup okkar Rúnars fyrir rúmu ári.
Þá tók Baldvin til máls og mæltist
vel eins og vænta mátti af jafn'
menntuðum manni. Hann talaði
af mikilli virðingu og visku um
vináttu okkar og það „framtíðarút-
sýni” sem hann sá blasa við okkur
hjónunum „heima á skerinu”. Orð
hans voru gimsteinar sem bjuggu
um sig í hjarta mínu.
Á heimleið með nýtt líf’undir
belti var ég full tilhlökkunar að
deila með honum og öðrum heima
þessu stórmerki ... en eins og lífið
kallast á við dauðann, kallast dauð-
inn á við lífið. Orðin hans munu
lifa með mér og ég læt þau um-
vefja mig þar sem hann bréfleiðis
samgladdist mér af hjarta með
vaknandi og vaxandi líf hið innra
með mér, eins og hann orðaði það
Guðrún Hjörleifs-
dóttir - Minning
Fædd 20. júní 1904
Dáin 12. október 1991
Elskuleg amma okkar Guðrún
Hjörleifsdótti er dáin, flogin inn í
guðsríkið, áður en hún vissi af inn
í fögnuð endurfunda við móður er
hún missti svo ung og saknaði
sárt lengi, eiginmann, föður, son,
systkini og vini, sem öll hafa styrkt
hana og umvafið.
Við finnum hana í hugskoti okk-
ar glaða og bjarta. Reyndum að
hugsa okkur hana þannig við jarð-
arförina sem fram fór þann 18.
þ.m. í Hafnaifyarðarkirkju. Sú
stund færði öllum blessun, sem þar
voru staddir og vil ég þakka bæði
presti og Ljóðakórnum aðdáanlega
frammistöðu og andríki. Þessi
aldna móðir fylgdist með öllum
sínum afkomendum, lifði og
hrærðist í sorg þeirra og gleði.
Heitasta ósk hennar var að allir
lifðu í sátt og fyrirgefningaranda
og gekk hún á undan með fordæmi
og fyrirgaf og skildi ungar sálir.
Oft heyrðum við hana kalla ef
slettist upp á vinskapin hjá
systninum „Elskið friðinn”.
Amma okkar var fastur punktur
í tilveru okkar þar sem hún kom
á hveiju sumri og um hver jól síð-
an við fluttum norður árið 1978,
og dvaldi lengi.
Morgnarnir þegar litlu stúlkum-
ar okkar hlýjuðu sér undir sæng-
inni hennar, það vermdi hjartað
að sjá hve henni þótti vænt um
þessa anga sem fóru svo að þrátta
um besta staðinn og endaði það
stundum með að hún varð að flýja
í morgunkaffið sem beið ijúkandi
eftir henni.
I gamla daga var það hún sem
var búin að hlýja upp eldhúsið á
Mel og enginn kunni betur að
„kveikja upp” en hún og fylla hús-
ið af flatkökum sem rak alla úr
rúmunum.
Hún naut lífsins síðustu árin
þakklát fyrir góða heilsu, pijónaði
mjög mikið, las endurminningar
og hafði yndi af gömlum fróðleik,
lífsmynstri sem hún þekkti.
Hún naut félagsskapar allra,
dugleg að taka þátt, lifa og hræ-
rast með ungum vinum okkar.
Ferðalögin sem hún fór með
okkur í, voru ófá og henni kærkom-
in. Ein ferð okkar í Kjarnaskóg
að vetri til er ógleymanleg. Það
var í kringum áramótin 1984-1985
í einstaklega góðu veðri eins og
svo oft getur verið hér fyrir norð-
an.. Með fullan bíl af barnabörnum,
heitu kakói og 'volgu meðlæti,
borðdúk, kerti og teppi.
Er þangað kom lögðum við á
borð og kertaljós sem blakti varla
í húminu. Við gæddum okkur á
krásunum, brostum og hlógum,
vangarnir urðu íjóðir og nefin líka.
