Morgunblaðið - 17.05.1997, Blaðsíða 37

Morgunblaðið - 17.05.1997, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. MAÍ 1997 37 I Fermingar í Möðruvallaklausturs- kirkju hvítasunnudag kl. 10.30 Fermd verða: Guðmundur Gísli Svavarsson, Brekkuhúsi 3b, Hjalteyri. Jónas Atli Kristjánsson, Spyrnu, Skógarhlíð 45, Glæsibæjarhr. Berglind Ása Kristjánsdóttir, Skriðulandi, Amameshr. Linda Björk Gunnarsdóttir, Ytra-Brekkukoti, Arnarneshr. Selma Leifsdóttir, Brekkuhúsi 3a, Hjalteyri. Sigríður Bjamadóttir, Möðmvöllum 3, Arnarneshr. Fermingar á Grund, Laugalands- prestakalli hvítasunnudag kl. 13.30. Prestur sr. Hannes Örn Blandon. Fermd verða: Ámi Bjarni Sigurðarson, Vallartröð 6. Bjarni Atlason, Þórustöðum 6. Drífa Louvise Ármannsdóttir, Litla-Garði. Elva Díana Davíðsdóttir, Torfufelli 1. Ema Sigurgeirsdóttir, Hríshóli. Halldóra Magnúsdóttir, Árbakka. Hermann Helgi Jóhannsson, Stóra-Dal. Hulda Harðardóttir, Hvammi 2. Inga Elísabet Vésteinsdóttir, Vallartröð 4. Kolbrún Hauksdóttir, Kristnesi 12. Lúðvík Leó Lúðvíksson, Hrafnagili. Ragnhildur Reynisdóttir, Bringu. Sigríður Bima Bjarnadóttir, Gmnd 1. Silja Valdimarsdóttir, Ytra-Felli. Fermingar á Munkaþverá, Lauga- landsprestakalli, hvítasunnudag kl. 11. Prestur sr. Hannes Örn Blandon. Fermd verða: Alfa Dröfn Jóhannsdóttir, Sigtúnum. Amar Þór Hjaltason, Kvistási. Guðmundur Karl Ólafsson, Tjarnargerði. Hermann Gunnar Sigurðsson, Brúnum. Jónas Þór Sveinsson, Brekkulæk. Kristján Helgi Benjamínsson, Ytri-Tjömum 2. Fermingar í Siglufjarðarkirkju hvitasunnudag kl. 11. Prestur sr. Bragi J. Ingibergsson. Fermd verða: Alma Sif Kristjánsdóttir, Hvanneyrarbraut 63. Almar Þór Möller, Hafnartúni 14. Auður Kapitola Einarsdóttir, Fossvegi 16. Ámi Ólafsson, Hvanneyrarbraut 33. Árni Teitur Steingrímsson, Fossvegi 35. Dagbjört Osk Njarðardóttir, Eyrargötu 22. Einar Hrafn Hjálmarsson, Norðurtúni 13. Elín Sigríður Kjartansdóttir, Laugavegi 30. Elva Rut Þorleifsdóttir, Eyrarflöt 1. Eygló Jóhanna Guðjónsdóttir, Suðurgötu 32. Fabio Guðni Passaro, Hólavegi 67. Guðmundur Gauti Sveinsson, Hvanneyrarbraut 23. Guðrún Ósk Guðjónsdóttir, Túngötu 30. Gunnar Freyr Jörgensen Sigurðars., Laugavegi 39. Haraldur Gísli Árnason, Túngötu lOa. Herdís Ólöf Pálsdóttir, Hólavegi 39. Hlynur Bjarnason, Aðalgötu 15. Ingvar Steinarsson, Hólavegi 35. Jóna Hrefna Bergsteinsdóttir, Fossvegi 11. Láms Þórhallsson, Hvanneyrarbraut 54. Pála Ríkharðsdóttir, Hvanneyrarbraut 30. Sandra Finnsdóttir, Norðurtúni 7. FERMINGAR UM HVÍTASUNNU Selma Rut Franksdóttir, Hverfisgötu 27. Sigurður Oli Sveinsson, Lækjargötu 11. Stella Dóróthea Ólafsdóttir, Hvanneyrarbraut 63. Viðar Aðalsteinsson, Túngötu 34. Þórður Birgisson, Lindargötu 16. Fermingar í Ólafsfjarðarkirkju hvítasunnudag kl. 10.30. Prestur sr. Sigríður Guðmarsdóttir. Fermd verða: Agnes Ýr Sigurjónsdóttir, Aðalgötu 37. Guðlaugur Magnús Ingason, Hrannarbyggð 12. Halldór Andri Amason, Ægisgötu 32. Inga Huld Ottósdóttir, Bylgjubyggð 29. Júlí Ósk Antonsdóttir, Ólafsvegi 51. Linda Rós Rögnvaldsdóttir, Ólafsvegi 49. Páll Júlíus Kristinsson, Brekkugötu 