Morgunblaðið - 09.04.1998, Blaðsíða 58

MORGUNBLAÐIÐ
, 58 FIMMTUDAGUR 9. APRÍL 1998
■
SIGURÐUR RANDVER
SIGURÐSSON
+ Sigurður Raiul-
ver Sigurðsson
var fæddur í Reykja-
vík, 28. febrúar
1951. Hann varð
bráðkvaddur við
kennslustörf á Sel-
fossi 1. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Siguröur
Ólafsson múrari og
kona hans Guðbjörg
Guðbrandsdóttir.
Sigurður Ólafsson,
faðir hans, var fædd-
ur í Reykjavík, 29.
ágúst 1908, d. 9.
október 1967. Hann var sonur
Ólafs Jens Sigurðssonar sjó-
manns sem fæddur var á Rauðs-
stöðum í Arnarfírði og Ingibjarg-
ar Sveinbjarnardóttur sem fædd
var á Vogalæk á Mýrum. Sigurð-
ur Ólafsson átti því ættir sínar að
rekja til Vestfjarða, einkum
Dýrafjarðar og ArnarQarðar, og
í Borgarfjarðarhérað. Guðbjörg
Guðbrandsdóttir, móðir hans, var
fædd í Ólafsfirði, 22. júm' 1910 og
lést í Reykjavík 15. apríl 1982.
Hún var dóttir Guðbrands Rand-
vers Bergssonar bónda og sjó-
manns þar sem fæddur var í
Ólafsfirði og konu hans Halldóru
Jónsdóttur sem fædd var á Siglu-
firði. Bæði áttu þau hjón þó ættir
að rekja til Skagafjarðar. Sigurð-
ur Randver var yngstur barna
þeirra en eldri systkini hans eru
Hulda, hjúkrunarfræðingur í
Reykjavík, Þórdís, hjúkrunar-
fræðingur í Kópavogi, Halldóra,
laganemi f Reykjavfk, Ingibjörg,
lést þriggja mánaða, Ólafur Jens,
sóknarprestur á Hellissandi,
Ingibjörg, hjúkrunarfræðingur í
Kópavogi.
Arið 1974 gekk Sigurður að
eiga Málfríði Kolbrúnu Guðna-
dóttur kennara frá Selfossi, nú
aðstoðarskólastjóra við Sandvík-
urskóla, sem fædd er 20. nóvem-
ber 1951. Hún er dóttir Guðna
Einarssonar kennara og Gerðar
Kolbeinsdóttur kennara. Sigurð-
ur Randver og Kolbrún eignuð-
ust fjögur böm. 1) Gerður Hall-
dóra, f. 1974, leiðbeinanda á Sel-
fossi, hennar maður er Benedikt
Þór Axelsson tæknimaður og
eiga þau saman soninn Axel. 2)
Katrín Gróa, f. 1975, vinnur við
kökugerð. 3) Guðbrandur Rand-
ver, f. 1977, nemi. 4) Þórhildur
Edda, f. 1984, grunnskólanemi.
Sigurður Randver gekk sem
barn f Langholtsskóla og sfðar í
Vogaskóla, þaðan sem hann lauk
landsprófi. Hann
varð stúdent af
stærðfræði- og nátt-
úrufræðibraut frá
Menntaskólanum við
Hamrahlfð árið
1971. Næstu tvö árin
ias hann sagnfræði
við HÍ en hvarf frá
því námi eftir að
hann hóf kennslu-
störf sem hann
stundaði sfðan til
dánardægurs. Sig-
urður Randver lauk
prófum til kennslu-
réttinda frá Kenn-
araháskóla íslands og sfðar BA
prófi í sérkennslufræðum frá
sama skóla fáum ámm sfðar.
Með störfum sfnum bjó hann sig
undir að ljúka MA prófi í sömu
fræðum.
Sigurður Randver hóf upphaf-
lega kennslu við Kennaraháskól-
ann, sfðar réðst hann að Gagn-
fræðaskólanum á Selfossi um
skeið. Á ámnum 1975-1977
kenndi hann við Héraðsskólann á
Laugum í Suður-Þingeyjarsýslu
og eftir það einn vetur við Árbæj-
arskóla í Reykjavík. Haustið 1978
réðst hann að Barnaskólanum á
Selfossi, nú Sandvíkurskóla, og
þar kenndi hann til dánardægurs
að undanskildum tveimur árum
sem hann kenndi við Sólvalla-
skóla á Selfossi, þ.e. Gagnfræða-
skólann á Selfossi.