Stjama blikaði yfir nöktum dökk-
um tijánum í suðri, allt varð svo
heillandi. Krakkarnir hlupú í leik-
tækin sem voru skammt frá,
yngsta bamið spriklaði inn í mér,
það hefur eflaust langað út til að
vera með og við konurnar sátum
eftir í þessari vetrardýrð sælar og
dálítið prakkaralegar á svipin.
Bókin Anna frá Suðurey kom
út þessi jól og það skapaðist alveg
sérstök -kvöldstemmning er sonur
hennar las fyrir okkur og við kúrð-
sjálfur.
Innilegustu samúðarkveðjur frá
okkur hér í Perth í Ástralíu til þín,
kæra Gróa.
Guðrún Guðmundsdóttir
Góður vinur okkar hjónanna,
Baldvin Þ. Kristjánsson, hefur
kvatt þetta tilverustig og haldið til
nýrri heima. Þessi fáu og fátæk-
legu orð eru rituð til þess að þakka
honum samfylgdina um áratuga-
skeið og árna honum fararheilla.
Baldvini kynntist ég fyrst þegar
ég stundaði nám í Samvinnuskó-
lanum sem þá var í Sambandshús-
inu í Reykjavík, og hann var erin-
dreki Sambandsins, fór um landið
og flutti mönnum „fagnaðarerind-
ið”. Það lék mikill ljómi um Bald-
vin í þessu starfí enda lagði hann
ótrauður sitt af mörkum til vaxtar
og viðgangs samvinnustefnunni.
Hann var eldhugi og baráttumaður
í fremstu víglínu að hveiju sem
hann gekk. Síðustu starfsár sín
hjá samvinnuhreyfíngunni helgaði
hann bættri umferðarmenningu og
gekk að því með sama eldmóði og
áður.
Við Baldvin áttum margt saman
að sælda um dagana, m.a. vorum
við fararstjórar fyrir stórum hópi
sem lagði leið sína um Norðurlönd.
Það var létt yfir þeim hópi og þar
átti Baldvin einna drýgstan þátt í
að skapa þá skemmtilegu stemmn-
ingu sem hjá okkur ríkti. Hann var
einmitt þeirrar gerðar að hann
kveikti gleði og fögnuð hvar sem
hann fór. Handtak hans var þétt-
ingsfast og eftirminnilegt, augun
endurspegluðu einstæða lífsgleði
og væntumþykju um allt og alla.
Hann var hins vegar einarður í
skoðunum og ódeigur baráttumað-
ur að hveiju sem hann gekk, og
þegar svo bar undir gátu augun
skotið gneistum og mælskan
sprengdi af sér öll bönd.
Við söknum góðs drengs og vin-
ar í stað. Eiginkonu Baldvins, Gróu
Ásmundsdóttur, og fjölskyldunni
allri sendum við einlægar samúðar-
kveðjur.__
Orlygur Hálfdanarson
um í kring og hlustuðum anda-
gtugar á þessa sérstæðu hetju-
sögu.
Hún var glöð og stolt þegar hún
fékk að halda á yngsta banabarni
sínu undir skírn á afmæli sonar
síns í september 1985 í fallegu
sveitakirkjunni á Munkaþverá í
Eyjafírði.
Nú í haust kom hún og dvaldi
hjá okkur í þijár vikur við fundum
og töluðum um hvað hún færði
okkur saman. Við settumst öll i
kringum hana á kvöldin og
spjölluðum.
Viku eftir brottför hennar var
hún „öll” horfin inn í birtu og yl
annars lífs.
Við kveðjum mömmu, ömmu og
tengdamömmu okkar þakklát og
með söknuð í sinni og óskum henni
alls hins besta í nýjum heimum
guðsríkis.
Gréta B. Bergsveinsdóttir,
Stefán Kristjánsson, Elísa-
bet, Margrét, Guðfinna og
I Gígja Berg Stefánsdætur.