Morgunblaðið - 04.11.1998, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Öljóst hvaða 1 ög eiga
við um Fljótsdalsvirkjun
Borgarstjóri um áskorun náttúruverndar-
samtaka, listafólks og útivistarfélaga
Alþingis og ríkis-
stjórnar að ákveða
Fljótsdalsvirkjun
ÞORSTEINN Hilmarsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsvirkjunar segir að
stjórnvöld þurfí að skera úr um
hvort Fljótsdalsvirkjun sé fram-
kvæmdaleyfisskyld og hvort litið
verði svo á að framkvæmdir séu
þegar hafnar við virkjunina.
Spuming um það hvort fram-
kvæmdir við Fljótsdalsvirkjun gætu
hafíst íyrir árslok árið 1999, vaknaði
eftir að í ljós kom að bráðabirgðaá-
kvæði í lögum um mat á umhverfísá-
hrifum yrði gert tímabundið, þannig
að allar framkvæmdir, sem gefið
hafði verið leyfi fyrir íyrir 1. maí
1994, þurfi að hefjast fyrir árslok
1999 til þess að leyfið falli ekki úr
gildi. Fljótsdalsvirkjun hvílir á þessu
bráðabirgðaleyfi og ef áðumefndar
breytingar yrðu gerðar á því, yrðu
framkvæmdir að hefjast við virkjun-
ina fyrir fyrmefndan tíma.
Þorsteinn Hilmarsson segir að
stjórnvöld verði að móta með sér af-
stöðu til þess hvort framkvæmdir
séu þegar hafnar við Fljótsdals-
virkjun eða ekki. „Það er ljóst að
framkvæmdir hófust að nokkru
marki við Fljótsdalsvirkjun árið
1991, i beinu framhaldi af að virkj-
unarleyfi var gefið út. Einkum var
um að ræða vega- og gangagerð.
Það er túlkunaratriði hvort eigin-
legar framkvæmdir séu hafnar eða
ekki, og það verða stjómvöld að
skera úr um. Nú er þetta frumvarp
------------------
Börn duttu
niður um ís
NOKKUR börn duttu niður um
vakir á ótraustum ísnum á Tjörn-
inni í Reykjavík í gær. Einnig var
vitað til að karl og kona hefðu
fallið niður um vök.
Að sögn varðstjóra hjá lögregl-
unni í Reykjavík var lögreglan
kölluð út í gær vegna barnahóps
sem var að leik á ísnum á Tjörn-
inni. Vegna hlýinda og sólar var
ísinn mjög ótraustur og vakir í
honum hér og hvar.
Lögregla rak öll börnin af
Tjörninni en vitað var um þijú
börn sem höfðu farið niður um
ísinn.
Lögreglan keyrði blautu börn-
in heim en ekki var talið að þeim
hefði orðið meint af volkinu.
ekki komið fram, svo það er spurn-
ing hvort sérstaklega verði kveðið á
um Fljótsdalsvirkjun, eða hvort al-
mennari ákvæði verði látin nægja.
Það kann að vera ástæða til þess að
löggjafinn gefi skýr skilaboð um
þetta mál,“ segir Þorsteinn.
Orkukaupandi forsenda
allra framkvæmda
Að sögn Þorsteins er kaupandi að
orkuframleiðslu Fljótsdalsvirkjunar
forsenda fyrir því að hægt verði að
hefja framkvæmdir, þ.e.a.s. ef öll
tilskilin leyfi liggja fyrir. Virkjunin
sé svo stór að hún verði ekki hag-
kvæm nema hún verði vel nýtt frá
upphafi, með sölu til stórs notanda.
Nefnd á vegum umhverfisráðu-
neytisins hefur til endurskoðunar
lög um mat á umhverfisáhrifum frá
árinu 1993, vegna breytingar á til-
skipun Evrópusambandsins, sem
upphaflega skipaði fyrir um að lögin
yrðu tekin upp. I máli Elínar
Smáradóttur á málþingi um áhrif
virkjana sl. helgi kom fram að í
vinnutillögu sem nefndin starfaði
eftir væri það bráðabirgðaákvæði
sem leyfi Fljótsdalsvirkjunar hvílir
á, gert tímabundið.
I máli Elínar kom einnig fram að
þótt virkjunin hefði leyfi Aiþingis
þyrfti hún framkvæmdaleyfi við-
komandi sveitarstjórnar, vegna
nýrra skipulags- og byggingarlaga,
sem tóku gildi 1. janúar sl. Þor-
steinn sagði að einnig væri álitamál
hvort Fljótsdalsvirkjun væri háð
nýju skipulags- og byggingarlögun-
um, þar sem þau hafi tekið gildi eft-
ir að virkjunarleyfi var gefið út.
