Morgunblaðið - 03.03.1998, Page 30

30 ÞRIÐJUDAGUR 3. MARZ 1998
MORGUNB LAÐIÐ
LISTIR
MARGUR mun kannast við hinn fræga svarta ferning Kasimirs Sewerinowitsch Malewitsch, sem drottnunarstefnan, suprematisminn, er kenndur við, en færri Berlínarmálarann Matthias
Koeppel. Sá var með sérstæða sýningu í listhúsi skammt frá Guggenheim á Unter den Linden, sýndi þar stúrar og lífmiklar Berlínarmyndir, mettaðar ísmeygilegri kímni þar sem hann
blandaði saman nútíð og fortíð. Var sjálfur á staðnum og á fullu við að mála með sinni flinku hönd og var innlitið hið ánægjulegasta. Óvænt atvik átti sér stað er ég síðla dags var á sömu
slóðum á bakaleið og mætti brosandi pari er kastaði á mig kveðju. Áttaði mig ekki strax, en svo rann upp fyrir mér að hér var málarinn sjálfur kominn og konan sem seldi mér nokkur kort
á sýningunni! Afturkoma svarta ferningsins er máluð á síðasta ári og er olía á léreft 120 x 160 sm. Laufgæsahátíðin er mun stærri, eða 170 x 200 sm og er máluð í upphafí ársins!
Myndir frá Berlín
Sjónmenntavettvangur
Ekki svo að ganga eigi alfarið framhjá rót-
tækum núlistum í greinum mínum um upp-
gang og ris Berlínar, segir Bragi Asgeirs-
son, en almenn listhús mættu einfaldlega af-
gangi í ferð minni að þessu sinni vegna
framboðs mikilvægra stórsýninga, sem
ryksuguðu upp allan tíma minn að segja má.
Væntanlega verður hlutur
almennu lishúsanna bætt-
ur innan tíðar þegar allt
er á fullu, en á fyrstu dög-
um nýs árs er skiljanlega minna
um að vera. Þá er einnig von, að
framvegis verði mögulegt að greina
frá stórsýningum á upphafsreit, en
sérstök foropnun er ætluð blaða-
mönnum heimspressunnar ásamt
ýmsum mikilvægum gestum öðr-
um, og varðandi risaframkvæmdir
getur hún náð yfir heila fjóra daga.
Vegna hins ómælda áhuga sem er á
slíkum viðburðum, ólympíuleikum
og heimsbikarakeppnum listarinn-
ar, er þeim yfirleitt gerð vegleg skil
á forsíðum menningarkálfa stór-
blaðanna.
Óvíða er litríkara mannhaf og
það eitt líkast fjölþættum gjöm-
ingi, aldrei eins frá degi til dags. Þá
er fólk til muna menntaðra á sjón-
listir en fyrrum og yfirsýn ólíkt
meiri, þökk sé tæknibyltingunni og
nýjum áherslum í menntakerfun-
um, hér hafa spár örtölvufræðinga
gengið eftir. Listhúsin eru nokkuð
dreifð, þau helstu í nágrenni Lista-
háskólans, Savignyplatz, Kurfurst-
endamm og allt til Charlottenburg,
en eftir fall múrsins hefur myndast
nýr kjarni á bak við safnaeyjuna í
Mitte-hverfinu.
Fyrrum tilheyrði hverfið austur-
hlutanum og þar í einskonar
einskismannslandi eru mörg fimm
hæða hús og gamlar ráðuneytis-
byggingar í sovétstflnum og hér
hafa utangarðslisthúsin hreiðrað
um sig, eru komin vel á fjórða tug-
inn og fjölgar stöðugt. Sagt er, að
hverfið dragi núlistahúsin til sín
líkast flugnapappír, eins og Soho-
hverfið í New York gerði fyrrum,
og enn þurfa menn litlar áhyggjur
að hafa af leigunni meður því að
fjárfestar halda að sér höndum um
framkvæmdir í austurhlutanum af
ótta við að aukist atvinnuleysi komi
til árekstra milli borgarhlutanna.
Og í Ijósi yfirþyrmandi upp-
stokkunar og endurskipulagningar
eygja menn óþrjótandi möguleika í
þessari borg framtíðarinnar.
Krakkið í listheiminum 1991 kom
einkum illa við Köln, og nú líta
margir til Berlínar sem listhöfuð-
borgar framtíðarinnar og hópast
þangað, hafa sömuleiðis meiri
áhuga á því að opna þar framsækin
listhús en í París eða London.
Aðallega eru listhúsin í Mitte, á
milli Alexanderplatz og synagógu
gyðinga, en þau teygja sig í átt til
Hamburger- brautarstöðvarinnar,
þar sem safn samtímalistar er nú
tfl húsa í nágrenni Lehrter-stöðv-
arinnar. Staðsetningin getur
þannig trauðla verið ákjósanlegri,
einnig í ljósi safnaeyjunnar, þar
sem uppbyggingin er nú á fullu,
gamla þjóðlistasafninu lokað í janú-
ar vegna endurbyggingar.
ROBERT Delaunay (1885-1941)
þróaði ásamt eiginkonu sinni,
Sonju Delaunay Terk, óhlutlægan
litakúbisma, sem skáldið Guillaume
Appoloninaire gaf nafnið orphism-
us, og hafði þá Orfeus í huga. Stfll-
inn átti eftir að hafa ómæld áhrif á
hvers konar skreyti- og klæðahönn-
un. Myndin Stóra portúgalska kon-
an, frá 1916, er dæmi um myndferli
sem er á mörkum hins hlutlæga og
sértæka. Vaxlitir á léreft 180x205
sm. Galerie Gmurzynska, Köln.