Sigurður Randver tók virkan
þátt f félagsmálum á Selfossi,
stóð að útgáfu Bæjarblaðsins þar
í mörg ár og var lengst af rit-
stjóri þess. Hann var m.a. for-
maður Alþýðubandalagsfélags
Selfoss og nágrennis í allmörg
ár. Hann sat í ýmsum nefndum á
vegum Selfossbæjar fyrir Al-
þýðubandalagið og sat þar einnig
sem fulltrúi kennara á Selfossi.
Þá starfaði hann af mikilli atorku
að málefnum fatlaðra barna á
Suðurlandi og var formaður
Þroskahjálpar á Suðurlandi um
árabil. Sigurður var formaður
Kennarafélags Suðurlands um 6
ára skeið og gegndi þar for-
mennsku þar til á sl. hausti. Hann
sat fyrst í fulltrúaráði Kennara-
sambands íslands og síðar í
stjórn þess, í kjararáði og samn-
inganefndum og gegndi þar fé-
lags- og samningastörfum allt til
dánardægurs.
Sigurður Randver Sigurðsson
verður jarðsunginn frá Selfoss-
kirkju laugardaginn 11. apríl og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Eins og hendi væri veifað og með
bylmingshöggi er eitt líf úr þessari
jarðvist tekið. Manni finnst óþyrmi-
lega að vegið, er ósáttur og illa
minntur á hve lífsins þráður er
endasleppur. Og nú stóð það mér
nær en oftast, því nú var höggvið í
systkinahóp minn og það yngsta
okkar systkinanna af sex fyrirvara-
laust tekið á braut. Það veldur
óbærilegum sársauka og hugar-
■ angri.
Sigurður Randver bróðir minn
var tekinn frá okkur gjörsamlega
fyrirvaralaust á blómaskeiði lífs
síns og úr miðju dagsverki frá eigin-
konu, bömunum öllum, systkinum
og öðrum samferðamönnum, nýorð-
inn 47 ára gamall. Og við, sem ætl-
uðum í samfloti yfir Kjöl í sumar til
að njóta þar friðar og fegurðar
landsins. Við höfðum rætt það.
Hann sagði mér frá því hversu un-
aðslegt sér þætti að vera i
himneskri þögninni uppi á hálendi
landsins með víðáttuna allt um-
hverfis, þar væri best að vera.
Hann var fimm árum yngri en ég.
Eg minnist þess þegar hann fædd-
ist á heimili okkar á Langholtsvegi
24 og ég minnist bemskuára hans.
Lítill, ljóshærður glókollur, allra
manna hugljúfi. Hann þótti hafa svo
ljúfa lund að öðrum mátti vera til
I* eftirbreytni. Eldri systkinin stóðu
vörð um hann og öllum þótti óskap-
lega vænt um hann. Og þannig hélst
það alla tíð.
Hann lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Hamrahlíð þeg-
ar hann stóð á tvítugu. Það ár hitti
hann lífsforunaut sinn Kolbrúnu og
saman gengu þau lífsins veg. Börn-
in komu fljótt hvert af öðm og við
tók brauðstrit hins vinnandi manns.
Frekari menntun varð að bíða.
Á þau Sigga og Kollu hefur reynt
meira en margan annan. Þau fengu
verkefni að vinna, komung, sem
þau tókust á við af svo mikilli sam-
heldni, fullkomnu æðraleysi, þolin-
mæði og þekkingu að aðdáunarvert
er. Saman stóðu þau í blíðu og
stríðu, samtaka um uppeldi barna
og um rekstur og skipulagningu
heimilis. Þau hafa átt sameiginlegan
vinnustað og deilt félagslegum og
pólitískum áhuga.
Þau keyptu sér hús á Selfossi og
þar reis heimili þeirra. Siggi bróðir,
völundur í höndunum, sneið húsið
eftir þörfum hverju sinni, breytti,
bætti við og lagaði, allt eftir því hve
margir vora heima hverju sinni,
hvað þurfti mörg svefnherbergi og
hvað mikið rými mátti taka til ann-
arra nota. Það hefur verið með ólík-
indum að sjá hverju hann hefur
áorkað. Svo nákæmur, vandvirkur
og smekklegur.
MINNINGAR
Þegar börnin stækkuðu og
komust á legg var fram haldið með
menntunina og ráðist í háskólanám.