„Leyfi ráðherra fyrir Fljótsdals-
virkjun frá 1991 er framkvæmda-
leyfi í þeim skilningi að með veit-
ingu þess varð heimilt að hefja
framkvæmdir, enda hófust þær í
kjölfarið. Lög eru sjaldnast aftur-
virk og því myndi mig undra ef
Fljótsdalsvirkjun þyrfti fram-
kvæmdaleyfi viðkomandi sveitar-
stjórnar," segir Þorsteinn.
í erindi Elínar um helgina kom
einnig fram að fallið hefði dómur hjá
Evrópudómstólnum, þar sem úr-
skurðað var að ákveðin framkvæmd,
sem hafði leyfi frá því áður en lög
um mat á umhverfisáhrifum tóku
gildi, skyldi gangast undir mat á
umhveifisáhrifum.
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri segir að það sé Alþing-
is og ríkisstjómarinnar að taka
ákvarðanir um Fljótsdalsvirkjun en
í síðustu viku skoruðu náttúru-
verndarsamtök, útivistarfélög og
listafólk á borgarstjóra að beita sér
fyrir því að Landsvirkjun framfylgi
ábyrgri stefnu í náttúruvemdar-
málum. Reykjavíkurborg á 45%
hlut í Landsvirkjun og var jafn-
framt skorað á fulltrúa borgarinnar
í stjórn fyrirtækisins að sjá til þess
að fram fari lögformlegt mat á um-
hveríisáhrifum virkjunarinnar.
„Ég get skilið þessi sjónarmið
sem koma fram í þessari áskorun,"
sagði borgarstjóri. „Hins vegar ht
ég svo á varðandi Fljótsdalsvirkjun
að það var Alþingi, sem ákvað hana
og fól Landsvirkjun að undirbúa
virkjun þarna og fara í þær rann-
sóknir sem henni tilheyra. Það var
ekki Landsvirkjun sem tók það
upp hjá sér að gera þetta heldur
var það ákvörðun ríkisstjórnar og
Alþingis á sínum tíma.“
Borgarstjóri benti á að Lands-
virkjun hefði þegar varið um þrem-
ur milljörðum króna til verkefnis-
ins. „Ég lít svo á að það sé Alþingis
og þá ríkisstjórnarinnar að taka
ákvörðun um umhverfismat og
taka þá afleiðingunum af því en
ekki fyrirtækisins," sagði Ingi-
björg Sólrún. „Ef maður horfir á
þetta út frá venjulegum fyrir-
tækjarekstri þá var það ekki í okk-
ar þágu sem þessum þremur millj-
örðum var veitt í þessar rannsókn-
ir. Mér finnst að þeir sem tóku
þessa pólitísku ákvörðun og lögðu
þetta verkefni á herðar Lands-
virkjunar verði að taka póhtíska
ákvörðun um framhaldið og axla
ábyrgðina á henni.“
Morgunblaðið/Golli
Uppsagnir meinatækna á Landspítalanum valda erfíðleikum á mörgum deildum sjúkrahússins
Engin sýni verið
send frá spítalanum
ENGIN sýni höfðu í gær verið send
frá Landspítalanum til sjálfstæðra
rannsóknarstofa, en vegna upp-
sagna meinatækna á spítalanum
hefur verið leitað eftir því að þær
mæli sýni frá spítalanum. Uppsagn-
ir meinatækna á Landspítalanum
hafa valdið erfiðleikum á mörgum
deildum sjúkrahússins. Af sjálf-
stæðum rannsóknarstofum eru
Rannsóknarstofan í Mjódd og
Rannsóknarstofan í Domus Medica
stærstar, en auk þeirra eru tvær
litlar sjálfstæðar rannsóknarstofur
með takmarkaða þjónustu og litlar
rannsóknarstofur eru á heilsu-
gæslustöðvum.
Guðmundur Ingi Eyjólfsson,
læknir á Rannsóknarstofunni í
Mjódd, sagði að engin formleg
beiðni hefði komið um það frá
Landspítalanum að rannsóknarstof-
an tæki við sýnum þaðan. Hann
sagði að tækjakostur væri til að
annast frekari rannsóknir, en hins
vegar þyrfti að bæta við starfsfólki
ef til þess kæmi.