13. Sigurfinnur Finnsson, Ólafsvegi 37. William Geir Þorsteinsson, Túngötu 17. Fermingar í Ólafsfjarðarkirkju hvítasunnudag kl. 13.30. Prestur sr. Sigríður Guðmarsdóttir. Fermd verða: Anna Sigrún Benediktsdóttir, Hrannarbyggð 17. Bragi Sigurður Óskarsson, Hlíðarvegi 57. Elís Hólm Þórðarson, Burstabrekku. Gunnlaugur Ingi Haraldsson, Kirkjuvegi 4. Halldóra Friðgerður Víðisdóttir, Ólafsvegi 41. Jón Gylfi Kristinsson, Túngötu 5. Jóna Björg Árnadóttir, Hlíðarvegi 64. Kolbeinn Ambjörnsson, Hrannarbyggð 15. Kristján Hilmar Eiríksson, Marabyggð 10. "Fermingar í Dalvíkurkirkju hvíta- sunnudag kl. 10.30. Prestur sr. Jón Helgi Þórarinsson. Fermd verða: Andri Már Jóhannesson, Hjarðarslóð 3d. Anna Sóley Herbertsdóttir, Hafnarbraut 16. Ásta Rún Siguijónsdóttir, Dalbraut 12. Davíð Jóhannsson, Reynihólum 3. Davið Öm Eggertsson, Böggvisbraut 13. Diana Hmnd Jónsdóttir, Svarfaðarbraut 13. Einar Sæþór Jóhannesson, Mímisvegi 28. Guðmundur Aðalsteinn Pálmason, Goðabraut 11. Guðrún Soffía Viðarsdóttir, Steintúni 3. Hannes Ingi Guðmundsson, Böggvisbraut 11. Hermann Albertsson, Lækjarstíg 3. Hilmir Freyr Halldórsson, Lækjarstíg 3. Sara Vilhjálmsdóttir, Ægisgötu 2. Signður Árnadóttir, Ásvegi 2. Snorri Geir Snorrason, Karlsbraut 28. Viðir Örn Ómarsson, Ægisgötu 3. Þórdís Óladóttir, Goðabraut 4. Fermingar í Dalvíkurkirkju hvíta- sunnudag kl. 13. Prestur sr. Jón Helgi Þórarinsson. Fermd verða: Ámi Freyr Ámason, Mímisvegi 3. Birkir Magnússon, Hringbraut 103, Rvík. Bryndís Pétursdóttir, Steintúni 1. Einar Sigmundur Einarsson, Lynghólum 14. Elsa Hlín Einarsdóttir, Skógarhólum 1. Guðrún María Þorgeirsdóttir, Hjarðarslóð 2d. Helgi Hrafn Halldórsson, Hólavegi 17. Helgi Þór Jónasson, Smáravegi 4. Herdís Björk Brynjarsdóttir, Bámgötu 11. Hilmar Jónsson, Dalbraut 2. ísak Einarsson, Karlsbraut 8. Jónína Björk Stefánsdóttir, Hjarðarslóð 6a. Kolbrún Edda Arnardóttir, Álfatúni 33, Kóp. Örvar Ingi Bjömsson, Sunnubraut 1. Fermingar í Grenivíkurkirkju hvítasunnudag kl. 11. Fermd verða: Bergvin Bessason, Ægissíðu 26. Brynhildur Jóna Helgadóttir, Ægissíðu 14. Gunnar Örn Birgisson, Túngötu 7a. Kristján Helgi Hafsteinsson, Miðgörðum 14. Ólafur Eiríkur Þórðarson, Höfðagötu 8. Þorsteinn Bjömsson, Melgötu 10. Fermingar í Húsavíkurkirkju hvítasunnudag kl. 10.30. Prestur sr. Sighvatur Karlsson. Fermd verða: Arnar Þór Arnarson, Háagerði 5. Ásmundur Sighvatsson, Baldursbrekku 11. Bima Dögg Magnúsdóttir, Gmndargarði 9. Brynhildur Halldórsdóttir, Laugarholti 3a. Edda Inga Edwardsdóttir, Laugarholti 7e. Ellen Mjöll Hallgrímsdóttir, Stekkjarholti 3. Erla Siguijónsdóttir, Garðarsbraut 79. Eyþór Mar Halldórsson, Garðarsbraut 67. Guðný Jóna Karlsdóttir, Ásgarðsvegi 5. Hrafnhildur Anna Gunnarsdóttir, Grandargarði 1. Hugrún Ásdís Þorvaldsdóttir, Baughóli 58. Iðunn Haraldsdóttir, Laugarholti 3d. íris Höm Ásgeirsdóttir, Urðargerði 4. Kolbrún Kristjánsdóttir, Stórhóli 33. Kristján Hjaltalín, Garðarsbraut 39. Níels Guðmundsson, Baughóli 34. Pétur Karlsson, Lyngbrekku 7. Sigurður Þór Sturluson, Ásgarðsvegi 7. Soffía Dagbjört Jónsdóttir, Háagerði 2. Sveinbjörn