Morgunblaðið - 16.10.1997, Blaðsíða 40
•40 FIMMTUDAGUR 16. OKTÓBER 1997
AÐSEIMDAR GREIIMAR
MORGUNBLAÐIÐ
Aðgengi
fyrir alla
BYGGÐASTEFNUR stjórnvalda
á undanförnum áratugum hafa ver-
ið að breytast. Styrkjafyrirkomu-
lagið er að mestu eða alveg hætt
og jákvæðari þróun hefur tekið við
svo sem sameining sveitarfélaga og
efling þeirra. Stjórnun, menntun og
félagsleg þróun hefur færst nær
fólkinu sjálfu.
Oflugri byggðarlög og samvinna
sveitarfélaga eru undirstaða fram-
fara og uppbyggingar, sem gerir
heimabyggðina eftirsóknarverðari.
Það er því grundvallaratriði að í
hverju byggðarlagi sé búið svo að
öllum þegnum þess að þeir vilji búa
þar og taka þátt í að byggja upp
gott og heilbrigt mannlíf á staðnum.
Ég sá í fréttum sjónvarps fyrir
stuttu þar sem bæjarstjórinn í Snæ-
fellsbæ lýsti því yfir að það þyrfti
að gera átak í byggðarlaginu til
þess að hefta brottflutning fólks
og þá sérstaklega unga fólksins.
Einn liður í því var að byggja
íþróttahús og önnur íþróttamann-
virki. Þetta sýnir stórhug og virð-
ingarverða stefnu. Til þess að efla
íþrótta- og félagslíf og með því
m.a. að búa unga fólkið undir lífs-
baráttuna er fátt eitt betra en heil-
brigð sál í hraustum líkama.
En það þarf meira að koma til.
I marga áratugi hafa fatlaðir orðið
að flytja úr sínu byggðarlagi vegna
þess að aðgengi að mannvirkjum
og umhverfí þeirra hefur verið ófull-
nægjandi. Flestir þessara einstakl-
inga hafa orðið að flytja til Reykja-
víkur, á höfuðborgarsvæðið eða til
' stærri byggðarkjarna á landinu þar
sem læknisþjónusta og aðgengi
hefur verið heldur betra.
Það var því fagnaðarefni að enn
eitt skref í rétta átt var tekið í
byrjun þessa árs þegar félagsmála-
ráðuneytið og Samband íslenskra
sveitarfélaga gerðu með sér sam-
komulag um verkefni á sviði að-
gengismála fatlaðra til ársloka
1998. Með samkomulagi þessu er
komið á markvissu starfi í aðgeng-
ismálum fatlaðra. Samband ís-
lenskra sveitarfélaga tekur að sér
m.a. að hvetja sveitarfélög til þess
að sinna aðgengismálum með
skipulegum hætti og þau eru hvött
til að vinna að áætlunum um nauð-
synlegar úrbætur á aðgengi opin-
berra bygginga, þjónustustofnana
og gatnakerfis.
Morgunblaðið/Golli
NÚ GETUR umhverfismálaráðherra litið
með stolti á „Þránd í götu“, listaverk, sem
landssamtökin Sjálfsbjörg afhentu honum
sem áminningu um óviðunandi aðkomu
að ráðuneytinu í Vonarstræti 4 fyrir
nokkrum árum. Fullkomin lyfta er komin
og aðgengi stórbætt og til fyrirmyndar.
Höfundur er á myndinni.
Það er ekki nóg að ein-
göngu opinberir aðilar
sinni þessu hagsmuna-
máli íbúa landsins, segir
Olafur Jensson, heldur
er mikilvægt að allir
leggist á eitt.
Nokkur sveitarfélög hafa nú þeg-
ar gert myndarlegt átak í aðgengis-
málum og eru farin að vinna skipu-
lega að úttektum og úrbótum á
gatnakerfi, byggingum og umhverfi
þeirra.
Það er ekki nóg að eingöngu
opinberir aðilar sinni þessu hags-
munamáli íbúa landsins heldur er
mikilvægt að allir leggist á eitt. Á
___STEINAR WAAGE___
SKÓVERSLUN
Moon Boots
Nýtt kortatímabil
Verð: 2.495
Stærðir: 23-35
Litir: Bláir,
rauðir og gulir
Ath: Mjög góður
stamur sóli
Mikið úrval af barnakuldaskóm
5% STAÐGREIÐSLUAFSLÁTTUR • PÓSTSENDUM SAMDÆGURS
STEINAR WAAGE #
S KÓVERSLUN
SfMI 551 8519
Toppskórinn
Veltusundi v/ Ingólfstorg,
sími 552 1212
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
SÍMI 568 9212 .#
undanförnum árum hefur skilning-
ur stjórnenda fyrirtækja og þjón-
ustustofnana farið vaxandi á þörf
og þýðingu góðs aðgengis. Mörg
atvinnufyrirtæki hafa á undanförn-
um árum unnið mjög myndarlega
að úrbótum og bætt þjónustu við
fatlaða og aðra þá sem þarfnast
góðs aðgengis.