Siggi bróðir átti Ijúfa lund og var
mikill friðarins maður en hann átti
líka til talsverðan skaphita að hætti
Vestfirðinga og Mýramanna. Þess
varð maður helst var þegar rætt var
um ýmis þjóðfélagsleg baráttumál
sem snertu afkomu og velfamað
fólksins í landinu, svo sem um kaup
og kjör. Hann var einstaklega
traustur og orðvar. Orðagjálfur og
orðskrúð vora ekki hans stíll, en
þegar þess þurfti með komst hann
beint að efninu og sagði skoðun sína
umbúðalaust. Og Siggi bróðir minn
gat átt það til að tala hátt og láta
mikið í sér heyra þegar hann þurfti
að tala um þjóðfélagsmál. Fylginn
sínum flokki frá æskuáram til
dauðadags. Hann var með lífsgildi
sín fullkomlega á hreinu, um þau
lék enginn vafi.
Hann gaf sér stundum leyfi til að
hirta mig svolítið, ef honum mislík-
aði viðhorf mitt eða fannst ég á
skjön við pólitíska trú hans og sann-
færingu, en ég held að okkur hafi
tekist að læra það með áranum að
sýna hvort öðra dálitla tillitssemi í
þeim efhum og gefa hvort öðru svig-
rúm til þess að skoða hvert mál
hverju sinni án afdráttarlausrar af-
stöðu.
Hann var blíður og hjálpsamur
og gerði allt vel sem hann tók sér
fyrir hendur og það var gott að leita
í smiðju til hans. Margoft hafa þau
Siggi og Kolla veitt mínu fólki bæði
húsaskjól og aðra fyrirgreiðslu á
ferðum okkar austanfjalls, bæði fyr-
ir menn og hross, nú síðast í sumar.
Frá öllu var gengið og vandað til
allra verka eins og hans var háttur.
Á örskotsstundu var útvegað hús og
hey fyrir langþreytt hrossin, og ná-
kvæmt Ijósrit af reiðleið inn og út
úr bænum.
Ég hringdi í hann í lok febrúar-
mánaðar, þá fysti mig að vita um
leiðir á Mýrdalsjökul og annað sem
tilheyrir slíkri ferð. Þar bar að sama
branni. Vel upplýstur, ráðagóður og
hvetjandi sem alltaf veitti hann ná-
kvæmar og ítarlegar upplýsingar
sem auðvelda for.
Ég amraði við hann um leið, að
við værum nú tekin að reskjast og
þyrftum að muna eftir að hringja
annað veifið, hann hló við og spurði
hvort í systur sína væri komið eitt-
hvert gamalmennatal og gerði að
mér gys. Hvoragt okkar renndi
minnsta gran í að samverastundum
á þessari jörð færi fækkandi.
Og nú er hann elskulegur yngri
bróðir minn allt í einu farinn og
horfinn. Hann kemur ekki aftur
með hressilegan andblæ á Nýbýla-
veginn í kvöldverðarhlaðborðið á
nýársdag með alla fjölskylduna eins
og undanfarin ár. Stundum hafa
veður verið tvísýn og brotist hefur
verið í gegnum hríðarkófið en þegar
Siggi bróðir birtist hér á tröppun-
um með allan flokkinn sinn, þá jókst
líf og þá jókst fjör, umræður jukust
og hófust hátt þó ekki næðist endi-
lega pólitísk sátt. Og allt hefur
þetta verið umvafið hlátrinum góða
hennar Kollu.
Við munum geyma margar minn-
ingar um Sigga Randver bróður
minn þar sem hann situr hér og
rökræðir málefni líðandi stundar,
skoðanafastur að vanda, trúr og
fylginn eigin lífsgildum. Hans verð-
ur innilega og sárt saknað.
Ég þakka svo elskulegum bróður
mínum lífsgönguna í þau 47 ár sem
við áttum saman. Hann var góður og
vandaður drengur og ég kveð hann
með miklum trega og eftirsjá og
mun heiðra minningu hans alla tíð.
Við biðjum algóðan Guð föður að
taka við og vemda sálu Sigurðar
Randvers bróður míns. Við biðjum
þess, að hann haldi sinni styrku
Drottins vemdarhendi yfir Kollu og
krökkunum öllum. Við biðjum hann
að gefa þeim kraft og þrek til að
takast í sameiningu á við ókominn
tíma og leiða þau áfram lífsins veg í
anda Sigga bróður.
Ingibjörg Sigurðardóttir
Kolbeins
Minn kæri bróðir Sigurður Rand-
ver er látinn, það er víst tilgangs-
laust að neita að trúa því lengur að
hann sé farinn úr þessu jarðlífi og
ekki í kallfæri. Þar sem mér finnst
enn fjarstæðukennt að skrifa minn-
ingargrein um hann svo ungan, ætla
ég að skrifa á blað nokkrar minn-
ingar sem leita upp í huga minn. Ár-
in era orðin 47 síðan ég sá hann
fyrst nýfæddan en við eldri systur
hans höfðum beðið óþreyjufullar
eftir því heilan dag að hann léti sjá
sig og í sér heyra.