Gunnlaugsson, Háagerði 4. i Telma Eir Aðalsteinsdóttir, Urðargerði 7. Viktor Hlynsson, Laxamýri 2. __ | Örlygur Hnefíll Örlygsson, Laugarbrekku 16. Ferming í Djúpavogskirkju hvíta- sunnudag kl. 11. Prestur sr. Sjöfn Jóhannesdóttir. Fermd verður: Auðbjörg Elísa Stefánsdóttir, Markarlandi 4, Djúpavogi. Fermingar í Víkurkirkju hvíta- sunnudag kl. 11. Prestur sr. Har- aldur M. Krisljánsson. Fermd verða: Pálmi Kristjánsson, Sunnubraut 2, Vík. Sunneva Edith Ragnarsdóttir, Suðurvíkurvegi 2, Vík. Þorbergur Atli Sigurgeirsson, Hátúni 2, Vík. Fermingar í Skeiðflatarkirkju hvítasunnudag kl. 13.30. Prestur sr. Haraldur M. Kristjánsson. Fermd verða: Eggert Sigursveinsson, Ási, Mýrdal. Magdalena Sif Sigurbjörnsdóttir, Brekkum, Mýrdal. Ólafur Ingi Þórarinsson, Álftagróf, Mýrdal. Salóme Þóra Valdimarsdóttir, Ketilsstöðum, Mýrdal. ISLENSKT MAL Umsjónarmaður Gísli Jónsson 901. þáttur Veturliði Óskarsson hefur sem fyrr sýnt þættinum sóma og velvild. Fyrir nokkru sendi hann mér bréf sem er svo vand- að og efnismikið, að ég tek þann kost að birta það orðrétt með þökkum: „í nýlegum pistli þínum sá ég að þú hrósar fréttamanni nokkrum fyrir orðalagið „spurn eftir einhverju", sem hann not- aði í stað „eftirspurn eftir ein- hverju“. Ég les ævinlega pistla þína og hef gert nánast frá upphafi. Ég er þér oftast sam- mála en að þessu sinni greip mig nokkur efi. Orðið spurn er fátítt í merkingunni „eftir- spurn“, dæmi um það er t.a.m. ekki í Orðastað Jóns Hilmars Jónssonar. Sú merking er ekki í Blöndalsorðabók hinni gömlu; hún er hins vegar í nýja viðbæt- inum, frá 1963, en hefur ekki ratað þaðan í íslenska orðabók Menningarsjóðs. Ég man ekki betur en að kennarar mínir í menntaskóla hafi sagt mér að á eftir samsett- um orðum á borð við eftirspurn væri aðalreglan sú að hafa sam- svörun, þ.e. nota sama for- skeyti og forsetningu, nema eitthvað annað mælti gegn því (merking, erlend áhrif, t.d.). Þetta er auðvitað ekki algilt, sbr. „frásögn af einhverju", „fyrirspurn um eitthvað“. Ég þykist viss um að þú haf- ir skoðanir á þessu og hefur væntanlega einhvern tíma gefið nemendum þínum góð ráð um þetta. Værir þú ekki tilleiðan- legur til að skrifa stutta hug- leiðingu í þátt þinn? - Þótt ég sé málfræðingur og hafi starfað sem málfarsráðunautur í ís- lenskri málstöð og á Stöð 2 í nokkur ár, þá er ég enn hvergi nær kominn með tærnar þar sem þið eldri og reyndari menn hafið hælana í vitneskju um ýmis blæbrigði íslenskrar tungu. Ég velti þessu tiltekna máli fyrir mér fyrir nokkrum árum en komst ekki að neinni eiginlegri niðurstöðu. Einhveij- ar hugleiðingar út í loftið hrip- aði ég þó á blað. Ég sendi þær ef þú skyldir geta notað eitt- hvað af þeim, en ekki þarftu sérstaklega að geta mín. Allir munu sammála um að hafa samræmi milli forliðar sagn- ar og forsetningar í orðasam- böndunum aðför að e-m, að- gangur að e-u, áhugi á e-u, til- efni til e-s, tíllit til e-s, umræða um e-ð og umtal um e-ð, svo dæmi séu tekin. Skiptar skoðanir era hins vegar um ýmis önnur orðasambönd, t.d. þessi: aðlaga e-ð að e-u (betra: laga e-ð