Morgunblaðið - 27.01.1998, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
ÞRIÐJUDAGUR 27. JANÚAR 1998 23
RANNSÓKN STARRS
Leita vitna að
ástarfundum
BANDARISKA sjónvarpið ABC
skýrði frá því á sunnudag að Kenn-
eth Starr, sérskipaður saksóknari í
Whitewater-málinu, hefði aflað ým-
issa upplýsinga sem renndu stoðum
undir þá stað-
hæfingu Monieu
Lewinsky að hún
hefði átt í kyn-
ferðislegu sam-
bandi við Bill
Clinton Banda-
ríkjaforseta.
ABC-sjón-
varpið hafði eftir
heimildarmönn-
um sínum að
Starr væri að rannsaka staðhæfing-
ar um að einhver hefði komið að
forsetanum og Lewinsky í ástarleik
vorið 1996 þegar hún starfaði í
Hvíta húsinu. Ekki var ljóst hver
það var sem á að hafa komið að
þeim. Skömmu síðar lét Lewinsky
af störfum í Hvíta húsinu og fékk
starf í bandaríska varnarmálaráðu-
neytinu að beiðni embættismanna
forsetans.
aðferðum," sagði lögfræðingurinn.
Michael McCurry, fréttafulltrúi
forsetans, kvaðst ekki vita til þess
að einhver hafi sagst hafa komið að
Clinton og Lewinsky í ástarleik.
„Ég hef ekki fundið neinn í Hvíta
húsinu sem er kunnugt um slíkt og
forsetinn neitar þessu auðvitað
enn.“
Heimildarmenn The Washington
Post sögðu að aðstoðarmenn Starrs
væru að rannsaka sögusagnir um
að a.m.k. einn lífvarðanna hefði
komið að Clinton og Lewinsky í
ástarleik og sagt háttsettum emb-
ættismanni í Hvíta húsinu frá því,
en hann hefði viljað að því yrði
haldið léyndu.
Frétt blaðsins varð til þess að
Leon E. Panetta, fyiTverandi skrif-
stofustjóri Hvíta hússins, og
Evelyn S. Liebermann, fyrrverandi
aðstoðarskrifstofustjóri, gáfu út yf-
irlýsingu þar sem þau sögðu ekkert
hæft í ásökunum um að þeim hefði
verið skýrt frá atburðinum.
Lífvörðunum stefnt
Vilja yfirheyra lífverði
The Washington Post sagði að
aðstoðarmenn Starrs væru að leita
að hugsanlegum gögnum og vitnum
sem gætu staðfest að Clinton hefði
átt í kynferðislegu sambandi við
Lewinsky og hvatt hana til að bera
ljúgvitni um það.
Blaðið segir að aðstoðarmenn
Starrs vilji meðal annars yfirheyra
lífverði forsetans og spyrja þá
hvort þeir hafi komið að Clinton og
Lewinsky við kynferðislegar at-
hafnir í Hvíta húsinu vorið 1996.
Heimildarmenn blaðsins segja að
Starr leiti einkum eftir staðfestingu
á sögusögnum um að þau hafi átt
ástarfundi í lesstofu forsetans ná-
lægt skrifstofu hans og í kvik-
myndasal Hvíta hússins.
Myndi veikja
stöðu Lewinskys
Finnist slík vitni myndi það
veikja stöðu Lewinskys og lög-
fræðings hennar, Williams Gins-
burg, sem hefur reynt að semja
um að hún verði ekki sótt til saka
fyrir meinsæri gegn því að hún
veiti upplýsingar um samband sitt
við forsetann. „Ef þetta er rétt
kann ég að þurfa að beita öðrum
Lögfræðingar Paulu Jones, sem
hefur höfðað mál gegn Clinton
vegna meintrar kynferðislegi'ar
áreitni, hafa einnig reynt að yfir-
heyra lífverði Clintons og þegar
stefnt þeim til að bera vitni. Að
sögn heimildarmanns The Wash-
ington Post er
dómari að íhuga
hvort fyrirskipa
eigi lífvörðunum
að bera vitni.