„Ef menn ætla að fara út í svona
verða menn að koma og leggja fram
einhverja áætlun. Við vinnum ekki
svona í lausu lofti,“ sagði Guðmund-
ur Ingi.
Páll Torfi Önundarson, yfirlæknir
á rannsóknarstofum Landspítalans
í blóðmeina- og meinefnafræði,
sagðist í gær ekki vita til þess að
sýni hefðu verið send frá spítalan-
um, en sýnum hefði verið komið fyr-
ir í frysti og ef ástandið myndi vara
einhverja daga til viðbótar þyrfti
vafalaust að senda þau sýni annað.
Hann sagði að hægt væri að
senda sýni sem ekki krefðust
bráðra niðurstaðna til rannsókna
erlendis ef nauðsyn krefði og það
yrði vafalaust gert, en ekki væri
hægt að inna af hendi læknisþjón-
ustuna hér á landi með þeim hætti.
Sjúklingar á gjörgæslu
hafa forgang
Takmörkun á rannsóknum hefur
haft einna mest áhrif varðandi
skurðaðgerðir sem þurft hefur að
fresta, en aðeins allra brýnustu
skurðagerðir eru nú gerðar á Land-
spítalanum. Rannsóknir vegna sjúk-
linga á gjörgæsludeild hafa haft for-
gang og að sögn Hjördísar Smith
svæfingalæknis hafa engar seinkan-
ir orðið á sýnum frá deildinni.
Þórarinn Sveinsson, yfirlæknir á
krabbameinsdeild, sagði að unnið
væri að því að fá nauðsynlegustu en
einfóldustu blóðprufur til þess að
geta gefið krabbameinssjúklingum
lyf, en það væri þó aðeins til að
fleyta sér yfir þá boða sem næstir
væru.
„Ef við náum því að fá þetta mælt
hjá sjúklingum okkar er kannski
bráðustu vandræðunum afstýrt. Ég
held að við komumst fyrir hom, en
það er bara til skamms tíma,“ sagði
Þórarinn.
Hann sagði að það sem bjargaði
málunum á krabbameinsdeildinni
að hluta til væri að meginhluti með-
ferðarinnar þar færi fram á göngu-
deild, og jafnvel þyrfti að reiða sig á
að fá þá meðferð á einkastofum.
„Það höfum við aldrei þurft að
gera áður, en það getur verið að við
gætum afstýrt bráðasta vandanum
þannig," sagði Þórarinn. „Maður
vonast til að þetta mál leysist því
þetta verður að leysast, svo einfalt
er það. Það er verið að færa þjón-
ustuna áratugi aftur í tímann."
Halda ekki út
öliu lengur
Starfandi meinatæknar á rann-
sóknardeild Landspítalans sendu
frá sér yfirlýsingu í gær þar sem
segir að þeir sem unnið hafi síðustu
sólarhringa muni ekki halda út öllu
lengur og þeir sýni félögum sínum
sem standa í eldlínunni fullan stuðn-
ing og þeir voni að samið verði nú
þegar. Þá segir að þeir meinatækn-
ar sem ekki sögðu upp starfi hafi
mismunandi ástæður fyrir því, en
þeir séu óánægðir með úrvinnslu
kjarasamnings og að enn skuli
þeirri vinnu ekki vera lokið.
„Okkur er annt um vinnustað
okkar og þykir sárt að sjá hvernig
komið er. Við trúum að stjórn spít-
alans leysi þau mál sem snúa að
henni við gerð kjarasamningsins.
Það sjá og vita allir sem vilja að
Landspítalinn er í fjársvelti og að
mikill atgervisflótti er úr öllum
starfsstéttum sem þar vinna,“ segir
í yfirlýsingunni.
Meinatæknar á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur hafa sent frá sér yfir-
lýsingu þar sem lýst er fullum
stuðningi við launabaráttu meina-
tækna á Landspítalanum. Þeir
segja að það sé mikill misskilningur
ef stjórn Sjúkrahúss Reykjavíkur
og ríkisvaldið standi í þeirri trú að
meinatæknar á Sjúkrahúsi Reykja-
víkur séu ánægðir með sín kjör.
Veruleg óánægja sé með laun og
ýmsar starfsaðstæður á rannsókna-
deild sjúki'ahússins þótt ekki hafi
verið farið út í almennar uppsagiiir
ennþá. Það sjáist best á því að á síð-
astliðnu einu og hálfu ári hafi 15
meinatæknar sagt þar upp störfum
og flestir fengið betur launuð störf
annars staðar.