að e-u) vera tilnefndur til e-s (oft jafn- gott: „vera nefndur til e-s“) með tilvísun til e-s (jafngott eða betra: „með vísun/vísan til e-s“) eiga viðskipti við e-n (oft jafn- gott: „eiga skipti við e-n“) vera viðriðinn við e-ð (betra: sleppa fs. við: „vera viðriðinn e-ð“) yfirlit yfir e-ð (jafngott eða betra: „yfírlit um“) Reyndar er „eiga (við)skipti við e-n“ heldur leiður stíll og vilja margir fremur segja „skipta við e-n“. Ofangreind orðasambönd era ekki öll eins mynduð. Sums stað- ar er merkingin hin sama (eða getur verið það) hvort sem sögn- in er með forskeytinu eða án þess: tilvísun til e-s = vísun til e-s eiga viðskipti við e-n = eiga skipti við e-n aðlaga e-ð að e-u = laga e-ð að e-u Annars staðar era venslin ólík, eða þá að merkingarleysa kemur út sé forskeytinu sleppt: yfirlit yfir e-ð =1= *lit yfír e-ð aðgangur að e-u 4= gangur að e-u Og stundum er til samsett sögn sem svarar til nafnorðsins, en stundum ekki: gera yfirlit yfir = líta yfir e-ð hafa áhuga á 4= *huga á e-ð (*áhuga e-ð) eiga viðskipti við e-n = skipta við e-n (- en: 4= *viðskipta e-n) Hvar á nú „(eftir)spurn eftir einhveiju" heima? Er það sam- bærilegt við „vísan til e-s“, „eiga skipti við e-n“? (Það finnst mér heldur tæpt, þar sem spurn í merkingunni ’eftirspum’ er varla til í mæltu máli. V.Ó.)“ V Umsjónarmaður færir V.Ó. miklar þakkir. í máli hans er ekkert „út í Ioftið“, enda er hann að öðra þekktur en óvönduðum vinnubrögðum. Svo er mál með vexti, að ég hef barist hart við svokallaðan Fróðársel, og vísast um þá nafn- gift til nokkurra fyrri þátta. Fróðárselur er uppnefni á þeim (ó)sið að tvítaka að þarflausu nafnorð, svo sem ★hitinn er tvö hitastig, ★ vindurinn er fimm vindstig eða ★ kaupfélags- stjóri kaupfélagsins. I ákafa mínum að koma höggi á selinn hafa ýmsir lagt mér lið, að mig minnir af mestum dugn- aði Kristinn R. Ólafsson í Madrid. Þá getur verið að okkur og fleiri hafi hent að fara yfir nafnorðsmörkin og lent þá inn , . á svið forsetninga, sbr. hin afar ' skýra og góðu dæmi V.Ó. Þama kann þó stundum að vera mjótt mundangshófið, en ég viður- kenni að hafa gengið út á ystu þremi með því að andæfa „að- gangur að“, „eftirspurn eftir“ og „tilefni til“. Ég minni þó á t.d. að Tómas Guðmundsson segir um Þorleif Repp að hann hafi átt greiðan „gang að“ skjöl- um. Og mér finnst hægt að tala um „efni til“ einhvers í stað til- efni til og eins spum eftir ein- hveiju, þótt sjaldgæft sé. Orðlengi ég þetta ekki miklu meira um sinn, en bið lesendur hyggja að þessu vandlega. Ég þakka Veturliða enn fyrir leið- beiningar hans og varkárni, byggða á rannsóknum og lær- dómi. ★ Salómon sunnan sendir (að því er virðist í minningu Húsa- fells-Bjama; hraðhenda): Allt kenndi hænunni unginn, afglapinn reyndist full-slunginn; eftir Vermundi efins beið Valdi forgefins, og Vilfríður tók báðum höndum fyri!*- ónefndan líkamshlut. ★ Lífið er sem lítil perla að láni fengin; ■ vandmeðfarin, vita máttu. Vel því hennar gæta áttu. (Jóhann Sigurðsson, f. 1910; braghenda frárímuð).
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.