Starr hefur
gert þá kröfu til
Rutherford-
stofnunarinnar,
sem fjármagnar
málshöfðun
Paulu Jones, að
hún leggi fram eiðsvarinn vitnis-
burð Clintons frá 17. janúar þegar
lögfræðingar Jones yfirheyrðu for-
setann. Fregnir heima að lögfræð-
ingamir hafi spurt Clinton um
Lewinsky og hann hafi neitað að
hafa átt í kynferðislegu sambandi
við hana.
Vitnisburðurinn er mjög mikil-
vægur fyrir Starr því geti hann
sannað að forsetinn hafi sagt ósatt
á Clinton yfir höfði sér ákæru fyrir
meinsæri. Clinton hefur ekki enn
undirritað afrit af vitnisburðinum,
Ginsburg
Reuters
MONICA LEWINSKY, fyrrverandi starfskona Hvíta hússins, ræðir við
Bill Clinton Bandaríkjaforseta ísamkomu 6. nóvember 1996 fyrír
ólaunaða lærlinga í Hvíta húsinu.
sem tók sex klukkustundir, og get-
ur breytt svörunum innan mánaðar
en yrði þá að útskýra breytingarn-
ar.
Kjóll rannsakaður
Lögfræðingur Lewinsky stað-
festi að aðstoðarmenn Starrs hefðu
leitað í íbúð hennar í Washington
og tekið þaðan föt, m.a. kjóla, tölvu
hennar, ljóðabók sem Clinton gaf
henni og fleira. Ginsburg staðfesti
einnig að rannsóknarmennirnir
hefðu leitað að kjól, sem hugsan-
lega væri hægt að tengja við forset-
ann með DNA-rannsókn.
Að sögn Newsweek sagði Lewin-
sky vinkonu sinni, Lindu Tripp,
sem hljóðritaði samtöl þeirra, að
hún hefði haft munnmök við forset-
ann a.m.k. tólf sinnum og hann á að
hafa sagt henni að hann liti ekki á
slíkt sem „kynferðislegt samband".
Hermt er að í upptökunum komi
einnig fram að Lewinsky hafi
geymt kjól sem væri með sæði úr
Clinton og sagt: „Ég ætla aldrei að
þvo hann aftur.“
Lewinsky var einnig sögð hafa
trúað Tripp fyrir því að forsetinn
hefði sagt að það væri brestur í
hjónabandi hans og gefið til kynna
að hann yrði „einn“ þegar hann léti
af embætti og hefði þá meiri tíma
fyrir hana.
ABC-sjónvarpið hafði eftir heim-
ildarmönnum sínum að Lewinsky
hefði einnig sagt Tripp að Clinton
hefði verið í tygjum við að minnsta
kosti fjórar konur, þar af þrjár
starfskonur Hvíta hússins, og að
hún væri honum reið vegna þess.
Blaðið The Oregonian hafði í gær
eftir nokkrum bekkjarsystkinum
Lewinskys úr Lewis & Clark-há-
skólanum í Portland, að hún hefði
stært sig af því að eiga í ástarsam-
bandi við kvæntan mann sem væri
átta árum eldri en hún. Sumir
þeirra sögðust oft hafa efast um að
hún segði sannleikann því hún hefði
jafnan talað mjög gáleysislega.
„Hún talaði oft um þetta samband
en ég innti hana aldrei eftir því efn-
islega. Hún var mjög hreykin og
iðraðist einskis," sagði bekkjarfé-
lagi. Blaðið sagði að skólayfirvöld
hefðu jafnframt undir höndum fals-
að bréf sem Lewinsky skrifaði til að
hjálpa kunningja sínum til þess að
fá áframhaldandi atvinnuleysisbæt-
ur. Ritaði hún það á bréfsefni skól-
ans og þykir málið jafngilda skjala-
fölsun og vera líklegt til þess að
rýra trúverðugleika hennar vegna
rannsóknar Kenneths Starr.