Sumarið eftir fékk ég það
ábyrgðarhlutverk að gæta hans
hluta úr degi og hófst þá okkar vin-
áttusamband sem hélst alla tíð.
Seinna gætti hann bamanna minna,
en 10 ára gamall gætti hann elsta
sonar míns sumarlangt sem þá var
tæpra tveggja ára. Betri bamfóstra
fékk ég ekki fyrir Grétar og Sigga
„second", eins og systkini mín köll-
uðuð nafna hans. Ef við foreldramir
bragðum okkur út kvöldstund, kom-
um við aftur að öllu í betri röð og
reglu en verið hafði er við fóram út,
gilti það bæði um bömin og heimil-
ið. Hann gegndi hlutverki eldri
bróður fyrir Grétar og Sigga og
tengslin voru sterk. Hann lét sig
einnig varða um yngri kynslóðina
mína eins og ég kalla þau Guðrúnu
og Guðmund og á Guðrún góðar
minningar frá því að dvelja hjá
þeim Kolbrúnu á sumrin sem bam
og unglingur, en Gerður og hún era
jafnöldrar og góðar vinkonur.
Áhugamál hans vora mörg strax í
bemsku og á unglingsáranum og
naut ég góðs af ljósmyndaáhuga
hans og vinar hans Einars á
menntaskólaárum þeirra.
Á ég margar skemmtilegar fjöl-
skyldumyndir frá þeim tíma. Hann
var snemma áhugasamur um marga
hluti og var virkur þátttakandi í líf-
inu. Hann var hlýr og gefandi, um-
hyggjusamur og hjálpsamur, sonur,
bróðir, heimilisfaðir og síðar afi.
Minningar um góðar samvera-
stundir með honum, Kollu og böm-
unum þeirra ylja okkur Eyþóri,
mági hans, um hjartarætur en með
þeim myndaðist strax gott vináttu-
samband þrátt fyrir nokkum ald-
ursmun.
Ég held satt að segja að Eyþór
hafi stundum talið hann með sem
elsta soninn og vissi frá upphafi
hversu kær hann var mér.
Ég er þakklát fyrir kvöldstund-
imar í vetur er hann skaust inn til
okkar og sat og spjallaði við okkur í
smástund þegar hlé var gert á
samningaviðræðunum sem hann tók
þátt í fyrir sitt félag. Við vissum
bara ekki þá að þetta yrðu svo til
okkar síðustu samverustundir.
Elsku Kolla, Gerður, Kata, Guð-
brandur, Þórhildur, Benni og litli
Axel. Missir ykkar er mikill og
sorgin þungbær, en ef við sem
syrgjum Sigga, stöndum saman og
styðjum hvert annað mun sársauk-
inn hverfa með tímanum og góðu
minningamar lifa.
Megi minn góði bróðir hvíla í
friði.
Þórdfs systir.
„Fögnuður hjarta vors er þrot-
inn, gleðidans vor snúinn í sorg.“
Þegar Sigurður Randver bróðir
minn er allur þeytast um hugann
minningar tengdar honum. Ekkert
er mér þó ofar en það hversu feginn
ég varð, þá sjö ára snáði, þegar
hann fæddist. Búinn að vera áram
saman einn í fans fjögurra systra.
Móðir okkar var lögst á sæng fáum
dögum fyrr og við hlið hennar stóð
uppbúin karfan. En það lét á sér
standa að eitthvað kæmi í hana.
Dögum saman hafði ég hlaupið
heim þegar skólaklukka Laugames-
skólans glumdi til að aðgæta hvort
nokkuð væri komið í körfuna, sætti
háði systra minna sem fannst ég
barnalegur. En ég lét það ekki á
mig fá. Og loks lá þar lítill drengur
og draumur minn hafði ræst, nú var
ég eklri lengur einn í þessum
kvennafans. Og líklega hafa tilfinn-
ingar mínar til hans mótast alla tíð
af þessum ríka fógnuði sem fylgdi
fæðingu hans. Mér fannst hann fal-
legri og betri en allt sem ég hafði
áður séð. Gaf ekki öðram smáböm-
um nema takmarkaðan gaum á
þeim áram. Kleppsholtið var eins og
eitt stórt bamaheimili, var að
byggjast upp af ungu og fram-
sæknu fólki eftirstríðsáranna sem
átti sér þann draum að bjarga sér,
búa sér og sínum mannsæmandi
heimili og koma börnum sínum til
manns. Þetta vora hollar uppeldis-
slóðir og enginn leiddi að því hug-
ann að í næsta nágrenni var stærsta
geðsjúkrahús landsins og margir
sjúklinganna gengu um á meðal
okkar barnanna og urðu vinir okk-
ar, jafnvel heimilisvinir. Þar gætti
hvorki fordóma né ímyndaðs ótta,
langtum fremur samúðar og skiln-
ings á döpram örlögum.