Það yljar manni um
hjartarætur að sjá
hversu víða eru komnar
skábrautir við aðkomu
mannvirkja en það er
ekki nægilegt að hafa
skábraut ef hún er of
brött. Skábrautir þurfa
að vera áberandi, ein-
faldar, vel merktar og
með góðu handriði.
Það er mjög virðing-
arvert að hafa full-
komna snyrtingu fyrir
hjólastóla og þá frekar
fleiri en færri en það
er ekki fullnægjandi ef
þær eru notaðar sem
geymslur eða eru læst-
ar.
Það er afar góður
hugur sem fylgir máli
að hafa hjólastóla til
reiðu fyrir þá sem þurfa
þess, en það er ekki
fullnægjandi ef þeir eru
skítugir, rangskreiðir
eða með öðrum orðum
ekki vel við haldið.
Það er alltaf mikil
ánægja og þægileg til-
finning að virða fyrir
sér fagra og vel unna
hluti eins og handrið,
en það verður að vera
hægt að taka um það.
Best er að hafa bíla-
stæði fatlaðra við innganga og vel
merkt.
Sterkir litir geta oft hjálpað til
leiðbeiningar. Strætisvagnar geta
verið merktir með lit við hliðina á
merkingu á leið.
í neyðartilfellum þarf að hafa
blikkandi ljós m.a. til að vekja at-
hygli heyrnarskertra á hættu.
Hljóð frá umferðarljósum er
komið víða til að gera blindum ljóst
að þeir geti gengið yfir á gang-
braut. Það er þvi áríðandi að bif-
reið sé ekki stöðvuð inni á gang-
braut eða lagt upp á gangstígum
og hindri þannig blindan eða sjón-
skertan mann á göngu sinni.
Hér hafa verið nefnd nokkur
dæmi sem gott er að hafa í huga
við endurbætur og byggingu mann-
virkja til þess að hafa gott aðgengi
fyrir alla.
Hugsum jákvætt - sýnum stór-
hug og gerum ísland að fyrirmynd
annarra landa með góðu aðgengi
árið 2000.
Höfundur er framkvæmdastjóri
og fyrrverandi formaður
Iþróttasambands fatlaðra.
Eigum fyrirliggjandi
handlyftivagna á
frábæru verði.
Verð frá
kr. 37.842.- með vsk.
Á tvöföldum hjólum,
2500 kg. lyftigeta.
Að gleyma fólk-
inu í bænum
ENN einu sinni
gleymir bæjarstjóm
Hafnarfjarðar fólkinu í
bænum. Nú eru það
enn og aftur íbúar í
Setbergs- og Mosahlíð-
arhverfum sem gleym-
ast. Þeir hafa alveg
gleymt því að fólkið
sem býr í þessum
hverfum hefur þörf
fyrir þjónustu.
Á fyrsta bæjarstjórn-
arfundi eftir sumarleyfi
staðfesti meirihluti
bæjarstjómar með mót-
atkvæðum minnihlut-
ans, fundargerð skipu-
lagsnefndar þar sem
einum verktaka bæjarins er heimilt
að byggja þijú níu íbúða fjölbýlishús
þar sem áður var búið að reikna
með fjórum parhúsum. Þetta er
fjölgun um 19 íbúðir í hverfi þar sem
öll þjónusta frá hendi bæjarins er
löngu sprungin og annar ekki eftir-
spurn. Þó er ekki minnst á að í skipu-
lagsskilmálum fyrir hverfið er kveð-
ið á um að hús skuli falla að landinu
íbúar Setbergs og
Mosahlíðar verða að
mótmæla skipulaginu
skriflega, segir Pétur
Már Sigurðsson, og
kynna sér nýtt deili-
skipulag Klettabergs.
en það er ekki samkvæmt þeim
heimilt að byggja fjögurra hæða hús
á þessum stað. Nú mun ég fjalla
um nokkur atriði sem útskýra hverju
bæjarfulltrúarnir hafa gleymt.
Þeir hafa gleymt því að þegar
fólk festir kaup á húsnæði kynnir
það sér skipulag og þjónustu þess
hverfís sem það vill búa í. Þetta
gerir fólk til þess að tryggja að fjöl-
skyldan njóti öryggis og að börnin
alist upp við góðar aðstæður, ásamt
því að menn vilja tryggja fjárfesting-
una.