Tengdist henni „tilfinninga-
legum böndum“
The Washington Post hefur eftir
vinum Clintons að forsetinn segist
hafa tengst Lewinsky „tilfinninga-
legum böndum" þar sem þau hafi
bæði alist upp við erfiðar fjöl-
skylduaðstæður.
Talið er að Lewinsky hafist við í
íbúð sinni í Washington og þori
ekki út af ótta við ágenga fjölmiðla-
menn. Hermt er að hana hrylli við
þeirri tilhugsun að hún verði dæmd
í fangelsi fyrir meinsæri.
Lögfræðingur Lewinskys sagði
að hún væri „á heljarþröm tilfinn-
ingalega". „Þessi unga kona hefur
framtíð forsetans í hendi sér,“ sagði
hann.
Áskoranir um afsögn
komi frá demókrötum
Lagasérfræðingar og stjóm-
málaskýrendur segja líklegt að for-
setinn neyðist til að segja af sér
semji Lewinsky um að bera vitni
um að þau hafi átt í kynferðislegu
sambandi og að Clinton hafi hvatt
hana til að bera ljúgvitni. Clinton
og lögfræðingur hans, Vernon Jor-
dan, kynnu þá hugsanlega að verða
ákærðir fyrir að hvetja til meinsær-
is og hindra framgang réttvísinnar,
sem yrði litið mjög alvarlegum aug-
um.
Henry Hyde, formaður laga-
nefndar fulltrúadeildar þingsins,
sagði í sjónvarpsviðtali að of
snemmt væri að ræða möguleikann
á því að forsetinn yrði ákærður fyr-
ir embættisbrot. Hann sagði þó lík-
legi-a að áskoranir um slíkt kæmu
frá demókrótum en repúblikönum.
„Menn myndu álykta, eins og í
máli Nixons, að ef ábyrgir menn í
flokki hans sjálfs segðu honum að
hann væri að skaða flokkinn - að
skaða landið - að hann myndi þá
bregðast með yiðeigandi hætti við
því,“ sagði Hyde.
Reuters
LINDA TRIPP, sem hljóðrítaði samtöl sín
við Monicu Lewinsky.
ljóst að ég lít þetta ekki
sömu augum.
Tripp: Hvað meinarðu?
Lewinsky. Vegna þess
að ef ég liti líka svo á að
það sé svo rangt að neita
einhverju þá myndi ég
ekki gera það. Skilurðu
hvað ég meina?
Tripp: Ég held að innst
inni viljir þú ekki þurfa
að ljúga.
Lewinsky. ... Ég held
ekki að neimi vilji... Ég
myndi bera ljúgvitni fyrir
fjölskylduna mina.
Þannig var ég alin upp.
Tripp: Þú átt eftir að
deyja héma. Ég myndi
gera næstum allt fyrir
börnin mín, en ég held
ekki að ég myndi bera
ljúgvitni fyrir þau ...
Lewinsky. Ég var alltaf
alin upp við lygar ...
þannig komst maður af...
Ég hef logið allt mitt líf.
Tripp: Þetta er ótrú-
lega núkið mál í mfnum
augum ... Ég veit að þetta
er mikið mál fyrir þig ...
Ég kem fram eins og
slæmur vinur og það er
það síðasta sem ég vil
gera vegna þess að ég vil
ekki ljúga. Hvernig heldurðu að
mér líði? Ég get fengið þig til að
hætta að gráta ... mér finnst ég
vera að stinga rýtingi í bakið á þér
og ég veit að á endanum, ef ég þarf
að koma fram i' dagsljósið, þá viltu
aldrei tala við mig aftur og ég missi
kæran vin.
Lewinsky. Sko, ég ætla að neita
þessu svo hann lendi ekki í klúðri í
málinu, en ég lendi sjálf í klúðri.
Tripp:... Þetta er afbrigðilegt,
þetta er afbrigðilegt...