Skímin hans Sigurðar bróður
míns er mér líka minnisstæð þótt
liðin séu öll þessi ár. Hvort sr.
Garðar heitinn Svavarsson kom á
hjólinu sínu neðan úr Laugamesi og
inn í Kleppsholt til að ausa hann
vatni man ég ekki lengur fyrir víst,
en hjólandi kom sr. Garðar gjarnan.
Bílar sáust sjaldan, utan strætis-
vagnar og vörabílar. En ég minnist
hins, hvemig fjölskyldan hafði öll
tillögurétt að nafngjöf. Sýndist þar
sitt hverjum og tillögurnar reynd-
ust misjafnlega ábyrgðarfullar.
Reynt var að draga um nöfn en ekki
náðist heldur sátt um það en að lok-
um birtist eins og Salómonsdómur
að hann skyldi bera nöfnin Sigurð-
ur, sem sótt var í föðurætt hans og
fylgt hafði henni öldum saman, og
Randver, seinna nafn móðurafa
hans, Guðbrands. Sigurður Rand-
ver hafði á bemsku- og æskuáram
sínum einstaklega ljúfa lund og kom
sér alls staðar vel. Er mér minnis-
stætt hvemig aldrað fólk í hverfinu
hændi hann að sér og vék oft ein-
hverju góðgæti að honum. Það var
brosið hans og hlýjan sem frá hon-
um streymdi sem olli þessu. Stund-
um granuðum við strákguttann um
að vera farinn að nota sér þetta til
að verða sér úti um góðgæti sem
gamla fólkið átti í fóram sínum. En
það var alls ekki. Þetta var hin rétta
og eðlilega skaphöfn hans, sem átti
síðan eftir að þroskast og mótast
síðar á ævinni.
Það varð ekki til að spilla fyrir
ánægju minni með þennan bróður
minn og þakklæti fyrir að hafa feng-
ið hann svona síðastan og óvænt í
hópinn, að hann varð strax bráð-
þroska og kotroskinn og gekk nám
sitt vel svo alltaf gat maður verið
stoltur af þeim einkunnum sem
hann var sendur með heim úr skóla
og hann kom sér vel meðal kennara
og nemenda. Ég var stoltur af því
að vera stundum sendur fyrir hönd
foreldra minna á foreldrafundi til að
heyra um hann lofsverðan vitnis-
burð. Foreldrar mínir treystu mér
til þess og gátu verið fyrirfram viss-
ir um að ekki þurfti að ræða nein
vandræði í kringum hann eða náms-
feril hans. Sama var upp á teningn-
um þegar hann á skólaáram leitaði
sér sumarvinnu, enginn þóttist svik-
inn af verkum hans og var það ekki.
Þegar Halldór tengdafaðir minn í
Bæ féll skyndilega frá sumarið 1969
og okkur bráðvantaði mann til að
ganga í störf hans gaf Sigurður
Randver sig samstundis fram, þá 18
ára gamall. Engum treysti ég betur
en honum til að taka það að sér að
vera inni á heimilinu og sinna þeim
verkum sem þurfti, þótt ungur
væri. Enda fór það svo að enginn
var svikinn af verkum hans en mest
var um vert að hann vann sér vin-
áttu og velvild allra sem hann þurfti
að umgangast og vináttu tengda-
móður minnar átti hann meðan hún
lifði fyrir vikið.
Sigurður Randver var mjög ung-
ur þegar faðir okkar féll skyndilega
frá haustið 1967 og hafði þá nýhafíð
nám við Menntaskólann við Hamra-
hlíð. Alla tíð höfðum við verið sam-
rýndir en dauði föður okkar skilaði
okkur enn nær hvor öðram, þannig
að stundum fannst mér ég eiga og
verða að gegna hálfgerðu föðurhlut-
verki gagnvart honum. Bæta hon-
um upp missinn. Og þannig liðu árin
þar til við gerðumst báðir fjöl-
skyldumenn, eignuðumst konur og
börn. En þar sem við bjuggum báð-
ir á landsbyggðinni gat þar aldrei
orðið daglegur samgangur og líktist
fremur gestakomum, því miður. Við
vissum þó alltaf hvor af öðram og
það sem skipti mig mestu var að