Þess vegna furðum við í stjóm
Hverfafélags Setbergs og Mosahlíð-
ar okkur á útreikningum og sam-
þykktum bæjarstjórnar Hafnarfjarð-
ar.
Fyrst skulum við líta á nokkrar
staðreyndir um grunnskólamálin.
Um það bil 27% íbúa hverfísins eru
í Setbergsskóla eða 704 börn, þar
af eru 3 tíundu bekkir en 5 fyrstu
bekkir og á næsta ári er búist við
6 fyrstu bekkjum. Þannig að aldurs-
skipting bama og unglinga í hverf-
inu er eins og píramíti. Með einföld-
um útreikningi má sjá að eftir þijú
ár má búast við að Setbergsskóli sem
getur rúmað um 400 börn miðað
við einsetningu verði með á níunda
hundrað bama.
Þetta segir okkur að það vantar
að minnsta kosti einn hliðstæðan
skóla í hverfíð, jafnvel þó að nem-
endum fækki seinna meir niður í
18% af íbúum hverfisins, sem er
landsmeðaltal.
í öðm lagi skulum við líta á leik-
skólamál. Samkvæmt sömu útreikn-
ingum og að ofan er
varlega áætlað að um
það bil 400 íbúar hverf-
isins séu á leikskóla-
aldri. Þar með ættu að
vera fjórir leikskólar í
hverfínu, en ef við
reiknum með að þetta
jafni sig út að lands-
meðaltali er raunveru-
leg þörf þrír leikskólar.
En í hverfinu er í dag
bara einn leikskóli og
annar verður tekinn í
notkun um áramót. Þá
vantar einn leikskóla í
hverfíð og eftir því sem
við best vitum eru eng-
ar áætlanir til um að
byggja hann.
í þriðja lagi hefur bærinn gleymt
þörfum barna fyrir leiksvæði. I
skipulagi hverfisins er gert ráð fyrir
litlum leiksvæðum hér og þar um
hverfið, á nokkruin stöðum hefur
bærinn sett upp leiktæki, á öðrum
stöðum hafa þeir sett upp hóla en
önnur og fleiri svæði em bara dmllu-
svað. Ekki er einn einasti góður
sparkvöllur í hverfinu (sem er á
stærð við Húsavík), eða aðstaða til
að spila körfu- eða_ handbolta, nema
á skólalóðinni. Óformlega hefur
þetta verið rætt við bæjarstjóra án
árangurs.
í fjórða lagi eru það umferðar-
og gatnamál. Samkvæmt skilmálum
skipulags hverfísins verða bílastæði
að vera innan lóðarmarka hvers
húss og að minnsta kosti tvö stæði
á hveija íbúð. En í framangreindu
tilfelli er leyft að nota götuna fyrir
bílastæði. Þetta þrengir svo að göt-
unni að stórhætta er á slysum. Jafn-
framt er ekki úr vegi að minnast á
að safnbrautirnar í hverfínu eru það
þröngar að eini staðurinn sem fannst
til þess að setja niður biðskýli Al-
menningsvagna var á gangbrautinni
að skólanum. Og urðu íbúar hverfís-
ins sárir er þeir áttuðu sig á því að
þetta var biðskýli en ekki athvarf
fyrir gangbrautai’vörð.
í fimmta^ lagi eru líka unglingar
í hverfinu. I dag er ósköp lítil þjón-
usta fyrir þá nema þá helst í Vitan-
um við Strandgötu. Aftur á móti
vitum við af því að bæjaryfirvöld
eru farin að huga að því máli en
við viljum minna ykkur á að eftir
nokkur ár verða unglingarnir orðn-
ir 400 í hverfinu og það er ekki
seinna vænna að fara að vinna
markvisst í þeim málum til að fyrir-
byggja vandræði.
Af framangreindu má sjá að íbú-
ar Setbergs og Mosahlíðar verða
að hafa augun hjá sér og fylgjast
vel með því sem yfirvöld eru að
gera. Vegna þess að ekki eru fleiri
hverfi í Hafnarfirði tilbúin til bygg-
ingar leyfa þeir verktökum að
hanna stærri hús í hverfinu en það
er skipulagt fyrir, til þess að koma
í veg fyrir göt í verkefnaskrá þeirra.
Þetta er alveg ótækt. íbúar Set-
bergs og Mosahlíðar verða að mót-
mæla þessu skriflega og kynna sér
nýtt deiliskipulag Klettabergs.
Kynning á skipulaginu fer nú fram
og er frestur til athugasemda til
30. október.
Höfundur er í stjórn Hverfafélags
Setbergs og Mosahlíðar.
Fjölbreytt æskulýðsstarf byggt
á traustum grunni kristinnar trúar *
www.kirkJan.is/KFUM I
Pétur Már
Sigurðsson