Enn af Gamla húsinu
Morgunblaðið/Anna Ingólfsdóttir
LEIKARAHÓPURINN æfír leikritið Ég er hættur, farinn.
/
Eg er hættur, farinn
LEIKI.IST
Leikfélag
Menntaskólans að
Laugarvatni
DJÖFLAEYJAN
eftir Einar Kárason. leikgerð Kjart-
ans Ragnarssonar. Leikstjóri: Þórar-
inn Eyfjörð. Leikendur: Hermann
Orn Kristjánsson, Jóhanna Friðrika
Sæmundsdóttir, Anna Vilborg Rún-
arsdóttir, Magnús Þórarinsson, Gest-
ur Gunnarsson, Sverrir Hjálmarsson,
Einar Rúnar Magnússon, Anna Ýr
Böðvarsdóttir, Skúli Skúlason o.fl.
Búningar: Dagný Tómasdóttir, Ólöf
Þórarinsdóttir Frumsýnt að Laugar-
vatni, 28. febrúar 1998.
ER EKKI hægt að segja að þrí-
leikurinn um lífið í Thulekampnum
sé bókmenntaleg klassík frá síðari
hluta 20. aldar?
Leikfélag Menntaskólans að
Laugarvatni frumsýndi laugar-
dagskvöldið 28. febrúar Djöflaeyj-
una í leikgerð Kjartans Ragnars-
sonar. Þetta er sama leikgerð og
Leikfélag Reykjavíkur sýndi í
BÚR- skemmunum við Meistara-
velli 1987-’88.
Leikstjóri Laugai-vatnsuppfærsl-
unnar er Þórarinn Eyfjörð. Hann
hefur leikstýrt fjölda verka á und-
anfórnum árum en að mínu mati
kemur Djöflaeyjan vel til greina
sem fjöður fjaðra hans. Hlutverkin
eru rúmlega tuttugu talsins og í
sjálfu sér er ekki hægt að benda á
neitt eitt og segja að það sé aðal-
hlutverkið, nema ef vera skyldi
Gamla húsið.
Hermann Örn Kristjánsson og
Jóhanna Friðrika Sæmundsdóttir
náðu virkilega góðum tökum á hlut-
verkum sínum þó persónur þeirra,
Tommi og Lína, séu a.m.k. fjörutíu
árum eldri en þau. Eg veit ekki
hvors heiðurinn er, Þórarins leik-
stjóra eða Hermanns Arnar, en
Tommi átti samúð allra í salnum.
Þetta eilífa buxnastrengsfitl hans í
einræðum sínum opnaði áhorfend-
um tvær til þrjár nýjar víddir til að
skoða sálartetur þess litla manns
sem Tommi er í göfuglyndi sínu.
Magnús Þórarinsson lék „kolbít-
inn“ Danna, sem rís úr öskustónni
er hann fær flugpróf og verður sá
eini sem býður hinum einskis nýta
bróður sínum birginn. Baddi er
leikinn af Gesti Gunnarssyni sem
nær honum út í yztu endimörk
töffarastælanna, jafnvel og hann af-
hjúpar manninn bakvið grímuna
(já, ótrúlegt en satt, Baddi er
manneskja þrátt fyrir allt).
Andiúmslofti eftirstríðsáranna
og braggatímabilsins var svo náð
með frábæru fata- og búningavali;
afajökkum, undirpilsum og boms-
um.
Sýnt var í íþróttahúsinu og því
var stærð sviðsins u.þ.b. hálfur
körfuboltavöllur. Það er á margan
hátt ekkert of mikið fyrir svo fjöl-
mennt og flókið verk sem Djöfla-
eyjan er, en á stundum fannst mér
þó leikendur eiga í eilitlum erfið-
leikum með allt þetta rými sem þeir
höfðu til umráða. Kannski hefði
mátt láta áhorfendapallana ná
lengra og hafa annað „hliðarsvið",
einsog það sem hljómsveitin hafði, í
stærri atriðum? Bara hugmynd.
Mörgum kynni að þykja þetta
verkefnisval djarft svona stuttu eft-
ir kvikmyndina. Það má vel vera
rétt, en sitt er hvað; kvikmynd og
leikrit. Samanburður þar á milli er
svipaður og að ætla sér að bera
saman Síðustu kvöldmáltíð Da
Vincis og Jóhannes 13 - sama efni,
en lengra nær líkingin varla.
Heimir Viðarsson
Egilsstöðum - Leikfélag Fljótsdals-
héraðs er að setja upp leikritið Ég
er hættur, farinn (ég er ekki með í
svona asnalegu leikriti), eftir Guð-
rúnu Kristínu Magnúsdóttur og
verður frumsýning föstudaginn 6.
mars nk. í Valaskjálf á Egilsstöð-
um.
Verkið ijallar um Áslák og Berg-
þóru eftir skilnað og hvernig þau
takast á við nýjar heimilisaðstæð-
ur. Nýja kona Ásláks, Dollý, flytur
inn í húsið þeirra en Bergþóra býr
um sig uppi á lofti.
Leikarar eru 20 á aldrinum 14-
76 ára og hljómsveit sem skipar 10
manns, en áðurtaldir leikarar eru
hluti hennar. AIls koma um 50
manns að sýningunni. Leikstjórinn
Guðjón Sigvaldason segir verkefn-
ið skemmtilegt og ganga vel.
Handritið bjóði uppá marga mögu-
leika varðandi sköpun og útfærslu.
Þetta er í fjórða sinn sem Guðjón
leikstýrir fyrir Leikfélag Fljóts-
dalshéraðs, en fyrri verk hans eru
Kardimommubærinn, Knall og
Dagbók Önnu Frank. Auk þessa
hefur Guðjón haldið námskeið í
skólum á Austurlandi.