Gæti „slasast á fæti“
Vinkonurnar ræða si'ðan þann
möguleika að Tripp „slasist á fæti“
og þurfi að vera á sjúkrahúsi dag-
inn sem hún eigi að bera vitni.
Tripp: Ég get ekki borið ljúgvitni
þannig að ég verð að finna leið til
að þurfa ekki að gera það ... Ég
vildi bara að þú segðir stóra karlin-
um [að ég viti þetta]. Þá myndi ég
vita að hann veit...
Lewinsky. Ég get það ekki. Ef ég
geri það frem ég sjálfsmorð ...
Tripp: Hefur hann nokkuð spurt
þig hvort þú hafir sagt einhverjum
frá þessu?
Lewinsky.... Hann spurði mig að
einhverju og ég sagði nei... Hinn
maðurinn, sá sem ég hitti í dag [að
öllum líkindum Vernon Jordan, lög-
fræðingur Clintons], spurði mig ...
„Sagðirðu nokkrum frá þessu?“
Tripp: Og hvað sagðirðu?
Lewinsky. Nei.
Tripp: Almáttugur. Og heldurðu
að allt sem þú segir honum fari ör-
ugglega til hins?
Lewinsky. Auðvitað.
Konurnar ræða aftur hvort Clint-
on myndi semja við Jones ef liann
vissi að Lewinsky hefði sagt Tripp
frá meintu sambandi þeirra.
Lewinsky: Nei, það myndi hann
ekki gera. Ég sver að það eru ekki
nægar upplýsingar. Hann neitar
öllu í málinu.
Tripp: Hann veit að þú ætlar að
ljúga. Ilefurðu ekki sagt honum
það?
Lewinsky. Nei.
Tripp: Ég hélt að kvöldið sem
haim hringdi hefðir þú staðfest það.
Lewinsky. Nú, ég meina, ég veit
það ekki.
Tripp: Almáttugur. Heldur hann
þá að þú ætlir að segja sannleikann?
Lewinsky. Nei... O, almáttugur.
Tripp: Hann telur þá nokkuð ör-
uggt að þetta fari ekki lengra, er
það ekki?
Lewinsky. Já.
Reyndi að fá nýja ljósmynd
Þegar hér er komið heyrir
Lewinsky að hennar bíður annað
símtal. Þegar hún ræðir aftur við
Tripp segir hún að móðir sín hafi
hringt og sagt að sú hugmynd að
Tripp verði fyrir slysi til að komast
hjá þvi' að bera vitni sé „bráðsnjöll“.
Síðar ræða vinkonumar bréf,
ljósmyndir og gjafir sem Lewinsky
sendi Clinton og fékk frá honum.
Þær velta því fyrir sér hvemig
bregðast eigi við kröfu lögfræðinga
Paulu Jones um að Lewinsky leggi
fram slík gögn. Ilún gefur til kynna
að hún hafi sent Clinton nokkur
bréf sem muni vekja grunsemdir
um að samband þeirra hafi verið
náið.
Lewinsky ræðir Ijósmynd úr
Hvíta húsinu og óttast að lögfræð-
ingar Paulu Jones noti hana gegn
sér þar sem á henni sé persónuleg
kveðja. Hún segist hafa reynt að
hringja í Betty Currie, ritara for-
setans, til að biðja hana um óárit-
aða mynd sem hún geti afhent lög-
fræðingunum. Hún hafi hins vegar
ekki náð sambandi við Currie.
Tripp: Ég óttast að þeir hafí upp-
lýsingar sem við vitum ekki að þeir
hafi ... Og þeir geti afhjúpað okkur.
Lewinsky. Ef þörf krefur myndi
ég segja ... þetta gerðist ekki [kyn-
ferðislega sambandið] ... Ef einhver
hefði myndband af honum og mér
myndi ég samt segja að ég hafi
aldrei sagt þér neitt ... Fyrst og
fremst vegna þín og líka mín.